29.03.2024

Orzeczenie z dnia 3 listopada 2017 r. Sygn. akt: D 32/17

opublikowano: 2018-02-22 przez: Mika Ewelina

Orzeczenie z dnia 3 listopada 2017 r. Sygn. akt: D 32/17
Orzeczenie prawomocne

WSD orzeczeniem z dnia 31 lipca 2018r., sygn. WO - 69/18
utrzymuje w mocy zaskarżone orzeczenie.
 
Przewodniczący:  radca prawny Artur Załuski
Członkowie:  radca prawny Agnieszka Świstak
radca prawny Michał Rajski
Protokolant:  Renata Wernicka
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawach w dniach […] oraz […]w W. sprawy przeciwko radcy  prawnemu P., […], obwinionemu o to, że:
  1. Działając jako pełnomocnik K.(1) w sprawie zawisłej przed Sądem Rejonowym w R. pod sygn. akt […] w dniu […] poświadczył za zgodność z oryginałem, wyrys z mapy ewidencyjnej, który różnił się od oryginału tym, że sporządzono na nim linię koloru niebieskiego, bez dodania w poświadczeniu adnotacji, iż dokument poświadczony za zgodność z oryginałem zawiera cechy szczególne, tj. o dopuszczenie się popełnienie przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 233 z późn. zm.) w związku z art. 64 ust. 1 tejże ustawy.
  2. Działając jako pełnomocnik K.(1) w sprawie zawisłej przed Sądem Rejonowym w R. pod sygn. akt […] w treści sporządzonej przez siebie odpowiedzi na pozew o wydanie nieruchomości z dnia […] sformułował w stosunku do pełnomocnika strony przeciwnej, radcy prawnego D. groźbę wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, tj. o czyn określony w art. 27 ust. 7 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 233 z późń. zm).
orzeka:
  1. Uniewinnia radcę prawnego P., […], od zarzucanego w pkt 1 wniosku o ukaranie czynu;
  2. Uznaje radcę prawnego P., […],winnym zarzucanego w pkt 2 wniosku o ukaranie czynu, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 27 ust. 7 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 233 z późń. zm) i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 1 ustawy o radcach prawnych wymierza karę upomnienia;
  3. Na podstawie art. 706 ust. 2 ustawy o radcach prawnych zasądza od obwinionego radcy prawnego P. […], na rzecz Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. tytułem zwrotu kosztów postępowania dyscyplinarnego kwotę […] zł.
Uzasadnienie
 
