Orzeczenie z dnia 3 listopada 2021 r. Sygn. akt: D 26/21
opublikowano: 2023-10-25 przez: Więckowska Milena
Orzeczenie z dnia 3 listopada 2021 r. Sygn. akt: D 26/21
Orzeczenie nie jest prawomocne
Orzeczenie nie jest prawomocne
PRZEWODNICZĄCY: r. pr. Katarzyna Kosicka - Polak
CZŁONKOWIE: r. pr. Gerard Madejski
r. pr. Mikołaj Pedrycz
PROTOKOLANT: Karolina Szymala
CZŁONKOWIE: r. pr. Gerard Madejski
r. pr. Mikołaj Pedrycz
PROTOKOLANT: Karolina Szymala
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawach w dniach […] r. i […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu K. ([…]) obwinionej o to, że:
- w okresie od dnia […] r. do dnia […] r. w W. w sposób nielojalny i nieprofesjonalny postępowała wobec klientki J., w ten sposób, że: zobowiązując się do reprezentowania klientki w postępowaniu przedsądowym i sądowym oraz przed innymi organami i podmiotami w sprawach związanych z uczęszczaniem syna klientki do szkoły, w tym do sporządzenia i wysłania w imieniu klientki dwóch pism w ww. sprawie, wprowadzała klientkę w błąd co do braku faktycznej i prawnej możliwości okazania klientce sporządzonych pism, odmawiała przekazania sporządzonych pism a nawet ich przeczytania, jak również nie udzieliła, mimo żądania, informacji o toku sprawy,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6, art. 8, art. 12 ust. 1 i art. 44 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego; - pomimo otrzymania od klientki J., w W., w dniu […] r., przelewem na jej rachunek bankowy, kwoty […] zł. (słownie: […] złotych) tytułem wynagrodzenia za świadczoną pomoc prawną, do dnia wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów, nie wydała klientce paragonu fiskalnego lub faktury za otrzymaną kwotę,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w związku z art. 111 ust. 1 i ust. 3a pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. Nr 106, z późn. zm).
orzeka:
- Uznaje radcę prawnego K. ([…]) winną zarzucanego w punkcie 1 wniosku o ukaranie czynu, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 6, art. 8, art. 12 ust. 1 i art. 44 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 3 ustawy o radcach prawnych wymierza karę pieniężną w kwocie […] ([…]) złotych;
- Uznaje radcę prawnego K. ([…]) winną zarzucanego w punkcie 2 wniosku o ukaranie czynu, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w związku z art. 111 ust. 1 i ust. 3a pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych wymierza karę nagany;
- Dodatkowo na podstawie art. 65 ust. 2a ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. ustawy o radcach prawnych orzeka zakaz wykonywania patronatu na czas […] ([…]) lat;
- Na podstawie art. 706 ust. 2 ustawy o radcach prawnych zasądza od obwinionej radcy prawnego K. ([…]) na rzecz Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. tytułem zwrotu kosztów postępowania dyscyplinarnego kwotę […] ([…]) złotych.
