08.10.2024

Orzeczenie z dnia 24 września 2019 r. Sygn. akt: D 105/18

opublikowano: 2020-10-14 przez: Więckowska Milena

Orzeczenie z dnia 24 września 2019 r. Sygn. akt: D 105/18
Orzeczenie nieprawomocne
 
PRZEWODNICZĄCY:     r. pr. Paulina Sibilska
CZŁONKOWIE:           r. pr. Bogdan Sanowski
r. pr. Igor Bąkowski
PROTOKOLANT:         Wioletta Kopka
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawach w dniach […] r. i […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu S., […], obwinionej o to, że:
1. w okresie od […] r. do […] r. działała w konflikcie interesów w ten sposób, że po zawarciu w dniu […] r. ze Spółdzielnią Mieszkaniową „M.” umowy o obsługę prawną, której przedmiotem było świadczenie usług w zakresie pomocy prawnej w prowadzonych przez Spółdzielnię postępowaniach sądowych związanych w sposób bezpośredni bądź pośredni z kwestią wydzielania się osiedli ze struktur Spółdzielni Mieszkaniowej „M.”:
  • w dniu […] r., działając jako pełnomocnik procesowy G. i F. – członków Spółdzielni Mieszkaniowej „M.”, wskutek uprzednio skierowanego przez nich w dniu […] r. do Sądu Okręgowego w W. pozwu o uchylenie uchwały nr […] Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” (sygn. akt […]) – złożyła wniosek o zabezpieczenie powództwa poprzez wstrzymanie wykonania ww. uchwały w części i reprezentowała ww. członków spółdzielni w przedmiotowej sprawie,
  • w dniu […] r., działając jako pełnomocnik procesowy Rady Osiedla „W.” Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” skierowała do Sądu Okręgowego w W. pozew przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę Walnego Zgromadzenia o podziale spółdzielni (sygn. akt […]) i reprezentowała stronę powodową w przedmiotowej sprawie,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 8 i art. 28 ust. 1 i 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego
 
orzeka:
 
  1. Radcę prawnego S., […], od zarzucanych w punkcie 1 wniosku o ukaranie czynów uniewinnia.
  2. Na podstawie art. 706 ust. 2 ustawy o radcach prawnych koszty postępowania przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym ponosi Okręgowa Izba Radców Prawnych w W.
 
Uzasadnienie
 
Wnioskiem z dnia […] r. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej „Rzecznik Dyscyplinarny”) wniósł do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej „Okręgowy Sąd Dyscyplinarny”) o ukaranie radcy prawnego S., wpisanej na listę radców prawnych pod nr […] (dalej „Obwiniona”), obwinionej o to, że:
  1. W okresie od […] r. do […] r. działała w konflikcie interesów w ten sposób, że po zawarciu w dniu […] r. ze Spółdzielnią Mieszkaniową „M.” umowy o obsługę prawną, której przedmiotem było świadczenie usług w zakresie pomocy prawnej w prowadzonych przez Spółdzielnię postępowaniach sądowych związanych w sposób bezpośredni bądź pośredni z kwestią wydzielania się osiedli ze struktur Spółdzielni Mieszkaniowej „M.”:
    • w dniu […] r., działając jako pełnomocnik procesowy G. i F. – członków Spółdzielni Mieszkaniowej „M.”, wskutek uprzednio skierowanego przez nich w dniu […] r. do Sądu Okręgowego w W. pozwu o uchylenie uchwały nr […] Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” (sygn. akt […]) – złożyła wniosek o zabezpieczenie powództwa poprzez wstrzymanie wykonania ww. uchwały w części i reprezentowała ww. członków spółdzielni w przedmiotowej sprawie,
    • w dniu […] r., działając jako pełnomocnik procesowy Rady Osiedla „W.” Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” skierowała do Sądu Okręgowego w W. pozew przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę Walnego Zgromadzenia o podziale spółdzielni (sygn. akt […]) i reprezentowała stronę powodową w przedmiotowej sprawie,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 8 i art. 28 ust. 1 i 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, stanowiącego załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
 
Obwiniona wniosła odpowiedź na wniosek o ukaranie.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny rozpoznał wniosek o ukaranie na rozprawach w dniach […] r. i […] r.
 
