Orzeczenie z dnia 10 czerwca 2022 r. Sygn. akt: D 229/19

Orzeczenie jest prawomocne

WSD orzeczeniem z dnia 26 maja 2021 r. sygn. WO-159/20

1. zmienił opis zarzucanego czynu w pkt 1 zaskarżonego orzeczenia poprzez zmianę zwrotów z "w G … " na "w G…" oraz "na Staroście G….” na "na Staroście G…. ";
2. zmienił opis zarzucanego czynu w pkt 2 zaskarżonego orzeczenia poprzez zmianę daty doręczenia wezwania z "(….)" na "(…..)" i zmienia punkt 2 w zakresie orzeczonej kary i na podstawie art. 65 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych wymierza obwinionej karę upomnienia;
3. zmienił punkt 3 zaskarżonego orzeczenia w zakresie orzeczonej kary i na podstawie art. 65 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych wymierza obwinionej karę upomnienia;
4. uchylił pkt 5 zaskarżonego orzeczenia;
5. na podstawie art. 65¹ ust. 1 ustawy o radcach prawnych kary orzeczone w pkt 2-3 niniejszego orzeczenia połączył w ten sposób, że orzeka jako karę łączną, karę upomnienia,
6. w pozostałym zakresie utrzymuje w mocy zaskarżone orzeczenie

 

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., po rozpoznaniu na rozprawie w dniu […] r. w W., sprawy przeciwko radcy prawnemu K., (dalej zwaną Obwinioną), […], obwinionej o to, że:
1. w okresie od dnia […] r. do dnia […] r. podejmowała celowe działania stanowiące nadużycie prawa do informacji publicznych i wykorzystywanie instytucji prawnej wbrew jej celowi i funkcji, celem wywarcia presji na Staroście G., cofnięcie decyzji o zakończeniu współpracy, rewanżu za zakończoną współpracę poprzez destabilizowanie pracy Starostwa Powiatowego w G., poprzez kierowanie licznych wniosków o udostępnienie informacji w trybie o dostępie informacji publicznej,
tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 11 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, przyjętego uchwałą Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych;
2. niewywiązania się z obowiązku złożenia w wyznaczonym terminie […] dni pisemnych wyjaśnień pomimo skutecznego doręczenia wezwania […] r. do złożenia pisemnych wyjaśnień w sprawie zawiadomienia złożonego przez M., (dalej zwany Świadkiem) Starostę G., w sprawie o sygn. R.D. […]
tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 62 ust. 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, przyjętego uchwałą Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych;
3. braku stawiennictwa się w Biurze Rzecznika Dyscyplinarnego w W., w dniu […] r. na wezwanie zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego w celu przesłuchania w charakterze świadka (odebrane dnia […] r.) oraz braku stawiennictwa się w Biurze Rzecznika Dyscyplinarnego w dniu […] r. na wezwanie Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego (odebrane dnia […] r.) w celu ogłoszenia postanowienia o przedstawieniu zarzutów i przesłuchania w charakterze Obwinionej i nie usprawiedliwiła swojego niestawiennictwa w sprawie o sygn. R.D. […], 
co stanowi naruszenie art. 62 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, przyjętego uchwałą Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych.
 

 

 

 
Dnia […] r.  do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., (dalej „Sąd”) wpłynął wniosek Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., (dalej: ”Rzecznik”) o ukaranie Obwinionej której zarzucił, że:

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny, na podstawie całokształtu materiału dowodowego, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, ustalił następujący stan faktyczny:
 
Obwiniona współpracując z Kancelarią Z., Sp. p. świadczyła w imieniu tej kancelarii usługi prawne na rzecz Starostwa Powiatowego w G. W dniu […] r. Zarząd Powiatu G., wypowiedział ww. Kancelarii umowę na obsługę prawną powołując się na niski poziom świadczonych usług. Wypowiedzenie umowy zostało na mocy porozumienia cofnięte pod warunkiem wyłączenia ze składu obsługi prawnej Obwinionej i zastąpienia jej nowym prawnikiem. Kancelaria w wyniku powyższej decyzji w dniu […] r. wypowiedziała umowę na obsługę prawną Obwinionej ze skutkiem na dzień […] r. do dnia […] roku złożyła co najmniej […] wnioski do Rady Powiatu G., oraz Starosty Powiatu G., o udostępnianie informacji w trybie o dostępie informacji publicznej. Co najmniej  […] z tych wniosków Obwiniona złożyła w okresie objętym wnioskiem o ukaranie tj. od dnia […] r. do dnia […] r.
 