Uzasadnienie
W dniu […] roku Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., radca prawny M., zwany dalej „Rzecznikiem Dyscyplinarnym”, złożył do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wniosek o ukaranie i wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko radcy prawnemu K., wpisanej na listę radców prawnych pod numerem […], zwanej dalej „Obwinioną”, o to, że:
- w okresie od dnia […] roku do dnia […] roku w W. w sposób nielojalny i nieprofesjonalny postępowała wobec klientki J. (dalej zwana Pokrzywdzoną), w ten sposób, że zobowiązując się do reprezentowania Pokrzywdzonej w postępowaniu przedsądowym i sądowym oraz przed innymi organami i podmiotami w sprawach związanych z uczęszczaniem syna Pokrzywdzonej do szkoły, w tym do sporządzenia i wysłania w imieniu Pokrzywdzonej dwóch pism w ww. sprawie, wprowadzała Pokrzywdzoną w błąd co do braku faktycznej i prawnej możliwości okazania Pokrzywdzonej sporządzonych pism, odmawiała przekazania sporządzonych pism, a nawet ich przeczytania, jak również nie udzieliła, mimo żądania, informacji o toku sprawy,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych („Ustawa o radcach”) w związku z art. 6, art. 8, art. 12 ust. 1 i art. 44 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego („KERP”); - pomimo otrzymania od Pokrzywdzonej, w W., w dniu […] roku, przelewem na jej rachunek bankowy, kwoty […] zł. (słownie: […] złotych) tytułem wynagrodzenia za świadczoną pomoc prawną, do dnia wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów, nie wydała klientce paragonu fiskalnego lub faktury za otrzymaną kwotę,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 Ustawy o radcach w związku z art. 6 KERP w związku z art. 111 ust. 1 i ust. 3a pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. Nr 106, z późn. zm).
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. ustalił następujące istotne okoliczności faktyczne sprawy.
Mailem z dnia z dnia […] roku Pokrzywdzona poinformowała Okręgową Izbę Radców Prawnych w W. o postępowaniu Obwinionej. Pokrzywdzona wskazała, że na portalu społecznościowym Facebook w dniu […] roku pod jednym z jej postów - dotyczącym odizolowania jej dziecka w szkole z powodu braku maseczki - Obwiniona zamieściła komentarz o treści: „W żadnym wypadku nie pozwalać na takie zachowania! Przepisy nie dają takiej władzy szkole”.
Pokrzywdzona skontaktowała się z Obwinioną, która po poczynionych ustaleniach, przesłała jej za pośrednictwem poczty elektronicznej, pełnomocnictwo oraz numer rachunku bankowego do wpłaty umówionego wynagrodzenia za pomoc prawną w kwocie […] złotych. W dniu […] roku Pokrzywdzona otrzymała od ww. radcy prawnego informację, że należność wpłynęła, pismo jest przygotowane i zostanie wysłane następnego dnia. Na prośbę Pokrzywdzonej, aby Obwiniona udostępniała treść tego pisma radca prawny stwierdziła, że nie może tego zrobić, bo nie pozwalają jej na to przepisy prawa.
W dniu […] roku Pokrzywdzona poinformowała Obwinioną, że żadne pismo do szkoły nie wpłynęło i poprosiła o podanie numeru przesyłki pocztowej. Obwiniona wskazała wówczas, że nie jest pewna czy list wysłała, do jakich instytucji go wysłała i że po pytaniu Pokrzywdzonej cofnęła list z poczty, bo nie była pewna czy będzie nadal z Pokrzywdzoną współpracować. Na jedną z wiadomości Pokrzywdzonej, w której podniosła, że nie rozumie, dlaczego nie może być jej udostępniona treść pisma, Obwiniona odpisała, że czas zakończyć współpracę.
W dniu […] roku Pokrzywdzona i Obwiniona odbyły rozmowę telefoniczną, a także korespondowały w komunikatorze Messenger. Pokrzywdzona napisała do Obwinionej wiadomość o treści: „(...) Nie rozumiem natomiast, że sprawa, w której Pani mnie reprezentuje, nie może być mi udostępniona. Ani numer listu. Ja nie proszę o wysłanie przez Panią potwierdzenia w wersji papierkowej, ale o numer przesyłki. Reszta zostaje u Pani w aktach. Pani K. zaufałam Pani w sprawie, która jest dla mnie priorytetem. Zapłaciłam za to niemałe pieniądze i nie może mi Pani niczego udostępnić. (...).”, na co Obwiniona odpowiedziała: „Według mojej oceny czas zakończyć współpracę. Nie jestem w stanie sprostać Pani roszczeniom. Proszę znaleźć kogoś innego. (...).” (k. […])
W mailu skierowanym do Obwinionej, Pokrzywdzona wskazała m.in., że: „Nie przesłała mi Pani kopii pisma, które miało zostać wysłane, nie otrzymałam także numeru listu jakim zostało ono przekazane do kuratorium oraz do szkoły”, a następnie odniosła się do problemu praw autorskich do utworu (k. […]).