 
W dniu […] do OIRP w W.(1) wpłynęła skarga W.(2)  (Skarżący) na działanie radcy prawnego P. (Obwiniony). W skardze Skarżący zarzucił radcy prawnemu P. działanie sprzeczne z art. 64 ust. 1 Ustawy o radcach prawnych w zw. z art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, polegające w szczególności na tym, że radca prawny działając jako pełnomocnik Pani K., w sprawie zawisłej przed Sądem Rejonowym w R., o sygn. akt […], załączył do wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, poświadczoną za zgodność z oryginałem kopię wyrysu z mapy ewidencyjnej, niezgodną z oryginałem. Pomimo naniesienia zmian w przebiegu granicy działki o numerze ewidencyjnym […] na wyrysie kolorem niebieskim, radca prawny P. dokonał w dniu […] poświadczenia kopii przedmiotowego wyrysu za zgodność z oryginałem. Ponadto, Skarżący zarzucił, że radca prawny P., będąc pełnomocnikiem K.(1) i K.(1), złożył wniosek, datowany na […], o stwierdzenie nabycia spadku oraz działu spadku połączony ze zniesieniem współwłasności nieruchomości, podczas gdy radca prawny posiadał wiedzę co do tego, że nieruchomości objęte postępowaniem nie stanowią współwłasności. Skarżący podniósł, że działania mocodawczyni Obwinionego – K.(1) doprowadziły do zagarnięcia nieruchomości i uniemożliwiły korzystanie z budynku.
Pismem z dnia […], radca prawny P.  został wezwany do złożenia wyjaśnień.
W dniu […] do OIRP w W. wpłynęło pismo Obwinionego stanowiące wyjaśnienia w sprawie dotyczącej zawiadomienia z dnia […] Radca prawny P. podniósł,  że skarga stanowi element pozaprawnego nacisku i próbę wywarcia wpływu na przebieg toczących się postępowań sądowych, a argumenty podnoszone przez Skarżącego winny zostać skierowanego do Sądu, przed którym toczą się przedmiotowe postępowania. Obwiniony zaznaczył, że w swoich działaniach kieruje się interesem swojego mocodawcy, a nie przeciwnika procesowego. Ponadto, radca prawny P. podniósł, że sprawa o zawezwanie do próby ugodowej, tocząca się przed Sądem Rejonowym w R, zakończyła się w dniu […]. Z kolei odnosząc się do zmian w wyrysie, radca prawny P. wskazał, że kolorem niebieskim na przedmiotowym wyrysie została zaznaczona część działki o numerze ewidencyjnym […], do której roszczenia zgłasza jego mocodawczyni. Radca prawny P. zaznaczył, że Sąd nie wydał rozstrzygnięcia merytorycznego w przedmiocie zniesienia współwłasności działki nr […], a jedynie umorzył postępowanie na skutek cofnięcia wniosku bez zrzeczenia się roszczenia, na co wszystkie strony wyraziły zgodę. Powyższe nie stoi na przeszkodzie uzgodnieniu treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Niemniej jednak, mocodawczyni radcy prawnego P. zdecydowała się na wszczęcie postępowania rozgraniczeniowego. Radca prawny odniósł się także do zarzutu przeciągania postępowania sądowego twierdząc, że to Skarżący
w postępowaniu w sprawie rozgraniczenia nieruchomości, złożył odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które nie zostało uwzględnione. Obwiniony stwierdził, że działając w imieniu swojej mocodawczyni reprezentuje interes odmienny od interesu Skarżącego, co nie musi być dla Skarżącego satysfakcjonujące.
Pismem z dnia […] Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego w W. postanowił o odmowie wszczęcia dochodzenia. Zgodnie z jego treścią, wniosek o wszczęcia postępowania dyscyplinarnego nie znajduje uzasadnienia. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego w W. wskazuje, że w postępowaniu dyscyplinarnym warunkiem uznania, że radca prawny dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego jest wykazanie, że radca prawny w sposób nienależyty wykonywał zawód. W szczególności do uprawnień Rzecznika Dyscyplinarnego należy, wobec powyżej formułowanego zarzutu, ocena sposobu postępowania radcy prawnego przy wykonywaniu zawodu, w tym np. dochowanie terminów i wymogów formalnych, uczestnictwo w wyznaczonych rozprawach, stosownie do wymagań postępowania oraz ustaleń poczynionych z mocodawcą. W ocenie Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego w W., okoliczności przedmiotowej sprawy nie budzą wątpliwości i nie dają podstaw do przyjęcia, że radca prawny P. naruszył swoim postępowaniem zasady etyki.
Pismem z dnia […], które wpłynęło do OIRP w W. w dniu […], Skarżący zaskarżył postanowienie z dnia […] w całości i wniósł o jego uchylenie oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. W przedmiotowym piśmie Skarżący podniósł szereg zarzutów, w szczególności obrazę art. 64 ust. 1 Ustawy o radcach prawnych w związku z art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, art. 270 § 1 Kodeksu karnego, art. 185 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, art. 5-9 Ustawy o księgach wieczystych i hipotece, a także art. 3 ust. 2 Ustawy o radcach prawnych w zw. z art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego. Skarżący podniósł nieprzeprowadzenie dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. Pismem z dnia […] Skarżący uzupełnił powyższe zażalenie.
