Orzeczenie z dnia 15 marca 2018 r. Sygn. akt: D 15/2016
opublikowano: 2020-07-30 przez: Więckowska Milena
Orzeczenie z dnia 15 marca 2018 r. Sygn. akt: D 15/2016
Orzeczenie prawomocne
Orzeczenie prawomocne
PRZEWODNICZĄCY: r. pr. Artur Załuski
CZŁONKOWIE: r. pr. Gerard Dźwigała
r. pr. Krzysztof Jacek Woś
PROTOKOLANT: Anna Gabrysiak
Karolina Szymala
CZŁONKOWIE: r. pr. Gerard Dźwigała
r. pr. Krzysztof Jacek Woś
PROTOKOLANT: Anna Gabrysiak
Karolina Szymala
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniach […] r. […] r. […] r. oraz […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu C., […], obwinionemu o to, że:
- Pomimo zawartej umowy z dnia […] r. z K. o przystąpieniu do grupy poszkodowanej działaniami spółek z grupy A. w okresie od […] r. do […] r. nie informował klienta o przebiegu sprawy i jej wyniku,
tj. o czyn określony w art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 637), - Pomimo zawartej umowy z dnia […] r. z K. o przystąpieniu do grupy poszkodowanej działaniami spółek z grupy A. w okresie od […] r. do […] r. nie rozliczył się ze Skarżącym z nadpłaty z opłat sądowych,
tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 637 z późn. zm.),
orzeka:
- Radcę prawnego C., […], od zarzucanego w punkcie 1 wniosku o ukaranie czynu uniewinnia;
- Radcę prawnego C., […], od zarzucanego w punkcie 2 wniosku o ukaranie czynu uniewinnia;
- Koszty postępowania przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym ponosi Okręgowa Izba Radców Prawnych w W.
Uzasadnienie
Pismem z dnia […] r. K. („Skarżący”) złożył skargę na działania radcy prawnego C. (nr wpisu […]) („Obwininy”) zarzucając Obwinionemu nieinformowanie o przebiegu sprawy dotyczącej pozwu zbiorowego przeciwko A. sp. z o. o., a także nierozliczenie się z klientem – K.
W dniu […] r. w charakterze świadka została przesłuchana B. Świadek zeznała, że była pełnomocnikiem Kancelarii C. i zawierała umowy z klientami w sprawach przeciwko A. sp. z o. o. Umowy były zawierane w różny sposób. Reprezentantem grupy został S. i jemu klienci udzielali pełnomocnictwa. W […] i […] r. cała kancelaria obsługiwała tych klientów. Nie było osób wyznaczonych do kontaktu z tymi klientami z uwagi na ich liczbę. Kto mógł, prowadził rozmowy z klientami. Obwiniony przebywał poza granicami kraju, nie przez cały czas. Po zawarciu umowy podejmowane były czynności takie jak kompletowanie dokumentów, kontakt z klientami, przygotowanie pozwu, wypełnianie formularzy dotyczących roszczeń klientów. Pierwszy pozew został złożony […] r. Podpisał go mec. B.(1). Obwiniony nie podejmował żadnych czynności. Pracownicy kancelarii tłumaczyli, odbierali dokumenty. Została utworzona specjalna strona internetowa, ustalane były dyżury telefoniczne. We […] r. były uzupełnienia pozwu zbiorowego. Następnie, zgodnie z sugestią S., w październiku został złożony pozew przeciwko członkom zarządu A. sp. z o. o.. Powyższe wiązało się z aneksowaniem umów z klientami.
Pismem z dnia […] r. Obwiniony wniósł o doprecyzowanie podstawy prawnej, na której opiera się żądanie Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. do złożenia do akt dokumentów wskazanych w piśmie z dnia […] r. (L.dz. […]).