Na rozprawie w dniu […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego sprostowała omyłkę pisarską we wniosku o ukaranie, wskazując, że w punkcie 1 odnośnie zarzutu dotyczącego działania Obwinionej jako pełnomocnik procesowy G. i F., powinna być data […] roku, a nie […] roku.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił, co następuje:
 
W dniu […] r. do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wpłynęło zawiadomienie Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” (dalej także „Pokrzywdzona”), o podejrzeniu popełnienia przewinienia dyscyplinarnego przez Obwinioną polegającego na przyjęciu pełnomocnictwa od przeciwników procesowych pokrzywdzonej i świadczeniu zastępstwa procesowego na ich rzecz w postępowaniach przeciwko Pokrzywdzonej, w tym również poprzez prowadzenie jednej ze spraw przeciwko Pokrzywdzonej za środki pieniężne otrzymane od Pokrzywdzonej.
 
dowód: zawiadomienie z dnia […] r. o podejrzeniu popełnienia przewinienia dyscyplinarnego przez Obwinioną wraz z załącznikami - k. […]-[…]
 
W skład Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” wchodzi […] administracyjnie wyodrębnionych osiedli, w tym osiedle „W.”.
 
dowód: wyjaśnienia Obwinionej - k. […]-[…]
 
Zgodnie ze statutem Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” osiedle jest podstawową jednostką organizacyjną spółdzielni wyodrębnioną organizacyjnie i gospodarczo w zakresie gospodarowania zasobami mieszkaniowymi i świadczenia usług członkom. Osiedla prowadzą gospodarkę na wewnętrznym rozrachunku gospodarczym z uwzględnieniem poszczególnych nieruchomości, posiadają konta bankowe i dysponują środkami finansowymi związanymi z realizacją rocznych planów.
 
dowód: wyciąg ze statut Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” - k. […]-[…]

Rada Nadzorcza Pokrzywdzonej w dniu […] r. wyraziła zgodę, aby Biuro Zarządu Pokrzywdzonej umożliwiło Radom Osiedli umieszczanie w strukturze organizacyjnej dodatkowo płatnej obsługi prawnej.

dowód: protokół z posiedzenia Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” z dnia […] r. - k. […]-[…]

Osiedle „W.” postanowiło wydzielić się ze struktur Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” i stać się samodzielną spółdzielnią. Rada Osiedla „W.” zleciła poprowadzenie tej sprawy profesjonalnemu pełnomocnikowi.
 
dowód: wyjaśnienia Obwinionej - k. […]-[…], zeznania O.(1) - k. […]-[…], zeznania F. - k. […]-[…].
 
W dniu […] r. Obwiniona zawarła z Administracją Osiedla „W.” (dalej także „Zleceniodawca”) w Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” umowę o obsługę prawną (dalej także „umowa”). W imieniu Administracji Osiedla „W.” umowę zawarła O.(2) - pełnomocnik Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej „M.”, delegowany przez Zarząd Pokrzywdzonej do zarządzania osiedlem „W.”. Umowa o obsługę prawną została zawarta na czas nieokreślony. Na podstawie § 1 umowy Obwiniona zobowiązana była do świadczenia na rzecz Zleceniodawcy usług w zakresie pomocy prawnej w postępowaniach sądowych związanych w sposób bezpośredni lub pośredni z kwestią wydzielania się osiedli ze struktur Spółdzielni Mieszkaniowej „M.”. Za świadczoną pomoc prawną Obwiniona wystawiała faktury, które zostały opłacone z rachunku osiedla „W.”.
 
dowód: umowa o obsługę prawną z dnia […] r. - k. […]-[…], kopia pełnomocnictwa z dnia […] r. udzielonego O.(2) - k. […]-[…], faktura VAT nr […] - k. […], zeznania F. - k. […]-[…]
 
Rada Osiedla „W.” w dniu […] r. złożyła do Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” wniosek o przygotowanie projektu uchwały podziałowej spółdzielni wraz ze wszystkimi niezbędnymi dokumentami oraz o zwołanie Walnego Zgromadzenia Spółdzielni. Ostateczny termin, kiedy Walne Zgromadzenie Spółdzielni mogło odbyć się mijał w dniu […] r. Termin na wystąpienie z żądaniem wydania orzeczenia zastępującego uchwałę Walnego Zgromadzenia Spółdzielni upływał w dniu […] r.
 
