13.05.2025

Fundacja Batorego: brakuje regulacji dot. konfliktu interesów w urzędach

opublikowano: 2014-10-30 przez: Mika Ewelina

Brak definicji konfliktu interesów, spójnej regulacji etycznej oraz świadomości urzędników dot. tego problemu - stwierdza raport Fundacji Batorego z badania przeprowadzonego w ministerstwach. Tymczasem, według Fundacji, konflikt interesów może prowadzić do korupcji.

Konflikt interesów, to według Fundacji Batorego "rzeczywiście występująca lub mogąca się pojawić sprzeczność między obowiązkami służbowymi a interesami urzędnika - prywatnymi, lub innymi, gdy dążenie do realizacji interesu prywatnego może godzić w dobro publiczne albo negatywnie wpływać na wykonywanie obowiązków służbowych".

Chodzi tu np. o sytuacje, gdy wójt w danej gminie podejmuje decyzję o lukratywnej lokalizacji farm wiatrowych na terenach należących do członka jego rodziny, lub urzędnik przechodzi do pracy w firmie, którą wcześniej nadzorował, albo też, gdy poseł uczestniczy w pracach nad ustawą, której przepisy będą dotyczyły działalności jego firmy.

"Sam konflikt interesu jest stanem naturalnym, naprawdę groźne jest nieuświadomienie sobie jego istnienia" - mówił podczas prezentacji wyników badań ze "Społecznego monitoringu konfliktu interesów" Grzegorz Makowski z Fundacji. Badanie polegało na przeglądzie obowiązujących obecnie przepisów dotyczących konfliktu interesów, a także ankiecie dotyczącej praktyki stosowania tych przepisów oraz świadomości problemu wśród urzędników. Badanie uzupełniły dyskusje ekspertów.

Z badania wynikło, że w polskim prawie nie ma definicji, ani nawet charakterystyki zjawiska konfliktu interesów. "Okazało się, że przepisy z tej dziedziny są rozproszone w co najmniej 11 ustawach" - mówił Makowski. Jak zauważył, najwyższym standardom podlega służba cywilna, jednak większość urzędników do niej nie należy, więc te regulacje się do nich nie odnoszą.

Jak głosi raport z badania, z przeprowadzonych ankiet wynika także, iż "większość kadry ministerstw i innych urzędów centralnych może nie mieć wystarczającej wiedzy i stosownego przygotowania, aby odpowiednio reagować w sytuacjach konfliktu interesów". Konsekwencją takiej sytuacji może być zwycięstwo partykularyzmu nad interesem publicznym, co prowadzi do korupcji i innych nadużyć.

Raport rekomenduje więc wprowadzenie do prawodawstwa definicji konfliktu interesów, uporządkowanie przepisów dotyczących zachowania bezstronności, wzmocnienie systemu składania oświadczeń o braku konfliktu interesów oraz rozbudowanie i wzmocnienie roli stanowisk tzw. doradców etycznych w urzędach. Postuluje się także prowadzenie szkoleń, zarówno wśród nowo przyjętych urzędników, jak i tych z większym doświadczeniem. (PAP)

Prawo i praktyka

Przygody Radcy Antoniego

Odwiedź także

Nasze inicjatywy