W dniu […] r. w charakterze świadka został przesłuchany Skarżący. Skarżący zeznał, w szczególności, że z Kancelarią C. nawiązał kontakt wiosną […] r., w sprawie pozwu zbiorowego przeciwko A. sp. z o. o. należało kontaktować się z S., data zawarcia umowy pomiędzy Skarżącym a Kancelarią C. to […] r., osoby reprezentujące Kancelarię, których podpisy widnieją na umowie to B. i adw. B.(1). Umowa z reprezentantem grupy – S. zawarta została w dniu […] r. Pierwsza wpłacona przez Skarżącego kwota wynosiła […] zł. Opłata miała pokryć obsługę prawną za czynności przed Sądem I instancji. Następnie Skarżący otrzymał informację, że należy wpłacić […]% opłaty sądowej od dochodzonej przez Skarżącego kwoty ([…] zł plus odsetki w wysokości […] zł). W połowie […] r. została ogłoszona upadłość A. sp. z o. o. Skarżący nigdy nie miał kontaktu ani osobistego, ani telefonicznego z r.pr. C. Skarżący chciał kontaktować się z Obwinionym, ale twierdzono, że jest na spotkaniach. Kontakt z Kancelarią był możliwy poprzez reprezentanta grupy – S. Reprezentant poinformował Skarżącego, że będą zwracane członkom pozwu zbiorowego nadpłaty z tytułu opłaty sądowej. Tak się nie stało. To była ostatnia rozmowa Skarżącego z reprezentantem grupy. Następnie ogłoszono upadłość A. sp. z o. o. Kancelaria C. poinformowała o możliwości przystąpienia do pozwu przeciwko członkom zarządu A. sp. z o. o. Ten kolejny pozew miał być bezpłatny. Kancelaria nigdy nie oddała Skarżącemu pieniędzy wpłaconych z tytułu opłaty sądowej, ani tej za obsługę prawną (przynajmniej części tej należności). Skarżący uzyskał potwierdzenie wpłaty należności, ale jednej z nich (wpłaty za opłatę sądową) nie akceptuje. Na jednej z faktur powinien znaleźć się tytuł opłata sądowa, a znalazł się tytuł „postępowanie przeciwko (…) członkom zarządu A. w I instancji zgodnie z aneksem nr […] do umowy”. Skarżący wzywał mailowo Kancelarię do rozliczenia kwoty opłaty sądowej. W odpowiedzi Skarżący otrzymał jedynie mailowo i pocztą duplikaty dokumentów, które już posiadał. Obwiniony nie podjął (poza przygotowaniem i złożeniem pozwu w sprawie przeciwko A. sp. z o. o. żadnych czynności. Było to spowodowane ogłoszeniem upadłości A. sp. z o. o. W drugiej sprawie, przeciwko członkom zarządu A. sp. z o. o. pozew został złożony, ale proces się nie rozpoczął. Urwał się kontakt z reprezentantem – S., a kontakt z r.pr. C. w ogóle nie był możliwy. Przestały przychodzić wiadomości mailowe. Skarżącemu nie wiadomo jakoby Obwiniony w sprawie przeciwko A. sp. z o. o. podejmował jakieś czynności.
W dniu […] r. w charakterze świadka przesłuchany został adw. B.(1). Świadek w okresie od […] r. do […] r. współpracował z Kancelarią C. na podstawie umowy o współpracę. Umowy z klientami w sprawie przeciwko A. sp. z o. o. adw. B.(1) zawierał na podstawie pełnomocnictwa (łączne z B. – dyrektorem finansowym Kancelarii). Zadaniem świadka była obsługa merytoryczna sprawy, głównie przygotowanie pozwów wraz z wnioskami o zabezpieczenie oraz dalsza reprezentacja przed Sądem jako pełnomocnik procesowy na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez reprezentanta grupy S.
