Orzeczenie z dnia 29 listopada 2018 r. Sygn. akt: D 100/18
opublikowano: 2020-09-14 przez: Więckowska Milena
Orzeczenie z dnia 29 listopada 2018 r. Sygn. akt: D 100/18
Orzeczenie prawomocne
Orzeczenie prawomocne
PRZEWODNICZĄCY: r. pr. Robert Karpiński
CZŁONKOWIE: r. pr. Gerard Madejski
r. pr. Marzena Okła-Anuszewska
PROTOKOLANT: Karolina Szymala
CZŁONKOWIE: r. pr. Gerard Madejski
r. pr. Marzena Okła-Anuszewska
PROTOKOLANT: Karolina Szymala
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniu […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu K., […], obwinionej o to, że:
- W dniu […] r. przyjęła pełnomocnictwo substytucyjne do reprezentowania Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. przed Sądami i innymi organami, pomimo iż w dniu […] r. występowała przed Sądem Rejonowym dla W. w sprawie o sygn. akt […] jako pełnomocnik powoda pani P. przeciwko Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej,
tj. naruszenia art. 28 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r., w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1870 z późn. zm.). - W dniu […] r. występowała przed Sądem Rejonowym dla W. w sprawie o sygn. akt […] jako pełnomocnik powoda pani P. przeciwko Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w upadłości likwidacyjnej, pomimo iż w dniu […] r. przyjęła pełnomocnictwo substytucyjne do reprezentowania Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. przed Sądami i innymi organami,
tj. naruszenia art. 28 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r., w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1870 z późn. zm.)
orzeka:
- Uznaje radcę prawnego K., […], winną zarzucanego jej w punkcie 1 wniosku o ukaranie czynu, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 28 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych wymierza karę nagany;
- Uznaje radcę prawnego K., […], winną zarzucanego jej w punkcie 2 wniosku o ukaranie czynu, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 28 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych wymierza karę nagany;
- Na podstawie art. 651 ust. 1 ustawy o radcach prawnych kary orzeczone w pkt 1-2 łączy w ten sposób, że orzeka jako karę łączną karę nagany;
- Na podstawie art. 706 ust. 2 ustawy o radcach prawnych zasądza od obwinionej radcy prawnego K., […], na rzecz Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. tytułem zwrotu kosztów postępowania dyscyplinarnego kwotę […] ([…]) złotych.
Uzasadnienie
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej: „Rzecznik”) wniósł w dniu […] r. do tutejszego Sądu wniosek o ukaranie (sygn. akt […]) r. pr. K. (dalej: „Obwiniona”), wpisanej na listę radców prawnych pod nr.: […], zarzucając Obwinionej, że:
- w dniu […] r. przyjęła pełnomocnictwo substytucyjne do reprezentowania Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. przed Sądami i innymi organami, pomimo iż w dniu […] r. występowała przed Sądem Rejonowym dla W. w sprawie o sygn. akt […] jako pełnomocnik powoda pani P. przeciwko Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej,
tj. naruszenia art. 28 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r., w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1870 z późn. zm.); - w dniu […] r. występowała przed Sądem Rejonowym dla W. w sprawie o sygn. akt […] jako pełnomocnik powoda pani P. przeciwko Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w upadłości likwidacyjnej, pomimo iż w dniu […] r. przyjęła pełnomocnictwo substytucyjne do reprezentowania Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. przed Sądami i innymi organami,
tj. naruszenia art. 28 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r., w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1870 z późn. zm.).