Ponadto Obwiniona przesyłała liczną korespondencję do Starosty Powiatowego w G., w której wyrażała swoje niezadowolenie z faktu zakończenia  z nią współpracy przez Kancelarię Z., Sp. p. oraz zmiany osoby która z ramienia kancelarii świadczyła bezpośrednio pomoc prawną na rzecz powiatu, sugerowała naruszenie przez Starostę Powiatowego w G., prawa.
 
Pismem z dnia […] r. (otrzymanym dnia […] r.) Starostwo Powiatowe w G.,  w nawiązaniu do prowadzonej przed Rzecznikiem Dyscyplinarnym OIRP w W., sprawy o sygn. RD […], wszczętej w stosunku do Obwinionej, zawiadomiło o kontynuowaniu przez nią w okresie od […] r. do […] r. praktyk polegających na kierowaniu do Skarżącego licznych wniosków o udostępnienie informacji w trybie dostępu do informacji publicznej, przekazując w załączeniu korespondencję kierowaną przez Obwinioną we wskazanym okresie.
 
Pismem z dnia […] r. Starosta Powiatowy w G., w uzupełnieniu korespondencji w sprawie przesłał kolejne pisma obwinionej z okresu  od dnia […] do […] r., wskazując na zawarte w nich insynuacje podejmowania przez kolejnych starostów działań niezgodnych z obowiązującym prawem, skargę na byłego oraz obecnego Starostę G., […] roku uzupełnioną pismem z dnia […] roku. Według skarżących pisma te zawierały pomówienia, a także sugestie, iż działania podejmowane przez Starostów związane z zapewnieniem obsługi prawnej Starostwa w G., prowadzące do wyeliminowania ze składu prawników Obwinionej inspirowane są czynnikami korupcyjnymi oraz wprost naruszają przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych.  Zdanie skarżących praktyka radcy prawnego nie licuje z powagą zawodu radcy prawnego, obliczona jest wyłącznie na znaczne utrudnienie pracy Starostwa Powiatowego w G., i stanowi swoisty rewanż za zakończenie współpracy.
 
Obwiniona wezwana przez Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W., do złożenia pisemnych wyjaśnień w wyznaczonym terminie […] dni pomimo skutecznego doręczenia wezwania […] r. do złożenia pisemnych wyjaśnień w sprawie zawiadomienia złożonego przez Starostę G., w sprawie o sygn. akt R.D. […] trzema wiadomościami e-mail z dni […],  […], […], […] roku oraz pismem doręczonym OIRP w W., w dniach […] roku, odpowiedziała że nie może złożyć wyjaśnień bo nie otrzymała od Rzecznika Dyscyplinarnego skargi Starosty Powiatowego w G.
 
Dnia […] roku do Obwinionej, na adres e-mail z którego Obwiniona wysyłała żądania dostarczenia jej skargi starosty powiatowego, wysłana została wiadomość elektroniczna wskazująca miejsce oraz czas w którym Obwiniona może zapoznać się z aktami sprawy.
 
Dnia […] roku (odebrane dnia […] r.) Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wezwała Obwinioną do Biurze Rzecznika Dyscyplinarnego w W., w dniu […] r. celu przesłuchania jej w charakterze świadka. Obwiniona nie stawiła się na wezwanie Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego.
 
Dnia  […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wystosowała do Obwinionej wezwanie (odebrane dnia […] r.) do obowiązkowego stawiennictwa w Biurze Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W., w dniu […] o godzinie […] w celu przesłuchania w charakterze obwinionego.
 