Postanowieniem z dnia […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. postanowił wszcząć dochodzenie w sprawie nieinformowania przez r.pr. C. klienta – K. pomimo zawartej w dniu […] r. umowy o przystąpieniu do grupy poszkodowanej działaniami spółek z grupy A. w okresie od […] r. do […] r. o przebiegu sprawy i jej wyniku, tj. o czyn określony w art. 6 ust. 1 w zw. z art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych. W uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. wskazał, że analiza zeznań Skarżącego oraz pozostałych pism przez niego przedstawionych uzasadnia wszczęcie dochodzenia w sprawie.
Pismem z dnia […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. postanowił przedstawić r. pr. C. (nr wpisu […]) zarzut o to, że:
- Pomimo zawartej umowy z dnia […] r. z K. o przystąpieniu do grupy poszkodowanej działaniami spółek z grupy A. w okresie od […] r. do […] r. nie informował klienta o przebiegu sprawy i jej wyniku, tj. o czyn określony w art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych;
- Pomimo zawartej umowy z dnia […] r. z K. o przystąpieniu do grupy poszkodowanej działaniami spółek z grupy A. w okresie od […] r. do […] r. wykonywał zawód radcy prawnego w sposób niezgodny z prawem poprzez nierozliczenie się ze Skarżącym z nadpłaty z opłat sądowych, tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych.
W uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. wskazał, że zebrany w sprawie materiał dowodowy w szczególności analiza dokumentów oraz przesłuchanie świadków w stopniu znacznym uprawdopodobnił, że Obwiniony r.pr. C. popełnił zarzucany mu czyn, wobec czego wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów było zasadne.
Pismem z dnia […] r. Obwiniony wskazał na bezprzedmiotowość zarzutu dotyczącego nierozliczenia się ze Skarżącym wobec wystawienia następujących faktur:
[…] – dotyczącej wpłaty dokonanej tytułem wynagrodzenia Kancelarii za prowadzenie sprawy przeciwko A. sp. z o. o.
[…] – dotyczącej wpłaty dokonanej tytułem wynagrodzenia Kancelarii za prowadzenie sprawy przeciwko członkom zarządu A. sp. z o. o. oraz noty księgowej
[…] dotyczącej opłaty sądowej od pozwu przeciwko spółce A. sp. z o. o.
Obwiniony podkreślił, że wszystkie wpłaty dokonane przez Skarżącego zostały rozliczone i udokumentowane.
Obwiniony podkreślił, że w zakresie informowania Skarżącego o przebiegu postępowania grupowego prowadzonego przeciwko spółce A. sp. z o. o., godnie z pkt […] Umowy o przystąpienie do Grupy „Kancelaria będzie na bieżąco, za pośrednictwem Strony Internetowej informowała Reprezentanta Grupy oraz Członków Grupy o przebiegu postępowania”. Strona Internetowa w pkt […] Umowy o przystąpieniu do Grupy została zdefiniowana jako strona internetowa prowadzona pod domeną […]. Strona znajdująca się pod wskazaną domeną jest aktywnie prowadzona i aktualizowana. Ponadto, Kancelaria prowadzi stałe dyżury telefoniczne, w czasie których klienci mogą zadawać pytania dotyczące sprawy, jak i dedykowaną skrzynkę internetową, która jest stale monitorowana. Obwiniony podkreślił, że biorąc pod uwagę specyfikę postępowania grupowego i rolę reprezentanta, Kancelaria wychodzi naprzeciw oczekiwaniom klientów.
Pismem z dnia […] r. Skarżący poinformował, że Kancelaria C. nie dokonała rozliczenia wskazanych przez Skarżącego kwot.
Pismem z dnia […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. wniósł o ukaranie r.pr. C. (nr wpisu […]), zarzucając mu, że:
- Pomimo zawartej umowy z dnia […] r. z K. o przystąpieniu do grupy poszkodowanej działaniami spółek z grupy A. w okresie od […] r. do […] r. nie informował klienta o przebiegu sprawy i jej wyniku, tj. o czyn określony w art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych;
- Pomimo zawartej umowy z dnia […] r. z K. o przystąpieniu do grupy poszkodowanej działaniami spółek z grupy A. w okresie od […] r. do […] r. wykonywał zawód radcy prawnego w sposób niezgodny z prawem poprzez nierozliczenie się ze Skarżącym z nadpłaty z opłat sądowych, tj. o dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych.
