Orzeczenie z dnia 5 marca 2020 r. Sygn. akt: D 213/19
Orzeczenie jest prawomocne.
 

PRZEWODNICZĄCY: r. pr. Andrzej Szmigiel
CZŁONKOWIE: r. pr. Igor Bąkowski
r. pr. Bogdan Sanowski
PROTOKOLANT: Karolina Szymala

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniu […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu T. ([…]) obwinionemu o to, że: w dniu […] roku świadcząc pomoc prawną na rzecz W. w treści uzasadnienia pisma skierowanego do małżonków G. i G. stanowiącego przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty […] zł oraz wyznaczenia terminu inwentaryzacji, zamieścił sformułowania godzące w godność adresatów G. i G. poprzez użycie określenia: „(…) Państwa wezwanie do zwrotu przez mojego Klienta kwoty […] tys. zł tytułem zaliczki jest traktowane przez mojego Klienta jako usiłowanie oszustwa (art. 13 k.k. w zw. z art. 286 k.k.) do tego przez osobę, która z racji wykonywanego zawodu, powinna stać na straży porządku prawnego, a nie wykorzystywać swój zawód do naciągania ludzi, (…) (że nie wspomnę o szantażowaniu ich zawiadomieniami do urzędu skarbowego i prokuratury, co też nastąpiło)”,
co stanowi czyn sprzeczny z zasadami etyki zawodowej w rozumieniu art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059 z późn.zm.) w związku z art. 6, art. 12 ust. 3, art. 38 ust. 1 i 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego przyjętego uchwałą nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r.
 

 

  

 
W dniu […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. K. złożyła do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wniosek o ukaranie radcy prawnego T. ([…]), obwinionego o to, że:

 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego, działając w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy uznał, że radcy prawnemu T. nie udało się wykazać, aby użyte przez niego sformułowania w piśmie z dnia […] r. stanowiące ocenę zachowania Skarżących było uzasadnione i nie stanowiło przekroczenia granic „Rzeczowej potrzeby”, co daje podstawę do przypisania Obwinionemu popełnienia zarzucanego czynu. Zdaniem Rzecznika w niniejszej sprawie nie zachodzą wątpliwości, że Obwiniony dopuścił się zarzucanych mu czynów w ramach świadczonej pomocy prawnej, czyli w ramach czynności zawodowych, a więc zarzucane czynu mogą być rozpatrywane pod kątem naruszenia norm wykonywania zawodu. Zastępca Rzecznika podkreślił, że wszystkie czynności zawodowe radcy prawnego muszą mieścić się w granicach wyznaczonych przepisami prawa oraz zasadami etyki zawodowej określonymi w KERP. Szczególna ostrożność winna zostać zachowana w przypadku gdy w sprawach cywilnych zamierza się dokonać oceny zachowania drugiej strony pod kątem przepisów z zakresu prawa karnego, z uwagi na obowiązujące w tej procedurze dodatkowe gwarancje prawne. Wszędzie zaś tam gdzie radca prawny powziął podejrzenie popełnienia przestępstwa, powinien w pierwszej kolejności rozważyć wystąpienie do właściwych organów publicznych z odpowiednim zawiadomieniem, a nie informować drugą stronę lub osoby trzecie o hipotetycznych naruszeniach przepisów karnych. Co więcej we wniosku o ukaranie Zastępca Rzecznika wskazał, że treść wezwania stanowiła czynność przekraczającą granicę rzeczowej potrzeby, a w jego ocenie celem użycia cytowanego sformułowania było wywarcie presji na Skarżących aby spełnili żądanie zawarte w wezwaniu. Zastępca Rzecznika zaznaczył także, że jak wynika z wyjaśnień radcy prawnego T., niewłaściwe zachowanie dotyczyło tylko postępowania jednego ze Skarżących, tj. G., a wezwanie zostało skierowane także do G.
 
Przewodniczący składu orzekającego Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. zarządził wyznaczenie rozprawy na dzień […] r.
 
Na rozprawie w dniu […] r. Pokrzywdzony G. poinformował, że z przyczyn losowych jego małżonka nie mogła stawić się na terminie rozprawy i oświadczył zarówno w swoim imieniu jak i w imieniu G., że nie wnoszą oni o odroczenie terminu rozprawy lub odebranie zeznań bezpośrednio od Pokrzywdzonej, a zeznania Pokrzywdzonego G. będą wystarczające. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego zgodził się ze stanowiskiem Pokrzywdzonego.
 
Na rozprawie bez usprawiedliwienia nie stawił się Obwiniony radca prawny T., wobec powyższego Sąd na podstawie art. 68³ ustawy o radcach prawnych postanowił prowadzić postępowanie bez jego udziału, albowiem Sąd uznał, że obecność Obwinionego nie jest niezbędna, gdyż stan faktyczny sprawy może być ustalony w oparciu o przedstawione przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego dokumenty i zeznania świadków.
 
Przewodniczący stwierdził, że nie ma przeszkód do rozpoznania sprawy. Strony nie zgłosiły wniosków formalnych.
 