Po prawie dwóch miesiącach od złożenia wniosku, pismem z dnia […] r. Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” poinformował Radę Osiedla „W.”, że zwołanie Walnego Zgromadzenia Spółdzielni jest możliwe nie wcześniej niż w pierwszej połowie […] r., a więc już po terminie, w którym Zarząd obowiązany był zwołać zgromadzenie.

dowód: wniosek o przygotowanie projektu uchwały podziałowej spółdzielni wraz ze wszystkimi niezbędnymi dokumentami oraz zwołanie Walnego Zgromadzenia SM „M.” - k. […]-[…], pismo Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” do Rady Osiedla „W.” z […] r. - k. […]-[…]
 
W czasie obowiązywania umowy o obsługę prawną Obwiniona przygotowała w imieniu Rady Osiedla „W.” i wniosła przeciwko Pokrzywdzonej pozew o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę Walnego Zgromadzenia o podziale spółdzielni. Pozew o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę Walnego Zgromadzenia Spółdzielni „M.” wpłynął do Pokrzywdzonej w dniu […] r.
 
Do chwili wydania niniejszego orzeczenia Sąd Okręgowy w W., […] Wydział Cywilny nie zakończył sprawy, która toczy się pod sygn. akt […].
 
dowód: pozew o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę Walnego Zgromadzenia o podziale spółdzielni z dnia […] r. - k. […]-[…], pełnomocnictwo dla Obwinionej - Uchwała nr […] Rady Osiedla „W.” z dnia […] r. - k. […]
 
Bezpośrednio po zawarciu umowy o obsługę prawną, Obwiniona podjęła się reprezentowania dwóch mieszkańców osiedla „W.” – F. i G., którzy pozwem z dnia […] r. wytoczyli przeciwko Pokrzywdzonej powództwo o uchylenie uchwały nr […] Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej „M.”, na mocy której wyrażono zgodę na zbycie dwóch nieruchomości położonych na terenie osiedla „W.”. W dniu […] r. Obwiniona na podstawie pełnomocnictw w imieniu F. i G. złożyła ponowny wniosek o udzielenie zabezpieczenia powództwa w sprawie poprzez wstrzymanie wykonania uchwały nr […]. Postanowieniem z dnia […] r. Sąd Okręgowy uwzględnił przedmiotowy wniosek i zabezpieczył powództwo w sprawie poprzez wstrzymanie wykonania uchwały nr […], do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie. Do chwili wydania niniejszego orzeczenia Sąd Okręgowy w W. nie zakończył sprawy, która toczy się pod sygn. akt […].
 
dowód: pisemne wyjaśnienia Obwinionej - k. […]-[…], pozew z dnia […] r. o uchylenie uchwały nr […] - k. […]-[…], wniosek o udzielenia zabezpieczenia z dnia […] r. wraz z załącznikami - k. […]-[…], postanowienie z dnia […] r. w przedmiocie wniosku o udzielenie zabezpieczenia - k. […]-[…]
 
Po otrzymaniu przez Pokrzywdzoną pozwu o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę Walnego Zgromadzenia o podziale spółdzielni Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” spotkał się z Obwinioną. Miało to miejsce na początku […] r. Celem spotkania było wypowiedzenie przez Pokrzywdzoną umowy o obsługę prawną z dnia […] r.
 
Na spotkaniu Obwiniona poinformowała Zarząd Pokrzywdzonej, że pismem z dnia […] r. wypowiedziała umowę o obsługę prawną z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upływał […] r.
 
dowód: Wypowiedzenie umowy o obsługę prawną - k. […]
 
Następnie pismem z dnia […] r. Obwiniona wypowiedziała Radzie Osiedla „W.” pełnomocnictwo procesowe w sprawie […].
 
dowód: wypowiedzenie pełnomocnictwa procesowego z dnia […] r. - k. […],   zeznania J. - k. […]-[…], zeznania C. - k. […]-[…].
 
Po wypowiedzeniu umowy przez Obwinioną Rada Osiedla „W.” podjęła uchwałę o zatrudnieniu nowego pełnomocnika do prowadzenia dalej sprawy o wydanie orzeczenia zastępującego uchwalę Walnego Zgromadzenia o podziale spółdzielni, ale Administracja Osiedla „W.” nie ma podpisanej umowy z pełnomocnikiem, a za jego usługi mieszkańcy osiedla „W.” płacą „z własnej kieszeni”.
 
