08.10.2024

Orzeczenie z dnia 3 listopada 2016 r., sygn. akt: D 58/2016

opublikowano: 2017-04-19 przez:

Orzeczenie z dnia 3 listopada 2016 r., sygn. akt: D 58/2016
Orzeczenie prawomocne
Przewodniczący: radca prawny Igor Bąkowski
Członkowie: radca prawny Agnieszka Świstak
  radca prawny Andrzej Dudziuk
      Protokolant: Anna Gabrysiak
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie [...] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu. K., [...], obwinionej o to, że:
w okresie od dnia [...] roku do dnia wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów, tj. do dnia [...] roku nie rozliczyła się z Klientem Panią Z., zamieszkałą w W. przy ulicy M. [...] z przyjętej na poczet wynagrodzenia zaliczki, wynikającej z umowy o świadczenie pomocy prawnej z dnia [...] r. oraz której otrzymanie potwierdziła wystawioną w dniu [...] r. fakturą VAT nr [...], w wysokości [...] zł (słownie: [...] złotych),
tj. popełnienia czynu naruszającego podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego określone w art. 6 ust. 1 i 2 oraz art. 29 ust. 1 i 4 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 roku w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. z 2002r. Nr 123, poz. 1059 z późn. zm.);

 
orzeka:
  1. Uznaje radcę prawnego K., [...], winną zarzucanego wnioskiem o ukaranie czynu, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 6 ust. 1 i 2 oraz art. 29 ust. 1 i 4 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych wymierza karę nagany oraz dodatkowo na podstawie art. 65 ust. 2a. ustawy o radcach prawnych orzeka zakaz wykonywania patronatu na czas [...] ([...]) lat. 

  2. Na podstawie art. 706 ust. 2 ustawy o radcach prawnych zasądza od obwinionego radcy prawnego K. [...], na rzecz Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. tytułem zwrotu kosztów postępowania dyscyplinarnego kwotę [...] zł ([...] złotych).

Uzasadnienie
 
[...] r. do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wpłynęła skarga złożona przez Z. (zwaną dalej także „skarżącą” lub „pokrzywdzoną”) na działania radcy prawnego K. (zwanej dalej także „obwinioną”).
W piśmie tym skarżąca zarzuca obwinionej iż zapożyczyła się, aby dać obwinionej zaliczkę [...] złotych na prowadzenie sprawy przed Sądem Rejonowym w O., w Sądzie Okręgowym i Apelacyjnym w W. Do skargi pokrzywdzona załączyła umowę o świadczenie pomocy prawnej z dnia [...] r. (k. [...]), fakturę vat opiewającą na kwotę [...] złotych brutto (k. [...]), korespondencję z sądem z [...] r. (k. [...]) oraz odwołanie pełnomocnictwa przez pokrzywdzoną obwinionej z [...] r. (k. [...]), a także wezwania kierowane do obwinionej przez pokrzywdzoną do zwrotu zaliczki w kwocie [...] złotych (k. [...]).
[...] r. do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wpłynęły wyjaśnienia obwinionej w której wskazała m.in., że zawarta została umowa o świadczenie pomocy prawnej i przyjęła od pokrzywdzonej kwotę [...] złotych tytułem pierwszej raty wynagrodzenia. Wskazała, że przeprowadziła z pokrzywdzoną trzy lub cztery rozmowy, zapoznała się z aktami spraw przekazanych przez pokrzywdzoną, otrzymała od obwinionej odpowiednie pełnomocnictwa do prowadzenia spraw i że przeprowadziła rozmowy w sądach dotyczące spraw pokrzywdzonej. Wskazała, że przygotowywała stanowisko w sprawie, ale gdy próbowała wyjaśnić stanowisko z pokrzywdzoną, ta odwołała jej pełnomocnictwo. Obwiniona wskazała, że proponowała pokrzywdzonej zwrot [...] złotych i że zobowiązuje się dokonać zwrotu w [...] ratach do [...] r.
Pomimo czterokrotnego wzywania obwinionej przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego do stawienia się w celu złożenia wyjaśnień w sprawie a następnie wezwania celem przesłuchania jej w charakterze obwinionej, nie stawiła się ona przed Zastępcą Rzecznika Dyscyplinarnego.
Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, [...] roku Zastępcą Rzecznika Dyscyplinarnego skierował do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego wniosek o ukaranie obwinionej o to, że w okresie od dnia [...] roku do dnia wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów, tj. do dnia [...] r. nie rozliczyła się z Klientem Panią Z., z przyjętej na poczet wynagrodzenia zaliczki, wynikającej z umowy o świadczenie pomocy prawnej z dnia [...] r. oraz której otrzymanie potwierdziła wystawioną w dniu [...] r. fakturą VAT nr [...], w wysokości [...] zł, tj. popełnienia czynu naruszającego podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego określone w art. 6 ust. 1 i 2 oraz art. 29 ust. 1 i 4 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r., w związku z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych (k. [...]).
 
