Orzeczenie z dnia 28 marca 2022 r. Sygn. akt: D 170/21
Orzeczenie jest prawomocne
 

Przewodniczący:      r. pr. Tomasz Nawrot
Członkowie:              r. pr. Mikołaj Pedrycz
r. pr. Katarzyna Szwed–Kawka
Protokolant:              Karolina Szymala

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu J. M.–M. ([…]) obwinionej o to, że:
nie wypełniła obowiązku doskonalenia zawodowego i uzyskała 0 z 26,6 wymaganych od niej punktów szkoleniowych w cyklu szkoleniowym, który trwał od […] r. do […] r. - czym naruszyła obowiązek dbania o rozwój zawodowy poprzez kształcenie ustawiczne a także obowiązek stosowania się do uchwał organów samorządu radców prawnych,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 14 ust. 1 i 2 oraz art. 61 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, w związku z § 7 i § 11 Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku, stanowiącego załącznik do uchwały nr 103/IX/2015 Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 11 grudnia 2015 r. w sprawie Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku (t.j. uchwała Nr 295/X/2018 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 12 lipca 2018 r. w sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego uchwały w sprawie Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku).
.

 

 

 
Wnioskiem o ukaranie z dnia […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. E. L. wniosła o uznanie winnym radcę prawnego J. M.–M. („Obwiniona”) popełnienia przewinienia dyscyplinarnego z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 14 ust. 1 i 2 oraz art. 61 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 roku w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego („KERP”) w związku z § 7 § i § 11 Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku, stanowiącego załącznik do uchwały nr 103/IX/2015 KRRP z dnia 11.12.2015 r. w sprawie Regulaminu zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku (t.j. uchwała Nr 295/X/2018 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 12 lipca 2018 roku w sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego uchwały w sprawie Regulamin zasad wypełniania obowiązku doskonalenia zawodowego przez radców prawnych i zadań organów samorządu służących zapewnieniu przestrzegania tego obowiązku („Regulamin Doskonalenia”), tj. o to, że nie wypełniła obowiązku doskonalenia zawodowego i uzyskała 0 z 26,6 wymaganych od radcy prawnego punktów szkoleniowych w cyklu szkoleniowym, który trwał od […] roku do […] roku, czym naruszyła obowiązek dbania o rozwój zawodowy poprzez kształcenie ustawiczne, a także obowiązek stosowania się do uchwał organów samorządu radców prawnych.
 
Obwiniona złożyła odpowiedź na wniosek o ukaranie oraz wyjaśnienia na rozprawie przed OSD, w których wskazała, że nie wykonała obowiązku doskonalenia zawodowego, jednak wnosi o odstąpienie od wymierzenia kary, ze względu na wiek i związaną z tym bardzo ograniczoną działalność zawodową. Obwiniona wyjaśniła, że próbowała odbyć szkolenia w trybie on-line, ale nie udało jej się to ze względu na kłopoty techniczne, zaś wiedzę pozyskuje z innych źródeł, m.in. z literatury.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił, co następuje:
 
Obwiniona nie uzyskała żadnego, z wymaganych dla okresu rozliczeniowego trwającego od […] roku do […] roku, punktu szkoleniowego.
Dowód: pismo Dziekana Rady OIRP w W. k. […] i zestawienie k. […].
 
Pozostałe dowody okoliczności te potwierdzają.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje.
 
Zgodnie z § 7 ust. 1 Regulaminu Doskonalenia w okresie rozliczeniowym trwającym od […] roku do […] roku Obwiniona miała obowiązek odbycia szkoleń zawodowych lub innych form doskonalenia dla zgromadzenia minimum 26,6 punktów rozliczeniowych. Nie ulega wątpliwości, że r. pr. J. M.–M. obowiązku tego nie wykonała, w najmniejszym nawet zakresie, w związku z czym nie wywiązała się z obowiązku doskonalenia w rozumieniu § 11 Regulaminu Doskonalenia.
 
Obowiązek stałego doskonalenia oraz uczestnictwa w szkoleniach zawodowych na podstawie przepisów samorządowych wynika także z art. 14 ust. 1 i 2 KERP, zaś obowiązek stosowania się do uchwał organów samorządu ma podstawę w art. 61 ust. 2 KERP.
 
