06.11.2024

Zasady techniki prawodawczej w najnowszym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego

Łukasz Kasiak
 
1. Wprowadzenie

Zasady techniki prawodawczej (dalej: „ZTP”) są załącznikiem do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”
[1] (dalej: „rozporządzenie ZTP”) wydanego na podstawie art. 14 ust. 4 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów[2]. Zgodnie z tym przepisem Prezes Rady Ministrów po zasięgnięciu opinii Rady Legislacyjnej ustala, w drodze rozporządzenia, zasady techniki prawodawczej. ZTP regulują elementy metodyki przygotowania i sposób redagowania projektów ustaw i rozporządzeń oraz innych normatywnych aktów prawnych, warunki, jakim powinny odpowiadać uzasadnienia projektów normatywnych aktów prawnych oraz reguły przeprowadzania zmian w systemie prawa. Rozporządzenie ZTP weszło w życie z dniem 1 sierpnia 2002 r.
 

[1] Dz. U. z 2016 r. poz. 283.
[2] Dz. U. z 2024 r. poz. 1050.

Termin przedawnienia należności z tytułu składek członkowskich na rzecz izby lekarskiej

 

[1] Dz. U. z 2021 r. poz. 1342, dalej: „ustawa o izbach lekarskich”.
[2] Dz. U. z 2023 r. poz. 2383, ze zm., dalej: „Ordynacja podatkowa” albo „o.p.”.
[3] Dz. U. z 2024 r. poz. 1061, ze zm., dalej: „Kodeks cywilny” albo „k.c.”.

Radca prawny w kontekście „podsłuchów”

Tomasz Łodziana
 
1. Wstęp

Stosowanie „podsłuchów” przez uprawnione do tego instytucje władzy publicznej, na chwilę obecną, budzi emocje głównie w dwóch aspektach. Po pierwsze, w kontekście rodzaju „podsłuchu”
[1], a po drugie, w kontekście osób, które tymi „podsłuchami” są obejmowane[2]. Na kanwie czynności, za pomocą których możliwe jest pozyskanie informacji objętych tajemnicą komunikowania się, powstaje zagadnienie stosowania takich czynności w stosunku do radców prawnych jako profesjonalnych pełnomocników. W niniejszym opracowaniu nastąpi próba przybliżenia problematyki stosowania kontroli operacyjnej oraz czynności dowodowej (faktycznie zbieżnej z kontrolą operacyjną) wraz z przedstawieniem statusu radcy prawnego „dotkniętego” tymi czynnościami.
 

[1] Co sprowadza się głównie do problematyki tzw. „Pegasusa”, zob. szerzej m.in. M. Matusiak-Frącczak, Kontrola operacyjna oraz użycie systemu Pegasus w Polsce, „Palestra” 7-8/2022, s. 8 i n., T. Łodziana, Kontrola operacyjna oraz użycie systemu Pegasus w Polce - polemika, „Palestra” 9/2022, s. 58 i n., P. Opitek, Kontrola operacyjna urządzenia końcowego, „Prokuratura i Prawo” 4/2023, s. 37 i n.
[2] Zwłaszcza w mediach podnoszona jest kwestia podsłuchiwania m. in. polityków.

Procedura środowiskowa przy realizacji zamierzeń budowlanych

Alicja Sławińska

1. Wprowadzenie

We współczesnym procesie inwestycyjno-budowlanym aspekty środowiskowe odgrywają kluczową rolę w realizacji zamierzeń deweloperskich. Podstawowym postulatem przemawiającym za wydaniem stosownej zgody środowiskowej umożliwiającej realizację konkretnego przedsięwzięcia inwestorskiego jest możliwie najmniejsza szkoda dla środowiska. W czasach rosnącej świadomości ekologicznej społeczeństwa obserwuje się zorientowanie w kierunku zrównoważonego rozwoju w trosce o przyrodę w sektorze budowlanym. Zachowanie wymogów i standardów związanych z ochroną środowiska w czasie realizacji przedsięwzięcia budowlanego to istotny element procedury budowlanej, którego wdrożenie oraz egzekucja zostały uregulowane przepisami prawa. Uczestnicy procesu inwestycyjno-budowlanego stosują wiele rozwiązań technicznych czy technologicznych pozwalających na zminimalizowanie negatywnego efektu ingerencji w środowisko, w szczególności poprzez nowe technologie redukujące emisję substancji szkodliwych, zmniejszenie wycinki drzew czy siedlisk chronionych gatunków zwierząt oraz rozsądne zarządzanie odpadami i emisją hałasu. Na każdym etapie realizacji przedsięwzięcia budowlanego racjonalny i odpowiedzialny inwestor powinien kierować się podstawowymi zasadami ochrony środowiska, tj. zasadami: zrównoważonego rozwoju, kompleksowości ochrony środowiska oraz przezorności i prewencji środowiskowej.