Na rozprawie w dniu [...] r. przeprowadzono dowody z wyjaśnień obwinionej, a w związku z brakiem stawienia się prawidłowo powiadomionej o terminie rozprawy pokrzywdzonej, na podstawie art. 392 § 1 kpk odczytano w odpowiednim zakresie protokół z zeznań pokrzywdzonej.
Stan faktyczny sprawy został ustalony w oparciu o dowody zgromadzone w sprawie w tym dowody z dokumentów wskazanych we wniosku o ukaranie oraz częściowo w oparciu o wyjaśnienia obwinionej oraz zeznania pokrzywdzonej (w zakresie w jakim nie były one ze sobą spójne, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny oparł się tylko na dokumentach zgromadzonych w sprawie).

Na podstawie dowodów zgromadzonych w toku przewodu sądowego Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił i zważył, co następuje:
Obwiniona w dniu [...] r. zawarła z pokrzywdzoną umowę o świadczenie pomocy prawnej w zakresie nieruchomości zgodnie z którą podjęła się reprezentowania pokrzywdzonej we wskazanych tam postępowaniach (k. [...]). Zgodnie z tą umową strony określiły całościowe wynagrodzenie za usługi pomocy prawnej świadczonej w zakresie określonym umową na [...] zł, przy czym pokrzywdzona przekazała obwinionej w gotówce pierwszą wpłatę w wysokości [...] zł której otrzymanie obwiniona potwierdziła wystawioną w dniu [...] r. fakturą VAT nr [...] (k. [...]).
Pokrzywdzona cofnęła pełnomocnictwo obwinionej przez telefon w dniu [...] r. (zeznania pokrzywdzonej k. [...], wyjaśnienia obwinionej k. [...]), co następnie zostało potwierdzone odwołaniem pełnomocnictwa na piśmie, przekazanym także do sądu [...] r. (k. [...]).
Cofnięcie pełnomocnictwa było uzasadnione brakiem aktywności obwinionej w prowadzonej sprawie sądowej o sygnaturze akt [...].
Obwiniona nie wyjaśniła w sposób satysfakcjonujący dla pokrzywdzonej jakie podjęła czynności w tej sprawie.
Pokrzywdzona dwukrotnie wzywała obwinioną do zwrotu zaliczki w kwocie [...] złotych (k. [...]), jednakże do dnia rozprawy żadne kwoty nie zostały przez obwinioną zwrócone pokrzywdzonej.
Obwiniona nie wyjaśniła w sposób przekonywujący jakie konkretnie czynności podjęła w zleconych jej przez obwinioną sprawach. W swoich wyjaśnieniach posługuje się dużym stopniem ogólności i stwierdzeniami, że rozmawiała w sądach w których pokrzywdzona się skarżyła, oraz że „wiedziała że jest szansa ponownego spojrzenia na tą sprawę w sądzie w O.” (k. [...]). Nie wskazała jednak chociażby z kim, kiedy i o czym rozmawiała.
Obwiniona nie kontaktowała się z pokrzywdzoną po wypowiedzeniu jej pełnomocnictwa i nie składała rachunku czy zestawienia czynności. Wskazała, że po skierowaniu sprawy do Sądu Dyscyplinarnego nie będzie żadnych rozmów z pokrzywdzoną „ponieważ nie będę narażała się na dyskomfort” (k. [...]). Obwiniona stwierdziła w swoich wyjaśnieniach złożonych na rozprawie, że rozliczenie się ze skarżącą jest jej prywatną sprawą i nie widziała powodu do zwrotu pobranej zaliczki, m.in. w związku z tym, że wykonała pewne czynności, a poza tym rosną koszty utrzymania i dlatego nie widzi możliwości zwrotu zaliczki (k. [...]).