W dniu […] roku Pokrzywdzona otrzymała informację, że do szkoły wpłynęło pismo (k. […]).
Po wpłynięciu do Okręgowej Izby Radców Prawych w W. ww. zawiadomienia w dniu […] roku Rzecznik Dyscyplinarny wydał postanowienie wszczynając dochodzenie dyscyplinarne w sprawie.
Przesłuchana w charakterze świadka Pokrzywdzona zeznała, że w dniu […] roku Obwiniona zadzwoniła do niej i zaczęła na nią krzyczeć, mówiła, że jeszcze nigdy w życiu nie miała tak roszczeniowego klienta. Na prośbę o podanie treści pism skierowanych w jej imieniu ww. Obwiniona odpowiedziała, że chroni ją jakaś ustawa i nie musi tej treści podawać, a jak chce zobaczyć tą treść to zaprasza do W. do swojej kancelarii. Pokrzywdzona zeznała również, że nie otrzymała od Obwinionej rachunku/paragonu potwierdzającego dokonanie zapłaty za usługę prawną.
Obwiniona pismem z dnia […] roku wskazała, że przyjęła zlecenie od Pokrzywdzonej, które wykonała. Ponadto nadmieniła, że nie jest zobowiązana wydawać przygotowanych przez nią pism, zatem żądanie to było bezpodstawne, albowiem powiadomiła o tym przed podjęciem współpracy. Jako podstawę wypowiedzenia pełnomocnictwa wskazała utratę zaufania oraz rozchwianie emocjonalne Pokrzywdzonej. W ocenie Obwinionej nie naruszyła żadnych zasad wykonywania zawodu.
W dniu […] roku Rzecznik Dyscyplinarny wydał postanowienie o przedstawieniu zarzutów Obwinianej. Obwiniona stawiła się tego dnia w Biurze Rzecznika Dyscyplinarnego i złożyła pisemne wyjaśnienia oświadczając, że nie weźmie udziału w czynnościach ogłoszenia ww. postanowienia i przesłuchania, gdyż wyjeżdża z klientem.
W dniu […] roku wpłynął wniosek o uzasadnienie postanowienia o przedstawieniu zarzutów. W dniu […] roku Rzecznik Dyscyplinarny uzupełniająco przesłuchał Pokrzywdzoną.
Następnie w dniu […] roku Rzecznik Dyscyplinarny wydał postanowienie o zamknięciu dochodzenia w sprawie oraz skierował do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego wniosek o ukaranie.
Pismem z dnia […] roku Obwiniona odpowiedziała na wniosek o ukaranie. Wskazała, że podtrzymuje dotychczasowe wyjaśnienia oraz wskazała, że zarzuty Rzecznika Dyscyplinarnego o wprowadzeniu w błąd Pokrzywdzonej są kompletnie niezrozumiałe.
Na rozprawie w dniu […] roku stawiła się Obwiniona oraz Rzecznik Dyscyplinarny. Obwiniona oświadczyła, że treść zarzutów zrozumiała jednak nie przyznaje się do ich popełnienia, a następnie złożyła częściowe wyjaśnienia w sprawie, odmawiając złożenia wyjaśnień w zakresie czy Obwiniona wystawiła klientce paragon fiskalny lub fakturę VAT.
Następnie Sąd postanowił odroczyć rozprawę do […] roku oraz uwzględnić wniosek Pokrzywdzonej o przesłuchanie w ramach pomocy prawnej.
W dniu […] roku Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. przesłuchał Pokrzywdzoną.