Sąd postanowił dopuścić dowód z przesłuchania świadka G. Na pytanie: „Co jest Panu wiadome o sprawie?” zeznał, że Obwiniony jest pełnomocnikiem wykonawcy, który realizował stolarkę meblową w mieszkaniu Pokrzywdzonych. Pokrzywdzony wskazał, że wykonawca nie wywiązał się ani z terminów, ani z jakości wykonanych prac. Jak wskazał G., biegły z zakresu meblarstwa wydał opinię, w której stwierdził wady zagrażające życiu domowników, jak również niewspółmierność jakości wykonanych prac do otrzymanego przez wykonawcę wynagrodzenia. Pokrzywdzeni finalnie odstąpili od umowy żądając zwrotu wpłaconych zaliczek. W odpowiedzi na wystosowane wezwanie do zapłaty Pokrzywdzeni otrzymali pismo jak na karcie […]. Pokrzywdzony podkreślił, że Obwiniony do chwili obecnej nie przeprosił Pokrzywdzonych, ani zdaniem Pokrzywdzonego nie uważa, że w jakimkolwiek zakresie zachował się niewłaściwie.
 
Strony nie wniosły o uzupełnienie postępowania dowodowego, a w tym nie wnieśli o przesłuchanie Pokrzywdzonych.
 
Sąd postanowił dopuścić dowód z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy na kartach […]. Sąd postanowił uznać za ujawnione bez odczytania w trybie art. 394 § 2 k.p.k. dowody dopuszczone w poprzednim zdaniu. Strony nie wniosły o ich odczytanie.
 
Wobec powyższego Przewodniczący zamknął przewód sądowy i udzielił głosu stronom.
 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wniósł jak we wniosku o ukaranie przy czym wymiar kary pozostawił do uznania Sądu. Pokrzywdzony przyłączył się do stanowiska Zastępcy Rzecznika, wskazując, że zawód radcy prawnego jest zawodem zaufania publicznego.
 
Po rozpoznaniu na rozprawie w dniu […] r. sprawy przeciwko radcy prawnemu T. ([…]) obwinionemu o to, że:

 
Okręgowy Sądy Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W.:

 
Sąd ustalił i zważył, co następuje.
 
Obwiniony w dniu […] r. świadcząc pomoc prawną na rzecz W. w treści uzasadnienia pisma skierowanego do małżonków G. i G. stanowiącego przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty […] zł oraz wyznaczenia terminu inwentaryzacji, użył następujących zwrotów: „ (…) Państwa wezwanie do zwrotu przez mojego Klienta kwoty […] tys. zł tytułem zaliczki jest traktowane przez mojego Klienta jako usiłowanie oszustwa (art. 13 k.k. w zw. z art. 286 k.k.) do tego przez osobę, która z racji wykonywanego zawodu, powinna stać na straży porządku prawnego, a nie wykorzystywać swój zawód do naciągania ludzi, (…) (że nie wspomnę o szantażowaniu ich zawiadomieniami do urzędu skarbowego i prokuratury, co też nastąpiło)”.
 
Powyższe wynika z treści bezspornego dokumentu, który nie był kwestionowany przez żadną ze Stron.
 
W ocenie Sądu Obwiniony przekroczył dopuszczalne prawem i Kodeksem Etyki Radcy Prawnego ramy dopuszczalnej wolności słowa. Z całą pewnością za mieszczące się w granicach uzasadnionych rzeczową potrzebą i taktem nie można ocenić stwierdzeń pod adresem innego radcy prawnego, że naciąga ludzi lub dopuszcza się wezwaniem do zapłaty usiłowania popełnienia przestępstwa stypizowanego w art. 286 KK. Radca prawny nie powinien posługiwać się tego rodzaju treściami w stosunku do kogokolwiek w spornej sprawie o zapłatę, a już na pewno nie w stosunku do innych radców prawnych i oceny tej nie zmienia formułowanie pewnych treści przez Obwinionego w metajęzyku – „zdaniem mojego Klienta”. To bowiem radca prawny odpowiedzialny jest za zdroworozsądkową ocenę sprawy i powinien mieć pełną świadomość, że pomawianie kogokolwiek o popełnienie przestępstwa – niezależnie od formy w jakiej to czyni – musi mieć ewidentne podstawy, tj. albo odbywać się na podstawie prawomocnego wyroku albo absolutnie bezspornych i oczywistych okoliczności faktycznych.
 
Z tego rodzaju sytuacją w żadnym razie nie mieliśmy do czynienia na tle spornej sprawy o zapłatę. Co więcej, stwierdzenia wobec innego radcy prawnego, że wykorzystuje swój zawód celem naciągania ludzi, w opisanych powyżej okolicznościach w sposób oczywisty godzi w godność tych radców prawnych, jak również dezawuuje samego autora pisma.
 
W świetle powyższego, Sąd uznał, iż tak jak wskazano w opisie zarzucanego czynu, tego rodzaju treści naruszają godność Pokrzywdzonych, wykraczają poza dopuszczalne granice swobodny wypowiedzi, w sposób rażący wykraczają poza ramy dopuszczalnej wypowiedzi, która powinna być „taktowna” i „z umiarem”. A więc zachowanie Obwinionego naruszyło dyspozycję artykułów: 6, art. 12 ust. 3, art. 38 ust. 1 i 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
 
Stopień zawinienia w ocenie Sądu nie budzi wątpliwości, czego wyrazem stała się wymierzona Obwinionemu kara nagany. W ocenie Sądu kara taka jest nie tylko adekwatna do charakteru czynu i zawinienia po stronie Obwinionego, ale nadto powinna należycie spełnić funkcje represyjne, prewencyjne oraz wychowawcze.
 
O kosztach orzeczono zgodnie z obowiązującymi przepisami.
 
Mając na względzie powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji.
 
E.R.