W ocenie Sądu obwiniona dopuściła się istotnego naruszenia przepisów art. 6 ust. 1 i 2 oraz art. 29 ust. 1 i 4 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r., w związku z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych.
Jak wskazuje art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, radca prawny obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe zgodnie z prawem, uczciwie, rzeczowo i z należytą starannością (ust. 1), oraz dbać o godność zawodu przy wykonywaniu czynności zawodowych, a także w działalności publicznej i w życiu prywatnym (ust. 2).
Art. 29 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w ust. 1 nakazuje ustalić zasady ustalania wysokości wynagrodzenia z klientem przed przystąpieniem do świadczenia pomocy prawnej, przy czym ust. 4 upoważnia do żądania zaliczki na poczet wynagrodzenia w odpowiedniej wysokości.
Obwiniona nie rozliczyła się z pokrzywdzoną z przyjętej na poczet wynagrodzenia zaliczki, wynikającej z umowy o świadczenie pomocy prawnej z dnia [...] r. w kwocie [...] złotych pomimo wezwań pokrzywdzonej.
Obwiniona nie wykazała jakie czynności z zakresu objętego umową o świadczenie pomocy prawnej zostały przez nią wykonane a jej wyjaśnienia w tym zakresie są wyjątkowo ogólnikowe i nie poparte materiałem dowodowym.
Należy wskazać, że istotna jest także proporcja pobranej kwoty ([...] zł) do całościowo ustalonego wynagrodzenia ([...] zł), co stanowi 2/3 wynagrodzenia.
Należy uznać, że pobranie tak dużej kwoty na poczet wynagrodzenia całościowo ustalonego w sprawie, przy zaprzestaniu świadczenia pomocy prawnej po wypowiedzeniu pełnomocnictwa przez pokrzywdzoną i braku wykazania jakie konkretnie czynności zostały podjęte w sprawie, nie jest uzasadnione, a obwiniona winna była rozliczyć się z pobranego wynagrodzenia i zdać relację z podjętych czynności pokrzywdzonej.
Należy podkreślić, że sama obwiniona pierwotnie wskazywała, że gotowa jest rozliczyć się z pokrzywdzoną zwracając jej kwotę [...] zł, w [...] ratach do [...] r., jednakże do takiego zwrotu nigdy nie doszło. Co więcej, na rozprawie w dniu [...] r. obwiniona wycofała się z gotowości do rozliczenia z pokrzywdzoną, wyjaśniając to w sposób wysoce ogólnikowy i w dużej mierze nie mający związku z zasadami obowiązującymi radców prawnych (np. rosną koszty utrzymania).
Sąd wziął pod uwagę, że obwiniona w sposób lekceważący podchodzi do obowiązku rozliczenia się z pokrzywdzoną, czy złożenia jej jakichkolwiek wyjaśnień – na rozprawie w dniu [...] r. stwierdziła, że po skierowaniu sprawy do Sądu Dyscyplinarnego nie będzie żadnych rozmów z pokrzywdzoną „ponieważ nie będę narażała się na dyskomfort” (k. [...]).
Obowiązkiem radcy prawnego jest rozliczyć się ze swoim klientem z pobranego wynagrodzenia i nie może zatrzymywać kwot które nie są mu należne w świetle wykonanych czynności. W niniejszej sprawie obwiniona nie wykazała jakie konkretnie czynności podjęła w sprawach zleconych przez pokrzywdzoną, a jednocześnie odmawiała zwrotu jakiejkolwiek części pobranych kwot.