W dniu […] r., Obwiniona wniosła dwa pisma określone jako: (i) wniosek o umorzenie postępowania oraz (ii) wyjaśnienia Obwinionej wraz z wnioskiem dowodowym. Sąd uznał powyższe pisma jako odpowiedź Obwinionej na wniosek o ukaranie. Obwiniona przyznała w rzeczonych pismach, że reprezentowała P. w sprawie przeciwko Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. o przywrócenie do pracy i zasądzenie wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z uwagi na niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę, a następnie jej rozwiązanie. Sprawy zostały połączone do wspólnego rozpoznania pod sygn. akt […]. Jednocześnie, w ramach przysługi udzielonej adw. K.(1), z uwagi na planowaną obecność w Sądzie przy ul. C., Obwiniona przyjęła pełnomocnictwo substytucyjne dotyczące sprawy toczącej się przed Sądem Okręgowym w W. za sygn. akt […] dotyczącej wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego członków Zarządu i Rady Nadzorczej Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W.. W sprawie tej, głównym pełnomocnikiem był adw. K.(1). Pełnomocnictwo substytucyjne otrzymane od adw. K.(1) dotyczyło jedynie wykonania fotokopii wskazanych przez niego dokumentów. Powyższa czynność była jedyną, jaką Obwiniona wykonała w tej sprawie. Pełnomocnictwo substytucyjne zostało przyjęte przez Obwinioną od adw. K.(1) w sposób automatyczny, wynikający z uprzejmości koleżeńskiej. Obwiniona nie skojarzyła powiązań sprawy, w której przyjęła pełnomocnictwo substytucyjne, z prowadzonymi przez siebie sprawami. Obwiniona podkreśliła, że wiedza, jaką pozyskała w trakcie przeglądania akt sądowych dotyczących wpisu w KRS w żaden sposób nie miała związku i wpływu na prowadzoną przez siebie sprawę w zastępstwie P.. Czynności podjęte przez Obwinioną nie miały wpływu na wynik toczących się postępowań. Ponadto, ani Ś. Spółdzielnia Mieszkaniowa w W., ani P. nie odniosła jakichkolwiek korzyści bądź negatywnych konsekwencji prawnych. W związku z powyższym, Obwiniona wniosła o umorzenie postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 3) kpk.
Na podstawie całokształtu materiału dowodowego, ujawnionego w toku rozprawy głównej, Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
Obwiniona świadczyła pomoc prawną P. w formie zastępstwa procesowego w sprawach z zakresu prawa pracy przeciwko Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W.. Powyższe sprawy dotyczyły uznania wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne oraz przywrócenia do pracy. Sąd meriti połączył sprawy do łącznego rozpoznania. Obwiniona stawiła się, w charakterze pełnomocnika procesowego powódki P., na terminy rozpraw w dniu […] oraz […] r. przed Sądem Rejonowym dla W. (k. […] i […], wyjaśnienia Obwinionej oraz zeznania adw. K.(1), B. i F.).
W dniu […] r., adw. K.(1) udzielił pełnomocnictwa substytucyjnego Obwinionej do zastępowania wyżej wymienionego i reprezentowania Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. przed Sądami i innymi organami(sygn. akt […]). Obwiniona przyjęła powyższe pełnomocnictwo (k. […], wyjaśnienia Obwinionej i zeznania adw. K.(1)).
Działając w oparciu o uzyskane umocowanie, Obwiniona złożyła wniosek i wykonała fotokopię niektórych kart z akt sprawy prowadzonej przez Sąd Okręgowy w W. […] Wydział Gospodarczy (sygn. akt […]), w dniu […] r. (k. […] oraz wyjaśnienia Obwinionej i zeznania adw. K.(1)). Powyższa sprawa dotyczyła postępowania rejestrowego (zeznania adw. K.(1) oraz B.).