W dniu […] roku Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie sprawy przeciwko Obwinionej wydał orzeczenie, w którym uznał Obwinioną za winną popełnienia opisanych we wniosku o ukaranie czynów.
Sąd zważył, co następuje:
Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że Obwiniona dopuściła się zarzucanych jej we wniosku o ukaranie czynów. Obwiniona postępowała wobec Pokrzywdzonej w sposób nielojalny i nieprofesjonalny oraz nie wystawiła za otrzymane wynagrodzenie ani paragonu, ani faktury do czego była zobowiązana.
W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. takie zachowanie i postawa radcy prawnego z jakim mamy do czynienia w niniejszej sprawie należy uznać za niedopuszczalne i naganne.
Zgodnie z przepisem art. 64 ust. 1 Ustawy o radcach radcowie prawni i aplikanci radcowscy podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godnością zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych. Art. 6 ust 1 KERP stanowi, że radca prawny obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe zgodnie z prawem, uczciwie, rzeczowo i z należytą starannością, zaś art. 8 KERP wskazuje wyraźnie, że radca prawny, świadcząc klientowi pomoc prawną, postępuje lojalnie i kieruje się dobrem klienta w celu ochrony jego praw. Z kolei zgodnie art. 12 ust 1 KERP Radca prawny zobowiązany jest wykonywać czynności zawodowe sumiennie oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania.
Powyższe zasady kreują obowiązek szczególnej dbałości świadczonych usług oraz nakaz zachowania znacznie wyższego poziomu profesjonalizmu niż ten, który wymagany jest w normalnych relacjach przedsiębiorca – klient. Radcowie prawni wykonując zawód zaufania publicznego prowadzą sprawy, które dla klienta są istotne życiowo, często podszyte znaczną dawką emocji. Tak też było w niniejszej sprawie. Obwiniona podjęła się sprawy po skomentowaniu postu Pokrzywdzonej na portalu Facebook, która dotyczyła bezzasadnej izolacji dziecka Pokrzywdzonej. Obwiniona powinna wykazać się niezwykłą dbałością o dobro klienta i informować go o każdej czynności podejmowanej w sprawie, w tym również udostępnić Pokrzywdzonej pisma przygotowane na jej zlecenie. Obwiniona nie zachowała się profesjonalnie, a dodatkowo zasłaniała się tajemnicą radcy prawnego oraz prawami autorskimi, odmawiając przekazania Pokrzywdzonej zarówno projektów, jak też kopii, jak twierdzi Obwiniona, nadanych pism w sprawie. Tym samym uniemożliwiła Pokrzywdzonej, samodzielne prowadzenie sprawy lub możliwość jej przekazania innemu profesjonalnemu pełnomocnikowi.
W ocenie Sądu Obwiniona nie zachowała się godnie i profesjonalnie wobec klienta, nie można też uznać, że swoje czynności zawodowe wykonywała sumiennie i z należytą starannością. Obwiniona jak twierdzi, wysłała pisma do dwóch adresatów, ale o treści wcześniej nie uzgodnionej z Pokrzywdzoną, a następnie uniemożliwiła jej dalsze samodzielne prowadzenie sprawy nie przekazując jej kopii tych pism.
W dalszej części wskazać należy, iż w myśl art. 44 ust 1 KERP Radca prawny, na żądanie klienta, obowiązany jest informować go o przebiegu sprawy i jej wyniku, a w szczególności o skutkach podejmowanych czynności procesowych. Obwiniona natomiast tego obowiązku nie spełniła. Pokrzywdzona nie tylko nie uzyskała żadnej informacji o treści przygotowanych przez Obwinioną pism, również nie uzyskała informacji, kiedy zostały wysłane pisma, za które Obwiniona pobrała wynagrodzenie. Obwiniona uchylała się zarówno od wskazania daty, w której pisma zostały skierowane do odpowiednich instytucji jak i podania numeru przesyłki. W ocenie Sądu Obwiniona nie mogła powoływać się na przepisy ustawy Prawo autorskie jako podstawy odmowy przedstawienia wyniku swojej pracy, albowiem jej analiza przepisów covidowych stanowiła autorskie podejście do problematyki.