W dniu […] r. obrońca Obwinionego wniósł odpowiedź na wniosek o ukaranie wraz z wnioskami dowodowymi Obwinionego. W przedmiotowym piśmie obrońca Obwinionego podkreślił, że Obwiniony nie przyznaje się do popełnienia zarzucanych mu czynów, a wniosek o ukaranie nie znajduje uzasadnienia. Obwiniony nie dokonywał czynności prawnych, ani procesowych w imieniu i na rzecz Skarżącego, na co wskazali Świadkowi – B. i adw. B.(1), a także co wynika z zeznań Skarżącego. R.pr. C. jest komplementariuszem umocowanym do reprezentacji Kancelarii Prawnej C. Obwiniony nie może ponosić odpowiedzialności dyscyplinarnej za ewentualne zaniechania reprezentanta grupy. Z zeznań Skarżącego wynika, że to przede wszystkim w stosunku do reprezentanta grupy kieruje on swoje zastrzeżenia. Obwiniony zadbał o to, aby Skarżący był na bieżąco informowany o przebiegu postępowań przeciwko A. sp. z o. o. oraz przeciwko jej członkom zarządu. W tym celu zostały uruchomione linie telefoniczne i był prowadzony stały dyżur telefoniczny, zostały udostępnione dedykowane skrzynki e-mail oraz prowadzona była i aktualizowana strona internetowa […] zgodnie z pkt […] oraz […] Umowy o Przystąpieniu do Grupy. Ponadto, Skarżący był informowany o przebiegu sprawy za pośrednictwem wiadomości e-mail oraz został poinformowany o sposobie rozliczenia wpłaconych kwot (maile z dnia […] r., […] r., […] r. oraz […] r.). Kancelaria rozliczyła się ze Skarżącym skrupulatnie i rzetelnie działając na podstawie zawartych umów i wystawiając dwie faktury VAT oraz notę księgową. Kancelaria obciążyła Skarżącego kosztami wynagrodzenia za prowadzenie postępowania przeciwko A. sp. z o. o. (zgodnie z pkt […] Umowy o przystąpieniu do Grupy) w wysokości […] zł plus VAT ([…]), kosztami opłat od pozwów (zgodnie z notą księgową nr […] i na podstawie pkt […] Umowy o Przystąpieniu do Grupy w wysokości łącznie […] zł) oraz zaliczyła pozostałą sumę […] zł brutto na poczet wynagrodzenia za przeprowadzenie postępowania przeciwko członkom zarządu A. sp. z o. o., zgodnie z pkt […] Aneksu do Umowy o Przystąpieniu do Grupy (FV […]).
Obrońca Obwinionego podkreślił, że postępowanie przeciwko A. sp. z o. o. nadal się toczy i zostało jedynie zawieszone z uwagi na ogłoszenie upadłości. Z kolei postępowanie przeciwko członkom zarządu A. sp. z o. o. toczyło się przed Sądem Okręgowym w G. i Sądem Apelacyjnym w G., a ostateczna wartość przedmiotu sporu wyniosła […] zł. W toku przedmiotowego postępowania Kancelaria przygotowała i złożyła ponad […] pism procesowych, w tym […] zażalenia i skargę kasacyjną, a jego obsługa pochłonęła łącznie ponad […] godzin pracy. Ani Obwiniony, ani Kancelaria Prawna C. nigdy, ani wprost, ani w sposób dorozumiany nie wyrazili zgody na wykonanie tych wszystkich czynności i usług nieodpłatnie. Twierdzenia Skarżącego nie znajdują żadnych podstaw i stoją w sprzeczności z pkt […] aneksu do Umowy o Przystąpieniu do Grupy.