Obwiniona nie stawiła się na wezwanie Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny powyższy stan faktyczny ustalił na postawie zebranego materiału dowodowego, w tym w szczególności załączonej do akt sprawy kopii korespondencji e-mail pomiędzy Obwinioną oraz Starostą Powiatowym w G., oraz Radą Powiatu G., załączonych do akt sprawy,  korespondencji pocztowej oraz e-mailowej prowadzonej pomiędzy obwinioną i Rzecznikiem Dyscyplinarnym Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., oraz Zastępcą Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., w kwestii złożenia przez Obwinioną pisemnych wyjaśnień oraz stawiennictwa w Biurze Rzecznika Dyscyplinarnego w celu przesłuchania w charakterze obwinionego. Sąd uznał ten materiał za wiarygodny i potwierdzający odzwierciedlone w nim okoliczności. Prawdziwość załączonych do sprawy dokumentów nie budziła wątpliwości Sądu, nie była również kwestionowana przez żadną ze stron. Tym samym Sąd uznał, że zgromadzone dokumenty mogły stanowić rzetelną podstawę do dokonania ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.
 
Sąd dał wiarę przesłuchanemu na rozprawie w dniu […] roku Świadkowi jako że jego zeznania były logiczne i spójne z dowodami z dokumentów zgromadzonymi w aktach sprawy. Wyjaśnieniom Obwinionej w kwestii zarzutu pierwszego Sąd dał wiarę w ograniczonym stopniu jako że wielokrotnie stały one w sprzeczności z dokumentami zebranymi w sprawie, dał natomiast wiarę wyjaśnieniom składanym na okoliczności zarzutu drugiego i trzeciego wniosku o ukaranie.
 

I. W ocenie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., Obwiniona (nr wpisu […]) dopuściła się przewinienia dyscyplinarnego – zarzucanego jej w pkt 1 wniosku o ukaranie – który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 11 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, przyjętego uchwałą Nr 3/2014  Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 3 ustawy o radcach prawnych wymierza karę  pieniężną […] złotych.

W ocenie Sądu działania Obwinionej sprowadzające się do utrudniania pracy Starostwa Powiatowego poprzez składanie licznych wniosków w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, uznać należy za nadużycie prawa poprzez wykorzystywanie instytucji prawnej wbrew jej celowi i funkcji. Nadużycie prawa dostępu do informacji publicznej zostało wyczerpująco zdefiniowane w orzecznictwie sądów administracyjnych jako „próbie skorzystania z tej instytucji dla osiągnięcia celu innego niż troska o dobro publiczne, jakim jest prawo do przejrzystego państwa i jego struktur, przestrzeganie prawa przez podmioty życia publicznego, jawność działania administracji i innych organów władzy publicznej” (tak wyrok NSA z dnia […] r., I OSK […]).

W ocenie sądu, wbrew wyjaśnieniom Obwinionej złożonym na rozprawie […] roku działanie Obwinionej oraz ilość i treść złożonych wniosków o udostępnienie informacji publicznej w niniejszej sprawie nie świadczy o motywacji uzyskania informacji publicznej w celu zapewnienia „przejrzystości Państwa, dobro Państwa, trosk o wydatkowanie środków publicznych”. Treść wniosków o udostępnienie informacji publicznej kierowanych do rady i starosty powiatowego w G., oraz korespondencji kierowanej do zarządu powiatu gostynińskiego w tej sprawie świadczy, w ocenie sądu, o chęci realizacji przez Obwinioną prywatnego celu, którym jest skłonienie starosty powiatowego w G., do wznowienia z Obwinioną współpracy, oraz swoistego „rewanżu” za niesłuszne w jej ocenie zakończenie współpracy z Kancelarią poprzez negatywną ocenę jej kwalifikacji zawodowych przez Pokrzywdzonego.Za taką motywacją Obwinionej przemawia w szczególności wielokrotne kontestowanie w korespondencji elektronicznej do starosty gostynińskiego okoliczności żądania przez Starostwo Powiatowe w G., od Kancelarii Z., Sp. p. z ramienia której Obwiniona świadczyła pomoc prawną na rzecz ww. powiatu, do rozwiązania odsunięcia Obwinionej od współpracy z Powiatem G., oraz fakt że Obwiniona każdą korespondencję dotyczącą tej kwestii wysyłała do wiadomości Rady Powiatu G., oraz Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych.