W piśmie z dnia […] r., Obwiniona sformułowała apelację interwenienta ubocznego – R. od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia […] r. (sygn. akt […]) w sprawie T. przeciwko Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. w upadłości likwidacyjnej. W powołanym wyroku, Sąd Okręgowy ustalił, że zakwestionowane uchwały Zgromadzenia Członków Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatów członków Rady Nadzorczej oraz w sprawie powołania Rady Nadzorczej kadencji […]-[…], nie istnieją (k. […] – […] oraz […]-[…]). W powyższej sprawie, Sąd Okręgowy uznał, że interwencja R. zastępowanej przez Obwinioną ma charakter interwencji samoistnej, ponieważ wyrok w tej sprawie odniesie bezpośredni skutek prawny w stosunku między interwenientem a powodem. Pozwana Spółdzielnia uznała powództwo przy pierwszej czynności procesowej. Jednakże, dokonane uznanie nie było skuteczne z uwagi na brak zgody interwenientów ubocznych (k. […], zeznania B. oraz F.).
Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy na kartach wymienionych szczegółowo powyżej. Sąd dał wiarę wszystkim tym dokumentom, ponieważ nie znalazł podstaw by kwestionować ich wiarygodność. Strony nie podważały wiarygodności dokumentów. Wyjaśnienia Obwinionej, jak i zeznania adw. K.(1), B. oraz F. były zgodne z treścią dokumentów.
Pozostałe dowody z dokumentu dopuszczone w sprawie potwierdzają powyższe okoliczności bądź pozbawione są znaczenia dla sprawy.
Sąd dał wiarę wyjaśnieniom Obwinionej, jak również zeznaniom adw. K.(1), B. oraz F.. Złożone wyjaśnienia i zeznania były logiczne, spójne wzajemnie, jaki i z pozostałym materiałem dowodowym. Obwiniona oraz świadkowie przesłuchani w toku rozprawy głównej składali oświadczenia w sposób spontaniczny, nie dając podstaw do kwestionowania prawdziwości ich wypowiedzi.
Świadek F. nie kwestionował wyjaśnień Obwinionej w zakresie relacji o faktach.
Ponadto, w odniesieniu do świadków wskazać należy, że przedmiotowa sprawa, z uwagi na treść zarzutów związanych wyłącznie ze sposobem wykonywania zawodu przez Obwinioną, nie dotyczy bezpośrednio interesów świadków. Stąd, świadkowie nie mieli powodu ani dla składania fałszywych zeznań lub oskarżeń, ani dla zatajania jakichkolwiek faktów.
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Na gruncie zgromadzonego materiału dowodowego, Sąd doszedł do przekonania, że w ustalonym stanie faktycznym Obwiniona dopuściła się czynów sprzecznych z zasadami wykonywania zawodu radcy prawnego.
U podstaw powyższego rozstrzygnięcia Sądu legły następujące ustalenia.
Kwestią ustaloną w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, w sposób nie pozostawiający wątpliwości, był fakt przyjęcia przez Obwinioną umocowania do reprezentowania P. w postępowaniu sądowym przeciwko Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. oraz, częściowo w tym samym okresie, umocowania do reprezentowania Spółdzielni Mieszkaniowej w W. w sądowym postępowaniu rejestrowym. Powyższe ustalenie pozostawało jako niekwestionowane przez strony w toku postępowania przed tutejszym Sądem.
Ustalenie to prowadzi do wniosku, że Obwiniona była, w określonym czasie, pełnomocnikiem w dwóch różnych sprawach, dwóch klientów, którzy w jednej z tych spraw byli przeciwnikami procesowymi (tj. w sprawie P. przeciwko Spółdzielni).
Powyższe pozostaje w sprzeczności z dyspozycją literalnie odczytywanego przepisu art. 28 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, zgodnie z którym radca prawny nie może być obrońcą lub pełnomocnikiem klienta, jeżeli przeciwnik klienta jest również jego klientem w jakiejkolwiek sprawie.
Sąd oparł się na stanowisku, że fakt przyjęcia umocowania substytucyjnego do działania za Spółdzielnię stworzyło między Obwinioną i Spółdzielnią relację radca prawny – klient. Z chwilą przyjęcia pełnomocnictwa, Obwiniona przyjęła na siebie obowiązek starannego działania w imieniu i na rzecz Spółdzielni, w sposób zgodny z zasadami deontologicznymi.