Obwiniona wskazywała w swoich wyjaśnieniach, że pokrzywdzona jest osobą [...] i [...] i że nigdy więcej obwiniona nie podejmie się świadczenia pomocy prawnej na rzecz osoby [...]. Sąd pragnie podkreślić, że obwiniona podjęła się jednak świadczenia pomocy prawnej na rzecz pokrzywdzonej będącej osobą [...] i powinna świadczyć tą pomoc, z uwzględnieniem konieczności zachowania profesjonalizmu i zaufania klienta (także z uwzględnieniem [...] czy [...]) do radcy prawnego. Stanowisko obwinionej wobec pokrzywdzonej nacechowane jest wysokim stopniem lekceważenia. Jeżeli pokrzywdzona jest osobą [...] i [...], radca prawny winien starannie świadczyć pomoc prawną z uwzględnieniem tych okoliczności, mając na uwadze godność zawodu, zaufanie klienta i uczciwość. W ocenie Sądu do końca rozprawy, obwiniona nie rozumiała aby jej czyny były w jakimkolwiek sensie naganne czy że powinna podjąć czynności celem rozliczenia się z pokrzywdzoną.
Zawód radcy prawnego jest zawodem zaufania publicznego i radca prawny powinien w sposób klarowny i oparty na zaufaniu klienta do radcy prawnego ustalić wynagrodzenie za świadczenie pomocy prawnej oraz należycie je rozliczyć. To na obwinionej ciążył obowiązek wykazania dlaczego i jaką kwotę miała prawo zatrzymać na poczet swojego wynagrodzenia – nie zostało to jednak w sposób wiarygodny wykazane przez obwinioną. Nie przedstawiła ona zestawienia czynności i pomimo wezwań nie podjęła kontaktu z pokrzywdzoną. Na marginesie, można zauważyć, że podobnie bez echa pozostawały kolejne wezwania Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego do obwinionej dotyczące stawienia się przez nią celem złożenia wyjaśnień w sprawie.
Uznając winę obwinionej w powyższym zakresie Sąd, mając na uwadze zawiniony charakter popełnionego przewinienia dyscyplinarnego uznał, że adekwatne i konieczne dla osiągnięcia celów będzie orzeczenie wobec obwinionej na podstawie art. 65 ust. 1 pkt. 2 ustawy o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r., Nr 123, poz. 1059 ze zm.) kary nagany.
Wysokość wymierzonej kary jest uzasadniona stopniem winy i wyważona biorąc pod uwagę charakter naruszenia i postawę obwinionej.
Kara nagany w ocenie Sądu jest adekwatna i odpowiada czynowi którego dopuściła się obwiniona. Istotne jest także to, że obwiniona nie rozumie, iż jej czyn jest w jakimkolwiek sensie naganny.
Obok kary pieniężnej, na podstawie art. 65 ust. 2a Sąd orzekł zakaz wykonywania przez obwinioną patronatu na czas [...] lat. W ocenie Sądu obwiniona nie powinna sprawować patronatu nad aplikantami, którzy pod opieką patrona muszą przyswoić zasady wykonywania zawodu radcy prawnego w zgodzie z przepisami i Kodeksem Etyki Radcy Prawnego. W ocenie Sądu ten okres powinien pozwolić obwinionej na zrozumienie jej czynu i przyswojenie zasad wykonywania zawodu w sposób pozwalający w przyszłości na prawidłowe sprawowanie patronatu.
O kosztach postępowania OSD orzekł na podstawie art. 706 ustawy o radcach prawnych, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
(MW)

Prawo i praktyka

Przygody Radcy Antoniego

Odwiedź także

Nasze inicjatywy