 
Jak wynika z treści art. 11 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego radca prawny obowiązany jest dbać o godność zawodu nie tylko przy wykonywaniu czynności zawodowych, ale również w działalności publicznej i w życiu prywatnym. Natomiast ust. 2 tego artykułu wskazuje że naruszeniem godności zawodu radcy prawnego jest w szczególności takie postępowanie radcy prawnego, które mogłoby zdyskredytować go w opinii publicznej lub podważyć zaufanie do zawodu radcy prawnego.
 
W ocenie Sądu wielokrotne (z częstotliwością co najmniej 3 razy w miesiącu) żądanie dostępu do informacji publicznej od organów powiatu w którym Obwiniona nie zamieszkuje i z którą nie łączą jej jakiekolwiek więzy poza świadczoną w przeszłości pomocą prawną na rzecz tego powiatu połączone z natarczywą korespondencją elektroniczną do organów powiatu kontestującą decyzje o zakończeniu z Obwinioną współpracy uwłacza godności zawodu oraz podważa zaufanie do zawodu radcy prawnego.
 
Dowody w tej sprawie w postaci korespondencji, a w tym w szczególności pisma Obwinionej przysyłane drogą elektroniczną na oficjalny adres e-mail starosty przeznaczony do korespondencji z obywatelami, ale i jego indywidualny adres e-mail oraz treść jej zeznań przyznających fakt dokonania zarzucanych jej czynów oraz postawa Obwinionej prezentowana w trakcie postępowania świadczą jednoznacznie o wysokim stopniu zawinienia umyślnego popełnienia przez radcę prawnego zarzucanego jej przewinienia dyscyplinarnego. Orzeczona wyrokiem kara jest zdaniem sądu adekwatna do popełnionego czynu i spełniać będzie właściwie funkcję prewencji szczególnej odstręczając Obwinioną od czynów za jakie została skazana ale i funkcje prewencji ogólnej wskazując tak innym radcom prawnym ale i osobom nie wykonującym zawodu radcy prawnego że takie zachowania nie są przez samorząd radców prawnych tolerowane.
 
II. Kolejno, zdaniem Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego OIRP w W., Obwiniona (nr wpisu […]) dopuściła się przewinienia dyscyplinarnego - zarzucanego jej w pkt 2 wniosku o ukaranie, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne określone w art. 62 ust. 3 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, przyjętego uchwałą Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 3 ustawy o radcach prawnych wymierza karę […] złotych.
 
Jak stanowi treść przywołanego przepisu art. 62 ust. 3 KERP radca prawny wezwany do złożenia wyjaśnień przez podmiotu, o których mowa w ust. 2, w sprawach wynikających z ustawowych zadań samorządu radców prawnych bądź Kodeksu Etyki Radcy Prawnego obowiązany jest złożyć wyjaśnienia w wyznaczonym terminie.
 
W przedmiotowym postępowaniu Obwiniona pomimo skutecznego doręczenia wezwania z dnia […] roku (doręczono […] roku) nie złożyła pisemnych wyjaśnień w sprawie wielokrotnie za pośrednictwem e-mail żądając by Rzecznik Dyscyplinarny doręczył jej skargę na podstawie której wzywa Obwinioną do złożenia pisemnych wyjaśnień.
 
W ocenie Sądu postępowanie Obwinionej w zakresie tego czynu motywowane jest zamiarem przedłużenia postępowania dyscyplinarnego. Za takim wnioskiem przemawia w szczególności bogata historia postępowań dyscyplinarnych prowadzonych w tutejszym sądzie oraz fakt notorycznego kontestowania zasadności tych postępowań przez Obwinioną. Obwiniona z całą ma świadomość ciążących na niej obowiązków regulowanych w art. 62 KERP jednak umyślnie tych obowiązków nie wypełnia.
 