Pismem z dnia […] r. obrońca Obwinionego złożył wniosek o zarządzenie zwrotu wniosku o ukaranie Rzecznikowi Dyscyplinarnemu w celu usunięcia braków formalnych wniosku poprzez dokładne określenie zarzucanego Obwinionemu czynu, a zwłaszcza wskazanie czasu, miejsca, sposobu i okoliczności jego popełnienia, dołączenie do wniosku o ukaranie uzasadnienia przytaczającego fakty i dowody, na których wniosek się opiera, wyjaśniającego podstawę prawną wniosku o ukaranie i omawiającego okoliczności, na które powołał się w swej obronie.
Sąd rozpoznał wniosek o ukaranie na rozprawach w dniach: […] r., […] r. i […] przeprowadzając m.in. dowody z zeznań świadków oraz wyjaśnień Obwinionego. W dniu […] r. Skarżący został przesłuchany w charakterze świadka podczas posiedzenia Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W..
Sąd ustalił, co następuje:
Obwiniony jest wspólnikiem – komplementariuszem kancelarii C. sp. k.; wykonuje w niej zawód radcy prawnego. Prowadząc sprawy Kancelarii Obwiniony sprawuje ogólny nadzór nad pracą merytoryczną Kancelarii oraz nad obsługą administracyjną i działem księgowym, będąc zwierzchnikiem zatrudnionych w Kancelarii pracowników.
W […] r. Skarżący został klientem Kancelarii C. sp. k. w sprawie powierzenia jej prowadzenia sprawy dotyczącej roszczenia wobec A. sp. z o. o. W dniu […] r. Skarżący zawarł z Kancelarią C. sp. k. Umowę o Przystąpieniu do Grupy – dotyczącą prowadzenia – w ramach postępowania grupowego – sprawy przeciwko A. sp. z o. o. W dniu […] r. Skarżący zawarł z Kancelarią C. sp. k. aneks nr […] do Umowy o Przystąpieniu do Grupy.
W dniu […] r. Skarżący dokonał na konto Kancelarii zapłaty wskazanej przez kancelarię kwoty […] zł tytułem honorarium Kancelarii (przystąpienie do Grupy). W dniu […] r. Skarżący dokonał na konto Kancelarii zapłaty kwoty […] zł tytułem zapłaty opłaty sądowej.
Kancelaria C. sp. k. wystawiła Skarżącemu dwie faktury VAT oraz notę księgową. Kancelaria obciążyła Skarżącego kosztami wynagrodzenia za prowadzenie postępowania przeciwko A. sp. z o. o. (zgodnie z pkt […] Umowy o przystąpieniu do Grupy) w wysokości […] zł plus VAT (FV […]), kosztami opłat od pozwów (zgodnie z notą księgową nr […] i na podstawie pkt […] Umowy o Przystąpieniu do Grupy w wysokości łącznie […] zł) oraz zaliczyła pozostałą sumę […] zł brutto na poczet wynagrodzenia za przeprowadzenie postępowania przeciwko członkom zarządu A. sp. z o. o., zgodnie z pkt […] Aneksu do Umowy o Przystąpieniu do Grupy (FV […]).
Kancelaria informowała członków grupy - powodów w sprawie przeciwko A. sp. z o. o.: za pośrednictwem strony internetowej, w formie komunikatów e-mail inicjowanych przez Kancelarię C. sp. k. w razie zaistnienia istotnego zdarzenia w procesie, telefonicznie przez konsultantów kancelarii oraz bezpośrednio w kancelarii przez wyznaczony do tego personel, pod merytorycznym nadzorem adw. Pawła Borowskiego. Obsługa przedmiotowej sprawy z uwagi na jej specyfikę wymagała dużego nakładu pracy, zaangażowania merytorycznego, a także zmian organizacyjnych.