dowód: zeznania O.(1) - k. […], zeznania J. - k. […], zeznania C. - k. […]
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił powyższe przede wszystkim na podstawie dowodów z dokumentów, które ze względu na formę stanowią najbardziej wartościowe źródło ustaleń dotyczących dat poszczególnych zdarzeń, jak i samej treści dokumentów. W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego są one wiarygodnym źródłem ustaleń w szczególności z tego powodu, że korespondują z pisemnymi i ustnymi wyjaśnieniami Obwinionej złożonymi w sprawie. Dokumenty, ich wiarygodność dowodowa, nie były przez strony kwestionowane. Dotyczy to w szczególności umowy o obsługę prawną z dnia […] r., pozwu złożonego przez Obwinioną w sprawie o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę Walnego Zgromadzenia o podziale spółdzielni oraz pism procesowych złożonych w sprawie o uchylenie uchwały nr […] Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej „M.”.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny dał wiarę wyjaśnieniom Obwinionej dotyczącym okoliczności nawiązania i przebiegu współpracy z Administracją Osiedla i Radą Osiedla „W.” oraz braku współpracy pomiędzy Pokrzywdzoną i Obwinioną, a także zeznaniom świadków J. i C., dotyczącym braku świadczenia przez Obwinioną pomocy prawnej na rzecz Pokrzywdzonej. Są one w ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego przekonujące. Jakkolwiek jednoznacznie świadkowie J. i C. pozostają w konflikcie z Obwinioną, to jednak ich zeznania korespondują z dowodami w postaci dokumentów, świadkowie zeznawali w sposób pewny i kategoryczny (chociaż z wyraźnym oburzeniem w stosunku do Obwinionej). Podkreślić jednak należy, że aprobata wiarygodności tych zeznań wynika z tego, że Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał je za logiczne i potwierdzone w dużej mierze wiarygodnymi dowodami z dokumentów. Ujawniający się w tych zeznaniach i innych dowodach przebieg zdarzeń układa się w logiczną całość.
 
Co do czasu, kiedy przedstawiciele Pokrzywdzonej dowiedzieli się o zawarciu umowy z Obwinioną, wobec odmiennych zeznań w tym zakresie C. i J., gdzie świadek C. zeznała, że było to po otrzymaniu pozwu o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę Walnego Zgromadzenia o podziale spółdzielni z dnia […] r., natomiast świadek J. twierdził, że dowiedział się o zawarciu umowy na przełomie […] i […] roku, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny dał wiarę w tym zakresie zeznaniom C. Na tą datę wskazuje sekwencja dalszych zdarzeń, tj. wystąpienie po otrzymaniu pozwu do Rady Osiedla „W.” o przesłanie umowy o obsługę prawną oraz zorganizowanie spotkania z Obwinioną w celu rozwiązania z nią umowy. W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego, gdyby o zawarciu umowy Pokrzywdzona dowiedziała się „na przełomie […] i […]” to wydaje się, że już wtedy zostałyby podjęte działania, o których mowa w zdaniu poprzednim.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał natomiast za nieprzydatne do oceny zarzutów stawianych Obwinionej zeznania świadka R.(1), która „miała przyjemność raz widzieć Obwinioną” i wiedzę na temat współpracy Administracji Osiedla i Rady Osiedla „W.” z Obwinioną miała tylko z przekazu od członków tej Rady lub mieszkańców Osiedla „W.”.
 
Za wiarygodne Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał zeznania świadków O.(1) i F. w zakresie nawiązania i przebiegu współpracy pomiędzy Obwinioną i Administracją Osiedla i Radą Osiedla „W.”, gdyż korespondują one z dowodami w postaci dokumentów, są logiczne i spójne, a świadkowie zeznawali w sposób pewny oraz bez wahania. Ponadto Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał za przekonujące zeznania świadków w zakresie zatrudniania przez niektóre osiedla wchodzące w skład Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” osób do świadczenia pomocy prawnej. Wskazują na to także faktury przedłożone na rozprawie w dniu […] r. przez obrońcę Obwinionej.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny oddalił wnioski dowodowe Obwinionej zawarte w odpowiedzi na wniosek o ukaranie z dnia […] r. tj. o przesłuchanie w charakterze świadka R.(2) - byłego Prezesa Zarządu Pokrzywdzonej i G. na okoliczności wskazane w tym piśmie, albowiem okoliczności objęte tezą dowodową wprost wynikają ze zgromadzonego materiału, a ponadto nie mają znaczenia z punktu widzenia odpowiedzialności dyscyplinarnej Obwinionej.
 