W świetle powyższego uznać należało, że Obwiniona podejmując czynności opisane we wniosku o ukaranie, świadczyła pomoc prawną w warunkach niedopuszczalnego konfliktu interesów.
W ocenie Sądu, czyny stanowiące przedmiot niniejszego postępowania zostały popełnione w sposób zawiniony. Nie sposób bowiem zakładać, że Obwiniona mogła zasadnie nie zdawać sobie sprawy z faktu, że pozostaje pełnomocnikiem procesowym przeciwnika Spółdzielni, w chwili, w której uzyskała pełnomocnictwo do działania za Spółdzielnię. Sąd uznał, że wina Obwinionej miała charakter nieumyślny, w formie niedbalstwa bądź lekkomyślności, co było istotne dla wymiaru orzeczonych kar.
Sposób argumentowania wniosku o umorzenie postępowania w oparciu o znikomą szkodliwość czynu nie mógł okazać się skuteczny. Nakaz unikania konfliktu interesów należy bowiem do podstawowych, immanentnych zasad wykonywania radcy prawnego. Już sam fakt naruszenia zasady takiej kategorii świadczy o powadze sprawy.
Ponadto, nie sposób przyjąć, że wobec rozbieżności przedmiotowej spraw z udziałem Obwinionej, naruszenie zakazu działania w warunkach konfliktu interesów nie niesie ze sobą istotnych konsekwencji. W sprawie, brak jest wprawdzie dowodów na poniesienie przez którąkolwiek ze stron szkody materialnej wskutek działania Obwinionej, bądź też na negatywny wpływ na postępowania sądowe z jej udziałem. Brak jest również dowodu na naruszenie tajemnicy zawodowej przez Obwinioną. Jednakże, czyny Obwinionej wywołały uzasadniony niepokój po stronie Spółdzielni, która mogła być zaskoczona przebiegiem spraw. Szczególnie w sytuacji, w której istnieje konflikt wokół organów Spółdzielni, co może znaleźć odbicie w relacjach między Spółdzielnią a jej pracownikami (na co wskazują emocjonalne wypowiedzi świadka F.). Nie można bowiem wykluczyć, że informacje pozyskane z akt postępowania rejestrowego mogły posłużyć do sformułowania korzystnych twierdzeń lub wniosków dowodowych w sprawie z powództwa P. przeciwko Spółdzielni. Brak dowodów potwierdzających taką okoliczność uniemożliwił przyjęcie korespondujących założeń przez Sąd. Tym niemniej, naruszenie przedmiotowego zakazu godziło w godność zawodu radcy prawnego w oczach osób, które poznały szczegóły sprawy. Działanie w warunkach konfliktu interesów podważa publiczne zaufanie do zawodu radcy prawnego.
W ocenie Sądu, wszystkie, powołane wyżej okoliczności prowadzą do wniosku, że Obwiniona dopuściła się przewinień dyscyplinarnych.
Sąd, bacząc na zasady wymiaru kary, wymierzył Obwinionej karę nagany za każdy z popełnionych czynów.
Orzeczona kara jest jedną z najmniej dotkliwych spośród katalogu kar przewidzianych przepisami ustawy o radcach prawnych.
Okolicznościami obciążającymi wymiar kary było naruszenie jednej z podstawowych zasad wykonywania zawodu, tj. zakazu świadczenia pomocy prawnej w warunkach konfliktu interesów.
Natomiast, okolicznościami świadczącymi na rzecz złagodzenia kary była okoliczność, że zgromadzony materiał dowodowy nie wskazuje na wyrządzenie szkody materialnej czynem Obwinionej, w tym szkody pokrzywdzonej Spółdzielni Mieszkaniowej. Jak wcześniej wskazano, brak jest również dowodów na naruszenie przez Obwinioną tajemnicy zawodowej. Ponadto, Sąd wziął pod rozwagę również współpracę Obwinionej z organami dyscyplinarnymi samorządu radców prawnych.