W dniu […] r. Kancelaria C. sp. k. wysłała do Skarżącego wiadomość e-mail dotyczącą wystawienia […] faktur VAT odpowiednio w dniach […] r. i […] r., następnie wysłanych pocztą tradycyjną na adres Skarżącego. W załączeniu do przedmiotowej wiadomości Kancelaria C. sp. k. wysłała do Skarżącego skany duplikatów powyższych faktur i noty księgowej. Ponadto, Kancelaria poinformowała Skarżącego o wysłaniu oryginałów załączonych duplikatów również pocztą tradycyjną. Skarżący został objęty pozwem, zgodnie z własną wolą i zamiarem. Ponadto, Skarżący uzyskiwał z Kancelarii C. sp. k. informacje dotyczące zawarcia umowy i nie miał problemu z kontaktem w tej sprawie.
Powyższe okoliczności faktyczne Sąd ustalił przede wszystkim na podstawie całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w przedmiotowej sprawie, który uznał za wiarygodny, bowiem ich prawdziwość nie była kwestionowana przez strony, a także korespondował on ze sobą nawzajem oraz z treścią dowodów z zeznań (w szczególności odpowiedź na wniosek o ukaranie wraz z wnioskami dowodowymi zgłoszonymi przez Obrońcę pełnomocnika w piśmie z dnia […] r., pismo Obwinionego z dnia […] r., dowód z przesłuchania świadków, tj. adw. B.(1) i B. Powyższe dowody Sąd uznał za wiarygodne, spójne, logiczne i wzajemnie się potwierdzające.
Sąd ocenił jako częściowo wiarygodne zeznania Skarżącego, mianowicie odnośnie do przystąpienia do grupy, tj. podpisania Umowy o Przystąpienie do Grupy wraz z aneksem nr 1 do przedmiotowej Umowy. Natomiast wobec sprzeczności zeznań Skarżącego z dokumentami w postaci korespondencji e-mail oraz wobec tego, że sam przyznał, że kontaktował się telefonicznie z Kancelarią C. sp. k., Sąd uznał za niewiarygodne jego oświadczenia, że nie miał on kontaktu z Kancelarią lub nie był przez Kancelarię C. sp. k. informowany o przebiegu sprawy. Być może w subiektywnym odczuciu Skarżącego kontakt i informacje z Kancelarii były niewystarczające, jednak nie można przyjąć, że nie miały miejsca. Ponadto, Sąd uznał za niewiarygodne oświadczenia Skarżącego w zakresie nierozliczenia się Kancelarii C. sp. k. ze Skarżącym. Dalsze uwagi w tym zakresie przedstawione są poniżej.
Sąd ocenił jako wiarygodne wyjaśnienia Obwinionego co do istotnych w sprawie okoliczności faktycznych i przyjął te wyjaśnienia jako dowód. Obwiniony wyjaśnił zasady pracy Kancelarii przy prowadzeniu sprawy, w szczególności (co ważne dla sprawy) udzielania informacji klientom i prowadzenie rozliczeń, które są zbieżne z dokumentami i zeznaniami świadków.
Sąd zważył, co następuje:
Wstępnie wskazać należy, że Obwiniony wykonuje zawód radcy prawnego w Kancelarii i jest w niej komplementariuszem (zatem ma prawo do zysku z działalności tej spółki, także prawo prowadzenia jej spraw i reprezentacji). Pełni też nadzór merytoryczny i administracyjny nad personelem Kancelarii C. sp. k.. W ocenie Sądu, w tego typu sytuacjach możliwe jest przypisanie wspólnikowi kancelarii (radcy prawnemu) odpowiedzialności za naruszenia w ramach obsługi prawnej wykonywanej przez kancelarię w formie spółki komandytowej, jeżeli w obsłudze tej ma on bezpośredni udział lub jeżeli należy do niego nadzór nad prawidłowością tej obsługi i powiązanych z nią aspektów pomocy prawnej. Włączyć w to należy odpowiedzialność za – stanowiące element pomocy prawnej - udzielanie klientom informacji o prowadzonej sprawie oraz dokonywania z nimi rozliczeń finansowych dotyczących pomocy. Wina takiego wspólnika (pełniącego funkcje nadzorcze i kierownicze, a nie merytoryczne) może zatem polegać na braku należytego nadzoru lub przedsięwzięcia środków, które należało – biorąc pod uwagę okoliczności przypadku – przedsięwziąć, aby uniknąć naruszenia. W przypadku wspólnika zarządzającego kancelarią, który podejmuje decyzje odnośnie do zasad organizacji obsługi klientów, udzielania im informacji oraz rozliczeń pieniężnych, brak odpowiednich decyzji lub decyzje nieprawidłowe – jeżeli skutkują naruszeniami norm wyrażonych w Kodeksie Etyki Radcy Prawnego – powodują odpowiedzialność dyscyplinarną osoby kierującej. Przeciwne podejście powodowałoby w istocie rozmycie albo wręcz brak tej odpowiedzialności, tzn. brak osób odpowiedzialnych w sytuacji ewidentnych nawet naruszeń interesów klientów wieloosobowych kancelarii.