Nie ulega wątpliwości, iż niewywiązanie się z obowiązku złożenia pisemnych wyjaśnień w terminie wyznaczonym przez rzecznika dyscyplinarnego stanowi przewinienie dyscyplinarne. Jednocześnie notorycznie  powtarzająca się postawa Obwinionej prezentowana w kwestii współpracy z organami samorządu zawodowego świadczą o umyślnym naruszaniu obowiązujących radców prawnych przepisów w tym zakresie co zdaniem Sądu jednoznacznie świadczy o wysokim stopniu zawinienia umyślnego popełnienia przez Obwinioną zarzucanego jej przewinienia dyscyplinarnego. W ocenie Sądu orzeczona wyrokiem kara jest sądu adekwatna do popełnionego czynu i spełniać będzie właściwie funkcję prewencji szczególnej odstręczając Obwinioną od popełnienia takiego czynu w przyszłości, tym bardziej orzekane w zakresie tego samego czynu kary łagodniejsze nie skłoniły Obwinionej do zarzucenia jego popełniania.
 
III. Kolejno,  zdaniem Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego OIRP w W., Obwiniona dopuściła się przewinienia dyscyplinarnego - zarzucanego jej w pkt 3 wniosku o ukaranie - który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 62 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 w zw. z art. 64 ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych wymierzył karę […] złotych.
 
Zgodnie z art. 62 ust. 2 KERP radca prawny ma obowiązek stawienia się w wyznaczonym terminie w przypadku wezwania go przez: dziekana, wicedziekana, rzecznika dyscyplinarnego, zastępcę rzecznika dyscyplinarnego, sąd dyscyplinarny, wizytatorów.
 
Biorąc pod uwagę, iż Obwiniona, nie stawiła się w Biurze Rzecznika Dyscyplinarnego w W., w dniu […] r. na wezwanie zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego w celu przesłuchania w charakterze świadka (odebrane dnia […] r.) oraz braku stawiennictwa się w Biurze Rzecznika Dyscyplinarnego w W., w dniu […] r. na wezwanie Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego (odebrane dnia […] r.) w celu  ogłoszenia postanowienia o przedstawieniu zarzutów i przesłuchania w charakterze Obwinionej i nie usprawiedliwiła swojego niestawiennictwa doszło do naruszenia art. 62 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych.
 
W ocenie sądu motywacja kierująca Obwinionej oraz stopień zawinienia popełnienia tego czynu jest analogiczny do tych przedstawionych w zakresie czynu objętego punktem 2 niniejszego orzeczenia.
 
Dodatkowo, na podstawie art. 65 ust, 2a ustawy o radcach prawnych Sąd obok kary pieniężnej orzekł zakaz wykonywania patronatu na czas […] lat. W ocenie Sądu za takim wymiarem kary przemawia całokształt postawy Obwinionej prezentowany tak w zakresie wykonywania zawodu radcy prawnego jak i w zakresie jej obowiązków w stosunku do samorządu radców prawnych oraz jej stosunek do zasad etycznych który nie powinien być stawiany jako przykład młodszym kolegom przygotowującym się do wykonywania zawodu radcy prawnego.
 
IV. W zakresie kary tj. zarówno rodzaju jak i jej wysokości Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., orzekł zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, uznając, iż rodzaj kary jak i jej wysokość są adekwatne do popełnionych przez radcę prawnego czynów. Ponadto, na podstawie art. 65¹ ust. 1 ustawy o radcach prawnych OSD kary orzeczone w pkt 1, 2, 3 orzeczenia łączy w ten sposób, że wymierza jako łączną karę pieniężną […] ([…]) złotych.
 
W ocenie Sądu powyższa kara nie będzie stanowiła zbytniego obciążenia dla obwinionego radcy prawnego, a jednocześnie będzie na tyle znacząca, iż będzie zapobiegała ewentualnym kolejnym naruszeniom przepisów prawa oraz zasad etyki w przyszłości.
 

V. O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 70⁶ ust. 2 ustawy o radcach prawnych biorąc pod uwagę stopień złożoności sprawy wyznaczających niezbędny nakład pracy dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

 
GF