W związku z powyższym, Sąd zważył w sposób szczególny na dyrektywę wychowawczą i prewencyjną wymiaru kary. W ocenie Sądu, wymiar kary pozwala rozsądnie zakładać, że Obwiniona nie powróci do przewinienia dyscyplinarnego.
Sąd orzekł o kosztach postępowania na podstawie art. 706 ustawy o radcach prawnych oraz § 1 ust. 1 pkt 1) uchwały nr […] Krajowej Rady Radców prawnych z dnia […] r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego, biorąc pod uwagę zakres czynności podjętych w postępowaniu. Sprawa została w całości rozpoznana na jednym terminie. Postępowanie dowodowe obejmowało przesłuchanie dwóch osób w charakterze świadka.
(WK)
Na podstawie całokształtu materiału dowodowego, ujawnionego w toku rozprawy głównej, Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
Obwiniona świadczyła pomoc prawną P. w formie zastępstwa procesowego w sprawach z zakresu prawa pracy przeciwko Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W.. Powyższe sprawy dotyczyły uznania wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne oraz przywrócenia do pracy. Sąd meriti połączył sprawy do łącznego rozpoznania. Obwiniona stawiła się, w charakterze pełnomocnika procesowego powódki P., na terminy rozpraw w dniu […] oraz […] r. przed Sądem Rejonowym dla W. (k. […] i […], wyjaśnienia Obwinionej oraz zeznania adw. K.(1), B. i F.).
W dniu […] r., adw. K.(1) udzielił pełnomocnictwa substytucyjnego Obwinionej do zastępowania wyżej wymienionego i reprezentowania Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. przed Sądami i innymi organami(sygn. akt […]). Obwiniona przyjęła powyższe pełnomocnictwo (k. […], wyjaśnienia Obwinionej i zeznania adw. K.(1)).
Działając w oparciu o uzyskane umocowanie, Obwiniona złożyła wniosek i wykonała fotokopię niektórych kart z akt sprawy prowadzonej przez Sąd Okręgowy w W. […] Wydział Gospodarczy (sygn. akt […]), w dniu […] r. (k. […] oraz wyjaśnienia Obwinionej i zeznania adw. K.(1)). Powyższa sprawa dotyczyła postępowania rejestrowego (zeznania adw. K.(1) oraz B.).
W piśmie z dnia […] r., Obwiniona sformułowała apelację interwenienta ubocznego – R. od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia […] r. (sygn. akt […]) w sprawie T. przeciwko Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. w upadłości likwidacyjnej. W powołanym wyroku, Sąd Okręgowy ustalił, że zakwestionowane uchwały Zgromadzenia Członków Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatów członków Rady Nadzorczej oraz w sprawie powołania Rady Nadzorczej kadencji […]-[…], nie istnieją (k. […] – […] oraz […]-[…]). W powyższej sprawie, Sąd Okręgowy uznał, że interwencja R. zastępowanej przez Obwinioną ma charakter interwencji samoistnej, ponieważ wyrok w tej sprawie odniesie bezpośredni skutek prawny w stosunku między interwenientem a powodem. Pozwana Spółdzielnia uznała powództwo przy pierwszej czynności procesowej. Jednakże, dokonane uznanie nie było skuteczne z uwagi na brak zgody interwenientów ubocznych (k. […], zeznania B. oraz F.).
Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy na kartach wymienionych szczegółowo powyżej. Sąd dał wiarę wszystkim tym dokumentom, ponieważ nie znalazł podstaw by kwestionować ich wiarygodność. Strony nie podważały wiarygodności dokumentów. Wyjaśnienia Obwinionej, jak i zeznania adw. K.(1), B. oraz F. były zgodne z treścią dokumentów.
Pozostałe dowody z dokumentu dopuszczone w sprawie potwierdzają powyższe okoliczności bądź pozbawione są znaczenia dla sprawy.