W związku z tym zaniechanie Obwinionej w zakresie realizacji obowiązku doskonalenia zawodowego stanowi naruszenie przepisów KERP, co podlega odpowiedzialności na podstawie art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał, że brak jest okoliczności wyłączających winę Obwinionej, w szczególności takimi okolicznościami nie są: wiek (87 lat w chwili orzekania przez OSD, 83 – 86 lata w okresie przedmiotowego okresu rozliczeniowego), ani prowadzenie działalności w ograniczonym zakresie.
 
Obwiniona nie skorzystała z możliwości złożenia wniosku do Rady OIRP w W. o indywidualne ograniczenie albo wyłączenie obowiązku szkolenia ze względu na szczególne okoliczności (do czego uprawniał przepis § 10 Regulaminu Doskonalenia), zatem nie ma powodu przyjmować, że nie wykonała obowiązku z takich przyczyn.
 
Zważyć w tym miejscu należy, że wyznaczony okres rozliczeniowy obejmujący 3 lata kalendarzowe jest na tyle długi, że umożliwia, uwzględniając obowiązki zawodowe, rodzinne, a także nieprzewidziane sytuacje osobiste, wykonanie tego obowiązku, czego dowodem jest to, że zdecydowana większość radców prawych OIRP w W. obowiązek ten wykonała. Wobec tego należało przyjąć, że zaniechanie Obwinionej miało charakter zawiniony.
 
Biorąc to pod uwagę Sąd uznał, że Obwinionej należy przypisać odpowiedzialność za zarzucany przez Rzecznika delikt dyscyplinarny.
 
W ocenie Sądu wobec rodzaju naruszenia, uwzględniając brak wypełnienia obowiązku choćby w części, biorąc jednak pod uwagę postawę Obwinionej, która stawiła się na rozprawę przed OSD i złożyła wyjaśnienia oraz to, że wcześniej nie była karana za przewinienia dyscyplinarne, adekwatną karą dyscyplinarną jest kara upomnienia. Jest to kara najniższa, jaką może wymierzyć OSD.
 
Sąd nie uwzględnił wniosku o odstąpienie od wymierzenia kary uznając, że stosowane odpowiednio przepisy wskazane w art. 74¹ ustawy o radcach prawnych nie dają mu takiej możliwości. Ponadto Sąd uznał, że nie wymierzenie kary Obwinionej, choćby kary o niskiej dolegliwości, nie byłoby sprawiedliwe, biorąc pod uwagę postawę Obwinionej w porównaniu z postępowaniem prawidłowym (większości członków tut. Izby), tzn. poświęcaniem własnego  czasu na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i utrzymywaniu stale wysokiego poziomu merytorycznego. Cechą zawodu radcy prawnego, warunkującego zaufanie do niego jest bowiem także profesjonalizm i umiejętności praktyczne, od których zależy odpowiednie, tzn. skuteczne wykonywanie pomocy prawnej. Radca prawny, bez względu na zakres i wymiar wykonywanych czynności, nieprzygotowany merytorycznie, szczególnie wobec powszechnych szybkich zmian prawnych, nie tylko nie udzieli pomocy ale może spowodować szkody po stronie klienta i swojej, ujemnie wpływając na wizerunek zawodu.
 
Należy wskazać, że samorząd zawodowy dużym wysiłkiem organizacyjnym i finansowym, ze składek wszystkich członków i dochodów z majątku samorządowego, zapewnia wszystkim, także Obwinionej, możliwość nieodpłatnego uczestnictwa w licznych w szkoleniach o zróżnicowanym zakresie przedmiotowym. Rezygnacja z udziału w zapewnionych w ten sposób szkoleniach oznacza marnotrawienie przez tych radców, którzy nie wykonują swojego obowiązku wspólnego wysiłku organizacyjnego i finansowego Samorządu.
 
W sprawie kosztów postępowania Sąd orzekł na podstawie przepisów art. 70⁶ ust. 1 i 2 ustawy o radcach prawnych, zgodnie z którymi zryczałtowane koszty postępowania ponosi Obwiniona, jeżeli została skazana. Ustalając wysokość tych kosztów Sąd uwzględnił stosunkowo prosty charakter sprawy i związany z tym niewielki nakład czasu pracy organów dyscyplinarnych oraz wykonywanie czynności zawodowych przez Obwinioną w ograniczonym zakresie i ustalił koszty na poziomie najniższym.
 
JR