Sejm na rozpoczynającym się w środę posiedzeniu zajmie się m.in. rządowym projektem, który pozwoli na stworzenie systemu bezpłatnych porad prawnych dla potrzebujących. Posłowie zajmą się też m.in. projektem ws. zwiększenia wydatków obronnych do co najmniej 2 proc. PKB.

Rządowy projekt ustawy o nieodpłatnej pomocy, informacji i edukacji prawnej społeczeństwa to sztandarowy projekt rządu Ewy Kopacz. Przygotowywał go były już minister sprawiedliwości Cezary Grabarczyk, a dokończyć ma obecny - Borys Budka.
Celem zapowiedzianej w expose premier Kopacz ustawy jest stworzenie systemu udzielania porad prawnych potrzebującym Polakom, których na taką pomoc nie stać. To kolejne podejście do systemowego rozwiązania niezałatwionego od lat problemu, co wytykają Polsce instytucje europejskie.
Proponowany w ustawie system ma objąć trzy elementy: nieodpłatną pomoc prawną, nieodpłatną informację prawną i edukację prawną. 1 stycznia 2016 r. ma rozpocząć się realizacja pierwszego z nich - resort sprawiedliwości przewiduje, że w całym kraju powstanie ponad 1,5 tys. punktów świadczących pomoc prawną.
Posłowie rozpatrzą też rządowy projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach rodzinnych, przygotowany w MPiPS. Także ten projekt realizuje jedną z zapowiedzi z expose premier Kopacz. Wprowadza on zasadę "złotówka za złotówkę", dzięki której przekroczenie kryterium dochodowego uprawniającego do zasiłków rodzinnych nie będzie automatycznie oznaczało utraty tych świadczeń.
Obecnie rodzina, która przekroczy próg dochodowy (574 zł na osobę w rodzinie lub 664 zł dla rodzin z niepełnosprawnym dzieckiem) choćby o złotówkę, traci wszystkie zasiłki rodzinne. Jeśli posłowie uchwalą proponowane zmiany, to od początku przyszłego roku - kiedy ma wejść w życie projektowana nowela - wypłata tych zasiłków będzie pomniejszona tylko o kwotę przekroczenia progu dochodowego. Jeśli rodzina przekroczy kryterium o złotówkę, to dostanie to, co by jej się należało, pomniejszone o 1 zł. Osoby, które już straciły prawo do zasiłków, będą mogły ponownie wystąpić o świadczenia.
Sejm w tym tygodniu wróci do pracy nad projektem, który ma podnieść od 2016 r. wydatki obronne do co najmniej 2 proc. PKB. Posłowie rozpatrzą sprawozdanie komisji obrony narodowej, która zajmowała się trzema projektami zmian w ustawie o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu sił zbrojnych: rządowym i posłów PiS - o przeznaczaniu co najmniej 2 proc. PKB na obronność, a także złożonym przez PSL - dotyczącym konieczności korzystania w modernizacji armii z polskiej myśli technicznej. Zawarty w sprawozdaniu projekt powstał na bazie przedłożenia rządowego.
Projekt zakłada przeznaczanie na obronność co najmniej 2 proc. PKB z roku poprzedniego, począwszy od 2016 r. Obecnie wskaźnik ten wynosi 1,95 proc. PKB. Szacuje się, że przyrost wydatków wyniósłby ok. 800 mln zł.
Projekt zakłada ponadto zmianę cyklu programowania rozwoju sił zbrojnych z okresu 2-letniego na 4-letni, a okresu planistycznego z 6-letniego na 10-letni - zgodnie z zasadami planowania obronnego w NATO. Przewiduje też, że dodatkowymi przychodami Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych mogą się stać odszkodowania lub kary umowne otrzymane przez jednostki wojskowe w wyniku nieprawidłowej realizacji umów dotyczących zakupu uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz badań naukowych i prac rozwojowych, zwroty wydatków za udzielone wsparcie obcym wojskom, a także darowizny, spadki i zapisy.
Sejm zacznie też prace nad projektem ustawy o połączeniu nadzorowanych przez MON Agencji Mienia Wojskowego (AMW) i Wojskowej Agencji Mieszkaniowej (WAM). Nowa agencja, choć powstanie na bazie WAM, będzie działać pod szyldem AMW.
Przedłożenie zostało przygotowane przez MON i w połowie kwietnia przyjęte przez rząd. Ministerstwo wskazuje, że połączenie obu instytucji jest uzasadnione organizacyjnie i ekonomicznie. Obie agencje mają centralne i terenowe struktury, a ich zakres działania jest zbliżony. Zajmują się m.in. gospodarowaniem nieruchomościami przekazywanymi przez MON, co - jak zauważa resort - sprawia, że często konkurują ze sobą w ich pozyskiwaniu i zbywaniu. Powstanie jednej agencji ma ułatwić ministerstwu nadzór i pozwolić lepiej gospodarować mieniem Skarbu Państwa.