Sąd dał wiarę wyjaśnieniom Obwinionej, jak również zeznaniom adw. K.(1), B. oraz F.. Złożone wyjaśnienia i zeznania były logiczne, spójne wzajemnie, jaki i z pozostałym materiałem dowodowym. Obwiniona oraz świadkowie przesłuchani w toku rozprawy głównej składali oświadczenia w sposób spontaniczny, nie dając podstaw do kwestionowania prawdziwości ich wypowiedzi.
Świadek F. nie kwestionował wyjaśnień Obwinionej w zakresie relacji o faktach.
Ponadto, w odniesieniu do świadków wskazać należy, że przedmiotowa sprawa, z uwagi na treść zarzutów związanych wyłącznie ze sposobem wykonywania zawodu przez Obwinioną, nie dotyczy bezpośrednio interesów świadków. Stąd, świadkowie nie mieli powodu ani dla składania fałszywych zeznań lub oskarżeń, ani dla zatajania jakichkolwiek faktów.
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Na gruncie zgromadzonego materiału dowodowego, Sąd doszedł do przekonania, że w ustalonym stanie faktycznym Obwiniona dopuściła się czynów sprzecznych z zasadami wykonywania zawodu radcy prawnego.
U podstaw powyższego rozstrzygnięcia Sądu legły następujące ustalenia.
Kwestią ustaloną w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, w sposób nie pozostawiający wątpliwości, był fakt przyjęcia przez Obwinioną umocowania do reprezentowania P. w postępowaniu sądowym przeciwko Ś. Spółdzielni Mieszkaniowej w W. oraz, częściowo w tym samym okresie, umocowania do reprezentowania Spółdzielni Mieszkaniowej w W. w sądowym postępowaniu rejestrowym. Powyższe ustalenie pozostawało jako niekwestionowane przez strony w toku postępowania przed tutejszym Sądem.
Ustalenie to prowadzi do wniosku, że Obwiniona była, w określonym czasie, pełnomocnikiem w dwóch różnych sprawach, dwóch klientów, którzy w jednej z tych spraw byli przeciwnikami procesowymi (tj. w sprawie P. przeciwko Spółdzielni).
Powyższe pozostaje w sprzeczności z dyspozycją literalnie odczytywanego przepisu art. 28 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, zgodnie z którym radca prawny nie może być obrońcą lub pełnomocnikiem klienta, jeżeli przeciwnik klienta jest również jego klientem w jakiejkolwiek sprawie.
Sąd oparł się na stanowisku, że fakt przyjęcia umocowania substytucyjnego do działania za Spółdzielnię stworzyło między Obwinioną i Spółdzielnią relację radca prawny – klient. Z chwilą przyjęcia pełnomocnictwa, Obwiniona przyjęła na siebie obowiązek starannego działania w imieniu i na rzecz Spółdzielni, w sposób zgodny z zasadami deontologicznymi.
W świetle powyższego uznać należało, że Obwiniona podejmując czynności opisane we wniosku o ukaranie, świadczyła pomoc prawną w warunkach niedopuszczalnego konfliktu interesów.
W ocenie Sądu, czyny stanowiące przedmiot niniejszego postępowania zostały popełnione w sposób zawiniony. Nie sposób bowiem zakładać, że Obwiniona mogła zasadnie nie zdawać sobie sprawy z faktu, że pozostaje pełnomocnikiem procesowym przeciwnika Spółdzielni, w chwili, w której uzyskała pełnomocnictwo do działania za Spółdzielnię. Sąd uznał, że wina Obwinionej miała charakter nieumyślny, w formie niedbalstwa bądź lekkomyślności, co było istotne dla wymiaru orzeczonych kar.