Powyższych ustaleń faktycznych Okręgowy Sąd Dyscyplinarny dokonał na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy na kartach […]-[…], […]-[…], […]-[…], […]-[…], […]-[…], […]-[…], […]-[…], […]-[…], […]-[…], […]-[…], […]-[…], […]-[…] na okoliczności powyżej ustalone, strony nie kwestionowały ich treści, a Okręgowy Sąd Dyscyplinarny nie powziął wątpliwości odnośnie ich prawdziwości. Wobec tego Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uznał dowody wynikające z tych dokumentów za zgodne z prawdą i dał im wiarę.
 
Na gruncie zgromadzonego materiału dowodowego, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny doszedł do przekonania, że w ustalonym stanie faktycznym Obwiniona nie dopuściła się zarzucanych jej we wniosku o ukaranie przewinień dyscyplinarnych.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
 
Zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych radca prawny podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za czyny sprzeczne m.in. z zasadami etyki zawodowej. Zgodnie z art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 2 listopada 2014 r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego (dalej „KERP”), radca prawny, mając na uwadze treść roty ślubowania określonej w ustawie o radcach prawnych, obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami. Natomiast zgodnie z art. 8 KERP radca prawny, świadcząc klientowi pomoc prawną, postępuje lojalnie i kieruje się dobrem klienta w celu ochrony jego praw. Oznacza to, że pomoc prawna świadczona przez radcę prawnego ma na celu ochronę prawną interesów osób, na których rzecz jest wykonywana. KERP swoimi regulacjami z jednej strony opisuje szczególny charakter i funkcje radcy prawnego oraz istotę (cele) pomocy prawnej świadczonej przez radców prawnych, a z drugiej - stanowi gwarancję prawidłowego wykonywania tej profesji i realizacji celów pomocy prawnej. Oceniając w konkretnej sprawie, czy doszło do naruszenia ww. obowiązków, konieczne jest uwzględnienie: charakteru zawodu radcy prawnego jako zawodu zaufania publicznego, a także celów pomocy prawnej – „Pomoc prawna świadczona przez radcę prawnego ma na celu ochronę prawną interesów podmiotów, na których rzecz jest wykonywana” – art. 2 ustawy o radcach prawnych.
 
Fundamentalnym obowiązkiem radcy prawnego jest unikanie konfliktu interesów. Konflikt interesów jest jednym z najpoważniejszych naruszeń zasad etyki zawodowej, albowiem godzi w jedną z podstawowych wartości zawodu radcy prawnego, jaką jest zaufanie do zawodu. Unikanie konfliktu interesów służy ochronie przede wszystkim klientów oraz ich zaufania do radcy prawnego i ma zapewnić klientom pełne przekonanie, że ich pełnomocnik będzie wobec nich lojalny i nie wykorzysta uzyskanej o ich sprawach wiedzy nigdy przeciwko nim.
 
Art. 26 ust. 1 KERP formułuje ogólną regułę unikania konfliktu interesów wskazując na okoliczności, które ten konflikt wywołują, a mianowicie radca prawny nie może świadczyć pomocy prawnej, jeżeli wykonywanie czynności zawodowych naruszałoby tajemnicę zawodową lub stwarzało znaczne zagrożenie jej naruszenia, ograniczenia jego niezależności, albo gdy posiadana przez niego wiedza o sprawach innego klienta lub osób, na rzecz których uprzednio wykonywał czynności zawodowe, dawałaby klientowi nieuzasadnioną przewagę. Szczegółowe uregulowania KERP odnoszą się odrębnie do świadczenia pomocy prawnej w charakterze obrońcy lub pełnomocnika oraz do doradzania klientowi (art. 28 i art. 29 KERP). Podnieść należy, że zakazy związane z konfliktem interesów odnoszą się do konkretnej sprawy prowadzonej przez radcę prawnego zarówno poprzez doradzanie jak i przy pełnieniu obowiązków obrońcy lub pełnomocnika w postępowaniu.
 
W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego przeprowadzone postępowanie dowodowe nie dało podstaw do przyjęcia, że w stanie faktycznym opisanym w skardze doszło do naruszenia przez Obwinioną norm KERP. Zarzuty postawione Obwinionej we wniosku o ukaranie dotyczyły działań niezgodnych z art. 8 i art. 28 ust 1 i ust. 2 KERP tj. działania w warunkach konfliktu interesów.
 