Według szacunków połączenie dwóch agencji przyniesie ok. 20 mln zł oszczędności rocznie. MON obiecuje sobie oszczędności np. dzięki połączeniu dublujących się działów - m.in. zagospodarowania nieruchomości i zarządzania, kadr, finansów i marketingu. Pod koniec 2013 r. w WAM pracowało niespełna tysiąc osób, a w AMW - niecałe 400.
Posłowie zajmą się też prezydenckim projektem nowelizacji ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych oraz niektórych innych ustaw. Prezydent Bronisław Komorowski skierował projekt nowelizacji do Sejmu w ub.r. Celem inicjatywy jest umożliwienie godnego pochówku ofiar terroru komunistycznego z lat 1944-56, straconych na mocy wyroków sądowych, zamordowanych lub zmarłych w siedzibach urzędów bezpieczeństwa, więzieniach, obozach, zabitych w czasie walk bądź pacyfikacji.
Projekt obejmuje zmiany w trzech ustawach - o grobach i cmentarzach wojennych; o cmentarzach i chowaniu zmarłych oraz o IPN. Wprowadza prawne podstawy ekshumacji i przeniesienia grobu w inne miejsce, a także związaną z tym procedurę postępowania przeprowadzaną na podstawie decyzji wojewody na wniosek prezesa IPN.
Porządek obrad Sejmu może zostać uzupełniony także o projekt nowelizacji ustawy samorządowej i niektórych innych ustaw, który usuwa bariery prawne utrudniające łączenie się samorządów; projekt zakłada zmiany w przepisach dotyczących łączenia gmin i rejestracji związków międzygminnych. Umożliwia też tworzenie związków powiatowo-gminnych.
Proponowana nowela wprowadza zachęty do dobrowolnego łączenia jednostek samorządu terytorialnego. Zgodnie z propozycją połączone gminy o niższych dochodach będą mogły (w okresie 5 lat po połączeniu) uzyskać wzrost udziału w PIT nawet o 10 punktów procentowych (aktualnie jest to 5 pp).
W myśl projektu gmina, powstała w wyniku połączenia dwóch lub więcej gmin, będzie miała wszystkie prawa i obowiązki połączonych gmin, w tym prawa i obowiązki wynikające z zezwoleń, koncesji oraz innych aktów administracyjnych. Organy gminy powstałej w wyniku połączenia dwóch lub więcej gmin staną się organami właściwymi lub stronami wszczętych i niezakończonych postępowań administracyjnych i sądowych.
Projekt zakłada, że samorządy będą mogły też tworzyć tzw. centra usług wspólnych. Oznaczać to będzie, że np. szkoły, przedszkola czy ośrodki pomocy społecznej na terenie jednej gminy będą mogły mieć np. wspólną księgowość. Takie samorządowe centra obsługi będą się też mogły łączyć i wspólnie prowadzić np. księgowość szkół czy przedszkoli z kilku gmin.
Sejm najprawdopodobniej zajmie się też projektem ustawy o gospodarce nieruchomościami, który zakłada m.in., że GUS rozpocznie publikację kwartalnych wskaźników zmian cen nieruchomości, co ma m.in. pomóc lepiej konstruować programy wsparcia mieszkalnictwa.
Sejmowa komisja infrastruktury przyjęła sprawozdanie dot. rządowego projektu nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami w kwietniu. Na najbliższym posiedzeniu Sejmu przedstawi ona swoje stanowisko posłom. Komisja zarekomenduje Sejmowi poparcie rządowego projektu bez wnoszenia poprawek.
Według rządowego projektu nowelizacji wskaźniki zmian cen nieruchomości będą ogłaszane przez GUS odrębnie dla każdego województwa nie później niż w ciągu 4 miesięcy od zakończenia kwartału, którego dotyczą. Nowe rozwiązania mają, zdaniem rządu, poprawić efektywność zarządzania i gospodarowania mieniem publicznym przez dostarczanie wiarygodnej informacji o dynamice zmian cen nieruchomości.
Sejm wysłucha także informacji rządu o funkcjonowaniu centrów i klubów integracji społecznej w okresie 2012-13.
Posłowie wysłuchają też sprawozdania minister spraw wewnętrznych Teresy Piotrowskiej z realizacji w 2014 r. ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.
(PAP)