Sposób argumentowania wniosku o umorzenie postępowania w oparciu o znikomą szkodliwość czynu nie mógł okazać się skuteczny. Nakaz unikania konfliktu interesów należy bowiem do podstawowych, immanentnych zasad wykonywania radcy prawnego. Już sam fakt naruszenia zasady takiej kategorii świadczy o powadze sprawy.
Ponadto, nie sposób przyjąć, że wobec rozbieżności przedmiotowej spraw z udziałem Obwinionej, naruszenie zakazu działania w warunkach konfliktu interesów nie niesie ze sobą istotnych konsekwencji. W sprawie, brak jest wprawdzie dowodów na poniesienie przez którąkolwiek ze stron szkody materialnej wskutek działania Obwinionej, bądź też na negatywny wpływ na postępowania sądowe z jej udziałem. Brak jest również dowodu na naruszenie tajemnicy zawodowej przez Obwinioną. Jednakże, czyny Obwinionej wywołały uzasadniony niepokój po stronie Spółdzielni, która mogła być zaskoczona przebiegiem spraw. Szczególnie w sytuacji, w której istnieje konflikt wokół organów Spółdzielni, co może znaleźć odbicie w relacjach między Spółdzielnią a jej pracownikami (na co wskazują emocjonalne wypowiedzi świadka F.). Nie można bowiem wykluczyć, że informacje pozyskane z akt postępowania rejestrowego mogły posłużyć do sformułowania korzystnych twierdzeń lub wniosków dowodowych w sprawie z powództwa P. przeciwko Spółdzielni. Brak dowodów potwierdzających taką okoliczność uniemożliwił przyjęcie korespondujących założeń przez Sąd. Tym niemniej, naruszenie przedmiotowego zakazu godziło w godność zawodu radcy prawnego w oczach osób, które poznały szczegóły sprawy. Działanie w warunkach konfliktu interesów podważa publiczne zaufanie do zawodu radcy prawnego.
W ocenie Sądu, wszystkie, powołane wyżej okoliczności prowadzą do wniosku, że Obwiniona dopuściła się przewinień dyscyplinarnych.
Sąd, bacząc na zasady wymiaru kary, wymierzył Obwinionej karę nagany za każdy z popełnionych czynów.
Orzeczona kara jest jedną z najmniej dotkliwych spośród katalogu kar przewidzianych przepisami ustawy o radcach prawnych.
Okolicznościami obciążającymi wymiar kary było naruszenie jednej z podstawowych zasad wykonywania zawodu, tj. zakazu świadczenia pomocy prawnej w warunkach konfliktu interesów.
Natomiast, okolicznościami świadczącymi na rzecz złagodzenia kary była okoliczność, że zgromadzony materiał dowodowy nie wskazuje na wyrządzenie szkody materialnej czynem Obwinionej, w tym szkody pokrzywdzonej Spółdzielni Mieszkaniowej. Jak wcześniej wskazano, brak jest również dowodów na naruszenie przez Obwinioną tajemnicy zawodowej. Ponadto, Sąd wziął pod rozwagę również współpracę Obwinionej z organami dyscyplinarnymi samorządu radców prawnych.
W związku z powyższym, Sąd zważył w sposób szczególny na dyrektywę wychowawczą i prewencyjną wymiaru kary. W ocenie Sądu, wymiar kary pozwala rozsądnie zakładać, że Obwiniona nie powróci do przewinienia dyscyplinarnego.
Sąd orzekł o kosztach postępowania na podstawie art. 706 ustawy o radcach prawnych oraz § 1 ust. 1 pkt 1) uchwały nr […] Krajowej Rady Radców prawnych z dnia […] r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego, biorąc pod uwagę zakres czynności podjętych w postępowaniu. Sprawa została w całości rozpoznana na jednym terminie. Postępowanie dowodowe obejmowało przesłuchanie dwóch osób w charakterze świadka.
(WK)
Prawo i praktyka
Przygody Radcy Antoniego
Odwiedź także
Nasze inicjatywy