Postanowienia art. 28 KERP dotyczy procesowej aktywności radcy prawnego. Jako uzasadnienie stawianych Obwinionej zarzutów wskazano podejmowanie czynności w zakresie świadczenia pomocy prawnej na rzecz Administracji Osiedla „W.” wchodzącej w skład Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” i występowanie w dwóch sprawach przeciwko Pokrzywdzonej, w pierwszej w imieniu Rady Osiedla „W.” w drugiej w imieniu dwóch mieszkańców osiedla „W.” – G. i F.
 
W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego brak jest podstaw prawnych i faktycznych do uznania ww. zarzutów za słuszne.
 
Pojęcie klienta zdefiniowane zostało w art. 5 KERP. Przez klienta rozumie się każdego, na rzecz którego radca prawny świadczy pomoc prawną. Sformułowanie „każdy”, zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN „odnosi się do osób, przedmiotów lub zjawisk danej grupy, i że nie ma takich, do których by się to nie odnosiło”. Każdy oznacza zatem wszelkie podmioty (osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi), na rzecz których radca prawny świadczy pomoc prawną polegającą w szczególności na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy (Kodeks Etyki Radcy Prawnego. Komentarz, Wydawnictwo C.H. BECK Warszawa 2016 r., red. dr Tomasz Scheffler i inni autorzy, wydanie 2, str. 51-52).
 
Na podstawie zawartej umowy o obsługę prawną Obwiniona świadczyła pomoc prawną na rzecz klienta - Administracji Osiedla „W.”. Osiedle jest wyodrębnioną organizacyjnie i gospodarczo jednostką w ramach Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” w zakresie gospodarowania zasobami mieszkaniowymi i świadczenia usług członkom, nieposiadającą osobowości prawnej. Pokrzywdzona działa na podstawie statutu i posiada osobowość prawną.
 
Obsługa prawna świadczona była przez Obwinioną wyłącznie na rzecz klienta, którym była Administracja Osiedla „W.”, a nie na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej „M.” bądź jej innej jednostki. Pokrzywdzona nigdy nie udzieliła pełnomocnictwa Obwinionej. Tym samym, nie ziściła się przesłanka możliwości zaistnienia konfliktu interesów klientów, o której mowa w art. 28 KERP. Nie sposób przyjąć, iż świadczona przez Obwinioną obsługa prawna na rzecz Administracji Osiedla „W.” była obsługą świadczoną na rzecz Pokrzywdzonej, zwłaszcza że przedstawiciele Pokrzywdzonej, zgodnie zeznali, że Obwiniona nie prowadziła na rzecz Pokrzywdzonej żadnej sprawy, co także potwierdziła Obwiniona.
 
O konflikcie interesów można mówić, gdy przy świadczeniu pomocy prawnej dochodzi do zderzenia przeciwstawnych interesów albo też, gdy działania radcy prawnego na rzecz interesu jednego klienta ograniczałoby zaangażowanie na rzecz innego klienta. W przekonaniu Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego sposób i zakres świadczonych usług prawnych jedynie na rzecz Administracji Osiedla „W.” nie powoduje takiej sytuacji. Biorąc pod uwagę strukturę Pokrzywdzonej, w tym jej jednostki organizacyjne, pojęcie klienta oraz w konsekwencji konflikt interesów nie może być rozumiane tak szeroko, jak sugeruje to treść skargi Pokrzywdzonej.
 
W sytuacji przychylenia się do koncepcji Pokrzywdzonej, zgodnie z którą klientem Obwinionej nie była Administracja Osiedla „W.”, a bezpośrednio Spółdzielnia Mieszkaniowa „M.”, świadczenie pomocy prawnej na rzecz jakiejkolwiek jednostki organizacyjnej Pokrzywdzonej uniemożliwiałoby działania radcy prawnego. Oznaczałoby to, że swoboda działania radcy prawnego świadczącego pomoc prawną na rzecz jednostki organizacyjnej spółdzielni zostałaby ograniczona w sposób drastyczny i nieproporcjonalny, a także prowadziłaby do sytuacji, w której rady osiedli zostałyby pozbawione możliwości współpracy z radcami prawnymi działającymi na rynku usług prawniczych i posiadających nieocenione doświadczenie zawodowe.
 
Mając na uwadze powyższe, wobec braku przesłanek do stwierdzenia naruszenia przez Obwinioną zasad KERP Okręgowy Sąd Dyscyplinarny uniewinnił Obwinioną od zarzutów stawianych we wniosku o ukaranie.
 
(WK)

Prawo i praktyka

Przygody Radcy Antoniego

Odwiedź także

Nasze inicjatywy