W odniesieniu do pierwszego zarzutu postępowanie dowodowe wykazało dostatecznie, że Kancelaria C. sp. k. Obwinionego dochowała należytego standardu postępowania w zakresie udzielania Skarżącemu informacji o prowadzonym z jego udziałem postępowaniu. Konieczne jest przy tym wyjaśnienie, że w postępowaniu grupowym występuje pewna specyfika dotycząca m.in. prawa klienta (a obowiązku radcy prawnego) do uzyskiwana bieżących informacji o sprawie. W postępowaniach tych następuje grupowanie nieraz bardzo wielkiej liczby klientów, których interesy są podobne. Korzyścią dla Klienta z takiego rozwiązania jest istotne obniżenie kosztu dochodzenia roszczenia, w tym dotyczącego honorarium radcy prawnego, jak i kosztów postępowania. Niejako drugą stroną tego medalu są modyfikacje, dyktowane koniecznością i obiektywnymi ograniczeniami, w udzielaniu i komunikacji z klientami. Jest bowiem oczywiste, że w przypadku obsługi grupy liczącej kilkadziesiąt, kilkaset albo nawet kilka tysięcy klientów tradycyjny sposób kontaktu klienta z radcą prawnym - bezpośrednia rozmowa telefoniczna, osobista, czy indywidualna korespondencja - nie jest możliwa. Radca prawny, aby utrzymywać komunikację z dużą liczbą klientów musiałby na to poświęcać większość swojego czasu zawodowego, a nie na właściwą pracę - prowadzenie sprawy dla Klientów. Byłby to nonsens. Dlatego w postępowaniach tego rodzaju, korzystając z tego, że indywidualne koszty postępowania są istotnie niższe niż w przypadku obsługi indywidualnej, klienci mogą (co stanowi wręcz konieczność) być obsługiwaniu także zbiorowo, przy wykorzystaniu technik informatycznych, w szczególności przez dedykowane grupie strony internetowe, czy przez tzw. mailing (wysyłanie komunikatów z informacjami na podane przez klientów adresy e-mail). W tej sprawie Kancelaria C. sp. k. w taki właśnie sposób obsługiwała komunikację z klientami. Niezależnie od tego zapewniała możliwość bezpośredniego spotkania lub rozmowy telefonicznej – w przypadku kontaktu inicjowanego przez Klienta. W ocenie składu orzekającego taki sposób obsługi informacyjnej pozwu zbiorowego co do zasady jest prawidłowy i fakt, że nie zawsze Klient w swoim subiektywnym przekonaniu ma poczucie pełnej informacji i komfortu zasięgnięcia wiedzy „od ręki”, nie oznacza sytuacji nieprawidłowej, zważywszy na specyfikę postępowania i niższe od normalnych koszty dla Klienta.