W dniu […] Okręgowy Sąd Dyscyplinarny OIRP w W. po rozpoznaniu na posiedzeniu zażalenia złożonego przez Skarżącego na postanowienie Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego z […], postanowił uchylić w całości zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Rzecznikowi Dyscyplinarnemu do ponownego rozpoznania. W treści uzasadnienia powyższego postanowienia OSD wskazał, że Rzecznik Dyscyplinarny nie dokonał prawidłowej analizy materiału dowodowego, co doprowadziło do niewyjaśnienia istotnych okoliczności w sprawie. Ocena, że postępowanie radcy prawnego P. nie stanowiło znamion przewinienia dyscyplinarnego, jest przedwczesna. OSD w odniesieniu do czynności poświadczenia za zgodność z oryginałem wyrysu mapy ewidencyjnej, wskazał, że dokonanie zmian w dokumencie pozbawia go cech zgodności z oryginałem. Treść poświadczonego dokumentu nie zawiera informacji o wprowadzonych zmianach (pomimo jej zawarcia w odrębnym wniosku), co rodzi ryzyko wprowadzenia w błąd, w przypadku odłączenia poświadczonej kopii od wniosku złożonego przez Obwinionego. Ponadto, OSD wskazał, że w treści odpowiedzi na pozew z dnia […], Obwiniony posłużył się sformułowaniami mogącymi wykraczać poza rzeczową potrzebę. Ponadto, w treści dokumentu skierowanego do Sądu rozpoznającego sprawę, Obwiniony zamieścił wypowiedź skierowaną do pełnomocnika przeciwnej strony, co mogło stanowić grożenie postępowaniem dyscyplinarnym. Powyższe, w ocenie OSD stanowiło o konieczności przeprowadzenia dalszych ustaleń przez Rzecznika.
Postanowieniem z dnia […], Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wszczął dochodzenie. W treści uzasadnienia, Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wskazał, że
w przedmiotowej sprawie zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przez radcę prawnego P. czynów naruszających Kodeks Etyki Radcy Prawnego,
tj. art. 6 ust. 1 i 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. z art. 64 ust. 1 Ustawy o radcach prawnych, polegających na poświadczeniu za zgodność z oryginałem wyrysu z mapy ewidencyjnej pomimo naniesionych poprawek i wykorzystania tego dokumentu w sprawie
o zawezwanie do podjęcia próby ugodowej z dnia […], a także posłużenia się sformułowaniami wykraczającymi poza rzeczową potrzebę w odpowiedzi na pozew z dnia […].
W dniu […] Skarżący został przesłuchany w charakterze świadka przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. Skarżący podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie, a także w dniu […]  złożył pismo z dnia […] – wniosek dowodowy w zakresie nieprzedłożonych wcześniej dowodów dotyczących złożonych w sprawie wyjaśnień.
W protokole z przesłuchania świadka z dnia […] radca prawny P. podtrzymał dotychczasowe wyjaśnienia.
Pismem z dnia […] Skarżący złożył kolejny wniosek dowodowy w zakresie dotychczas nieprzedłożonych dowodów dotyczących nieprzestrzegania przez Obwinionego przepisów, a także zasad zawartych w Kodeksie Etyki Radcy Prawnego.
Pismem z dnia […], Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego postanowił przedstawić radcy prawnemu P. zarzut o to, że
  1.  poświadczył za zgodność z oryginałem wyrys z mapy ewidencyjnej, który różnił się od oryginału tym, że sporządzono na nim linię koloru niebieskiego, bez dodania
    w poświadczeniu adnotacji, że poświadczony dokument zawiera cechy szczególne, tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 6 ust. 3 Ustawy o radcach prawnych w zw. z art. 64 ust. 1 wskazanej ustawy;
  2. sformułował w stosunku do pełnomocnika strony przeciwnej groźbę wszczęcia postępowania, tj. o czyn z art. 27 ust. 7 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. z art. 64 ust.1 Ustawy o radcach prawnych.
W ocenie Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego, zebrany w sprawie materiał dowodowy uzasadnia w stopniu dostatecznym podejrzenie, że radca prawny P. mógł dopuścić się naruszenia zasad etyki wskazanych w przedmiotowym postanowieniu.
Pismem z dnia […] Obwiniony złożył wniosek o uzupełnienie dochodzenia wraz z wnioskami dowodowymi wskazanymi w piśmie, w szczególności o dopuszczenie dowodów z dokumentów z akt toczących się postępowań sądowych, a także o przesłuchanie wskazanych w piśmie osób w charakterze świadków.
W dniu […] do OSD OIRP w W. wpłynął wniosek o ukaranie radcy prawnego P.
Pismem z dnia […] Obwiniony odpowiedział na wniosek o ukaranie i wniósł o umorzenie postępowania oraz dopuszczenie, w przypadku nieuwzględnienia wniosku o umorzenie, dowodów szczegółowo wskazanych w piśmie z dnia […].
Po rozpoznaniu sprawy na rozprawie w dniu […], OSD OIRP w W. zważył co następuje. 
Okoliczności przedmiotowej sprawy nie budzą wątpliwości. OSD oparł się na całokształcie materiału dowodowego ujawnionego w przedmiotowej sprawie.