Okazanie osoby w celu rozpoznania

Tomasz Łodziana

1. Wstęp

Okazanie osoby jest standardową czynnością dowodową, podejmowaną w toku postępowania karnego w oparciu, o wyniki której czynione są prawdziwe ustalenia faktyczne. Jak słusznie zauważa J. Skorupka „czynności dowodowe są czynnościami celowymi. Zmierzają bowiem do osiągnięcia ogólnych celów procesu karnego wyrażonych w art. 2 § 1 k.p.k. oraz celów szczególnych wyrażonych często w przepisach określających poszczególne czynności dowodowe”
[1]. Oczywiste jest przy tym, że czynności dowodowe zmierzają także do realizacji celów postępowania przygotowawczego określonych w art. 297 § 1 k.p.k.[2], a zwłaszcza wykrycia sprawcy, co w praktyce nierzadko wymaga pozyskania informacji o cechach go identyfikujących, na podstawie których możliwe będzie jego późniejsze wyeksponowanie w toku realizacji tytułowej czynności.
 

[1] J. Skorupka, Prawidłowość i proporcjonalność jako kryteria oceny czynności dowodowych, „Palestra” 6/2019, s. 9.
[2] Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 37).

Zapisy zwykłe i windykacyjne w testamentach (część II)

Aleksandra Turower
 
1. Wstęp

Zgodnie z art. 941 Kodeksu cywilnego
[1] (dalej: „k.c.”) rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci można jedynie przez testament. Wyrażając ostatnią wolę rozrządzenia swoim majątkiem, spadkodawca może w testamencie powołać spadkobierców do spadku (całości albo części), zawrzeć zapisy lub polecenia. Są to podstawowe dyspozycje testamentu. Elementy te nie muszą występować łącznie. Przy zachowaniu odpowiedniej formy zawarcie w testamencie nawet jednego bądź dwóch z nich jest wystarczające do uznania testamentu za ważny.

Zapis jako rozrządzenie testamentowe musi dotyczyć konkretnego składnika majątku spadkodawcy. Zapis, inaczej legat, dzielimy na zapis zwykły i zapis windykacyjny. Z uwagi na obszerność podjętej tematyki zapisów jej omówienie podzielono na dwie części – w numerze 1/2024 „Temidium” przedstawiono problematykę zapisu zwykłego, zaś niniejszy artykuł dotyczy zapisu windykacyjnego.
 

[1] Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610, ze zm.).

Prawo karne materialne i procesowe po 14 marca 2024 r.

Mateusz Woiński
 
1. Wprowadzenie
 

Przedmiotem opracowania są najistotniejsze zmiany w prawie karnym materialnym i procesowym, które weszły w życie z dniem 14 marca 2024 r.[1] Pierwsza, prawnomaterialna część artykułu, będzie koncentrować się na nowo dodanym art. 44b k.k.[2], wprowadzającym do obrotu prawnego środek reakcji penalnej w postaci przepadku pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę w ruchu lądowym, jak również powiązanych z nim przepisach części szczególnej Kodeksu karnego, stanowiących podstawę normatywną jego orzekania. W części drugiej zostaną podjęte zagadnienia zmian przepisów dotyczących środków przymusu, mających na celu zabezpieczenie w toku postępowania wykonania przepadku z art. 44b k.k., jak również wprowadzających wyjątki od zasady ciągłości składu orzekającego w postępowaniu jurysdykcyjnym oraz instytucje narady wstępnej oraz wyroku częściowego. Kwestie te stanowią istotne nova w przepisach Kodeksu karnego i Kodeksu postępowania karnego.
 
[1] W uzupełnieniu należy odesłać Czytelniczki i Czytelników do art. 3 ustawy z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1606), a także do zmian nie do przecenienia z punktu widzenia praktyki obrotu prawnego (zwłaszcza patrząc z perspektywy uprawnień procesowych stron, w szczególności małoletnich poniżej 18 lat), wprowadzonych do Kodeksu postępowania karnego ustawami: z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 289; zob. art. 6 ustawy, a także – w odniesieniu do Kodeksu karnego – art. 5) oraz z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 818).
[2] Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17, ze zm.).

Nowe zasady odpowiedzialności karnej nieletnich

Oskar Kubacki
 
1. Wprowadzenie

Ustawą z dnia 7 lipca 2022 r.
[1] przeprowadzono gruntowną nowelizację Kodeksu karnego[2], obejmującą zarówno część ogólną, jak i szczególną tego aktu prawnego.

 
[1] Ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 2600), dalej: „ustawa nowelizująca”.
[2] Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17), dalej: „k.k.”.

Wyrok TSUE z 9 listopada 2023 r. (C-598/21, SP, CI przeciwko Všeobecná úverová banka a.s.)

Tomasz Jaroszyński
 
1. Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczył wykładni art. 47 w związku z art. 7 i art. 38 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (dalej: „Karta”), dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich
[1] (dalej: „dyrektywa 93/13/EWG”) oraz art. 3 ust. 1 dyrektywy 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym […][2] (dalej: „dyrektywa 2005/29/WE”), a także zasady skuteczności. Wniosek został złożony w ramach sporu między SP i CI a bankiem Všeobecná úverová banka a.s. (dalej: „VÚB”), dotyczącego wstrzymania pozasądowego wykonywania prawa zastawu na nieruchomości w postaci lokalu mieszkalnego SP i CI, zabezpieczającego umowę kredytu zawartą między nimi a VÚB.
 

[1] Dz. Urz. WE L 95 z 21.04.1993, s. 29.
[2] Dz. Urz. UE L 149 z 11.06.2005, s. 22.

Przygody Radcy Antoniego

Odwiedź także

Nasze inicjatywy