W tej sprawie należy wskazać dodatkowo, że Skarżący potwierdził, że prowadził korespondencję e-mail z Kancelarią C. sp. k. o sprawie. W ocenie składu orzekającego, nie było to jednak spowodowane rzekomymi niedostatkami w bieżącej komunikacji lecz tym, że Skarżący nabrał (nie bez racji) przekonania, że powództwo do którego przystąpił od początku nie ma obiektywnie szans powodzenia i niepotrzebnie do niego przystąpił.
W tym stanie rzeczy Obwinionego od stawianego w tym zakresie zarzutu należało uwolnić.
W zakresie zarzutu drugiego, Sąd uznał, że Kancelaria C. sp. k. dokonała prawidłowego rozliczenia ze Skarżącym wpłaconych przez niego kwot. Z dowodów ujawnionych w sprawie i uznanych przez Sąd za wiarygodne wynika, że Kancelaria C. sp. k. wystawiła Skarżącemu dwie faktury VAT oraz notę księgową. Pierwsza faktura VAT FV […] dotyczyła wpłaty dokonanej tytułem wynagrodzenia Kancelarii za prowadzenie sprawy przeciwko A. sp. z o. o. (zgodnie z pkt […] Umowy o przystąpieniu do Grupy). Druga faktura VAT – FV […] – dotyczyła wpłaty dokonanej tytułem wynagrodzenia Kancelarii za prowadzenie sprawy przeciwko członkom zarządu A. sp. z o. o. (zgodnie z pkt […] Aneksu do Umowy o Przystąpieniu do Grupy). Z kolei nota księgowa […] dotyczyła opłaty sądowej od pozwu przeciwko spółce A. sp. z o. o. (pkt […] Umowy o Przystąpieniu do Grupy).
Kancelaria Obwinionego dokonała rozliczenia wpłaconej przez Skarżącego kwoty w wysokości […] zł w następujący sposób: kwota w wysokości […] zł zgodnie z pkt […] Umowy o Przystąpieniu do Grupy i notą księgową nr […] stanowiła opłatę sądową dot. pozwu przeciwko A. sp. z o. o. oraz członkom zarządu A. sp. z o. o.; kwota w wysokości […] zł brutto (FV […]) została zaliczona na poczet wynagrodzenia Kancelarii za prowadzenie przeprowadzenie postępowania przeciwko członkom zarządu A. sp. z o. o. zgodnie z pkt […] Aneksu do Umowy o Przystąpieniu do Grupy. W świetle pkt […] Aneksu do Umowy o Przystąpieniu do Grupy: „dodaje się punkt […] w brzmieniu: […] „Poszerzenie obowiązywania niniejszej Umowy o Przystąpieniu do Grupy o dodatkowy zakres podmiotowy po stronie pozwanych, przeciwko którym Kancelaria będzie w imieniu członków Grupy prowadzić postępowanie, tj. skierowanie dodatkowo powództwa przeciwko członkom zarządu A., nie będzie powodować po stronie Klientów konieczności wnoszenia dodatkowych opłat wskazanych poza tymi, których już dokonano zgodnie z punktem […] Umowy o Przystąpieniu do Grupy oraz z punktem […] Umowy o Przystąpieniu do Grupy. Kwoty dotychczas wpłacone przez Klientów zostaną wykorzystane przez Kancelarię na poczet opłat wpisu sądowego z tytułu wszczęcia i przeprowadzenia Postępowania oraz wynagrodzenia Kancelarii do momentu wydania przez Sąd Pierwszej Instancji wyroku kończącego postępowanie przed Sądem Pierwszej Instancji oraz z tytułu opłaty sądowej”.
W świetle brzmienia powyższych postanowień Umowy o Przystąpienie do Grupy zmienionych aneksem nr […] z dnia […] r., Sąd uznał, że Kancelaria Obwinionego dokonała prawidłowego rozliczenia kwot wpłaconych przez Skarżącego zgodnie z ich treścią. Biorąc powyższe pod uwagę w zakresie czynu dotyczącego nierozliczenia się z Klientem, Sąd uznał, że Obwiniony nie popełnił zarzucanego mu czynu i orzekła jak w sentencji.
(WK)