W zakresie ustalenia faktów dotyczących naruszenia art. 6 ust. 3 Ustawy o radcach prawnych w zw. z art. 64 ust. 1 wskazanej ustawy, OSD uznał za wiarygodne w szczególności dowody z przesłuchania radcy prawnego P., a także złożone w sprawie wyjaśnienia Obwinionego. Fakty wynikające z powyższych dowodów OSD uznał spójne, logiczne i kompletne. OSD odmówił wiarygodności dowodom  z przesłuchania Skarżącego w charakterze świadka, a także z dokumentów składanych przez Skarżącego w zakresie odnoszącym się do przedmiotowego zarzutu.
Z uznanych przez OSD dowodów wynika fakt, że radca prawny w sposób należyty wykonywał obowiązki zawodowe  w przedmiotowej tj. nie popełnił czynu polegającego na tym, że poświadczył za zgodność z oryginałem wyrys z mapy ewidencyjnej, który różnił się od oryginału tym, że sporządzono na nim linię koloru niebieskiego, bez dodania w poświadczeniu adnotacji, że poświadczony dokument zawiera cechy szczególne. W aktach przedmiotowej sprawy nie istnieje dokument, który stanowiłby dowód dokonania przewinienia dyscyplinarnego wypełniającego dyspozycję art. 6 ust. 3 Ustawy o radcach prawnych w zw. z art. 64 ust. 1.
W odniesieniu do zarzutu opisanego w punkcie 2 postanowienia o przedstawieniu zarzutów z dnia 26 stycznia 2017 r., polegającego na tym, że  Obwiniony sformułował w stosunku do pełnomocnika strony przeciwnej groźbę wszczęcia postępowania, tj. o czyn z art. 27 ust. 7 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego w zw. z art. 64 ust.1 Ustawy o radcach prawnych, OSD uznał za wiarygodne w szczególności dowody przedstawione przez Skarżącego. Fakty wynikające z powyższych dowodów OSD uznał spójne, logiczne i kompletne. OSD odmówił wiarygodności dowodom  z przesłuchania Skarżącego w charakterze świadka, a także pism składanych przez Skarżącego w zakresie odnoszącym się do przedmiotowego zarzutu.
W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, OSD uznał za bezsprzeczne, że Obwiniony w odpowiedzi na pozew groził pełnomocnikowi strony przeciwnej wszczęciem postępowania dyscyplinarnego, a tym samym wypełnił znamiona czynu opisanego w powyższych przepisach.
Art. 27 ust. 7 KERP stanowił, że „radca prawny nie może w swych zawodowych wystąpieniach grozić postępowaniem karnym lub dyscyplinarnym”. Celem skutecznego przypisania Obwinionemu popełnienia czynu objętego dyspozycją  przedmiotowych przepisów, niezbędnym jest ustalenie czy kumulatywnie wystąpiły w zakresie omawianego czynu dwie ww. przesłanki tj. występowanie w ramach wykonywania zawodu radcy prawnego oraz użycie groźby zainicjowania postępowania karnego lub dyscyplinarnego w stosunku do odbiorcy danego przekazu. Zaistnienie pierwszej z wymienionych przesłanek jest bezsporne i oczywiste. Sformułowanie odnoszące się do groźby wszczęcia postępowania dyscyplinarnego zostało użyte w piśmie procesowym pełnomocnika, tj. w odpowiedzi na pozew. Obwiniony w protokole przesłuchania z dnia […] wskazuje, że w odpowiedzi na pozew nie użył sformułowania stanowiącego groźbę wszczęcia postępowania, a jedynie mówił o „stosownych krokach”, dodatkowo ewentualnych.
W tym miejscu, kluczową do rozważenia kwestią jest odróżnienie groźby od informacji o ewentualnych krokach, czym są wskazane ewentualne kroki, ich konsekwencjach i działaniach, które informujący zamierza podjąć. Każdorazowo komunikat mogący stanowić groźbę należy analizować w odniesieniu do określonego kontekstu użytych sformułowań
i sytuacji, w których zostały one użyte. Groźby nie można utożsamić ze skonkretyzowanym rodzajem zachowania, czy zachowań posiadających stałe elementy. Groźba jest działaniem, które zawiera lub powinno zawierać opis negatywnych skutków i konsekwencji dla jej adresata. Ponadto, istotnym elementem powodującym  zakwalifikowanie danego zachowania jako groźby jest stan wzbudzenia uczucia rzeczywistej obawy u adresata przedmiotowego komunikatu przekazu.
W ocenie OSD użyte przez Obwinionego sformułowania w piśmie z dnia […] będącym odpowiedzią na pozew stanowią groźbę, w szczególności użyte przez Obwinionego sformułowanie „w tym miejscu informuję panią mecenas, iż jeżeli wypowiedzi pod adresem męża pozwanej nadal będą szkalujące, rozważę o powyższym powiadomienie właściwej OIRP celem podjęcia stosownych kroków prawnych”.. Powyższe należy uznać za wypełnienie dyspozycji art. 27 ust.7 KERP w zw. z art. 64 ust. 1 Ustawy o radcach prawnych i popełnienie przez Obwinionego przewinienia dyscyplinarnego.
W zakresie kary tj. zarówno rodzaju jak i jej wysokości, OSD orzekł zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, uznając, że rodzaj kary jak i jej wysokość są adekwatne do popełnionego przez Obwinionego czynu. OSD wziął  pod uwagę przy wymiarze kary całokształt okoliczności sprawy, w szczególności charakter sprawy, postawę Obwinionego, jak i pobudki działania Obwinionego. 
Z tych powodów należało orzec jak w sentencji. 
(AD)

Prawo i praktyka

Przygody Radcy Antoniego

Odwiedź także

Nasze inicjatywy