Pokrzywdzona nie mogła kontynuować zainicjowanych sprawy w dwóch instytucjach, nie mogąc powołać się ani na treść tych pism, ani na numery przesyłek, w których rzekomo zostały one nadane. Pokrzywdzona do dziś nie zapoznała się z treścią pism przygotowanych przez Obwinioną. Naraziła tym samy Pokrzywdzoną na koszty, niepotrzebny stres i nerwy, wypominając jej roszczeniowość i rozchwianie emocjonalne. Obwiniona swoim zachowaniem doprowadziła jedynie do eskalacji konfliktu z Pokrzywdzoną i powstania sporu, którego można było uniknąć kierując się dobrem klienta w celu ochrony jego praw. Obwiniona nie mając zaufania do Pokrzywdzonej i obawiając się udostępnienia swoich pism w Internecie, nie powinna w ogóle przyjmować takiego zlecenia, gdyż współpraca z klientem opiera się przede wszystkim na zaufaniu, którego Obwiniona nie miała do Pokrzywdzonej już w chwili przyjmowania zlecenia. Pokrzywdzona zaś straciła zaufanie do Obwinionej w wyniku nielojalnego i nieprofesjonalnego podejścia do niej przez radcę prawnego.
W dalszej kolejności wskazać należy, iż Obwiniona dopuściła się czynów nie tylko sprzecznych z KERP, ale również sprzecznych z prawem. Zgodnie z art. 111 ust 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Natomiast w myśl ust 3a) pkt 1 tego przepisu podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży a) w postaci papierowej lub b) za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony. Obwiniona otrzymała od Pokrzywdzonej ustalone wynagrodzenie w wysokości […] zł. Pokrzywdzona wskazała, że nie otrzymała żadnego paragonu fiskalnego lub faktury VAT, natomiast Obwiniona odmówiła wyjaśnień w tymże zakresie, nie przedstawiła też żadnego dowodu, z którego wynikałoby, że ww. obowiązku dopełniła.
W tym miejscu podkreślenia wymaga też fakt, że sama postawa Obwinionej zarówno w kontakcie z Pokrzywdzoną, jak też w korespondencji znajdującej się w aktach sprawy oraz w trakcie przesłuchania Obwinionej daleka jest od postawy jaką winien reprezentować profesjonalny pełnomocnik wykonujący zawód zaufania publicznego.
Mając na uwadze powyższe oraz postawę Obwinionej stosując art. 64 ust. 1 Ustawy o radcach, Sąd postanowił wymierzyć Obwinionej za czyn zarzucany jej w punkcie 1 wniosku o ukaranie przewidzianą w art. 65 ust 1 pkt 3 Ustawy o radcach wymierzył karę pieniężną w kwocie […] zł, natomiast za czyn zarzucany jej w punkcie 2 wniosku o ukaranie na podstawie art. 64 ust 1 i art. 65 ust 1 pkt 2 Ustawy o radcach wymierzył karę nagany. Dodatkowo na podstawie art. 65 ust. 2 a ustawy o Radcach Sąd orzekł zakaz wykonywania patronatu na czas […] lat.
W sprawie kosztów postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 706 ust. 1 i 2 Ustawy o radcach prawnych, zgodnie z którymi zryczałtowane koszty postępowania ponosi Obwiniona, jeżeli została skazany. Ustalając wysokość tych kosztów Sąd uwzględnił charakter sprawy i związany z tym nakład czasu pracy organów dyscyplinarnych, ustalając koszty na poziomie odpowiednio umiarkowanym, w proporcji do zakresu zaangażowania.
Mając na uwadze powyższe, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. orzekł jak w sentencji orzeczenia.
GF