opublikowano: 2015-02-19 przez:

Złożony przez posłów PSL projekt ustawy nosi nazwę "o udzielaniu nieodpłatnej informacji prawnej dla osób fizycznych". Jak mówił prezentując go Jan Bury (PSL), państwo polskie powinno mieć instytucję, która takich informacji powinna udzielać. Dlatego - argumentują posłowie - powinno powstać Centrum Informacji Prawnej oraz regionalne Ośrodki Informacji Prawnej.

Zadaniem tych instytucji byłoby udzielanie każdej osobie fizycznej informacji o treści obowiązującego prawa oraz o prawach i obowiązkach wynikających z tych regulacji, a także o instytucjach właściwych do załatwienia określonej sprawy i o trybie postępowania w tych instytucjach. Miałyby też wskazywać komu i na jakich zasadach przysługuje bezpłatna pomoc prawna. W przyszłości - mówił poseł Bury - na podstawie tej ustawy można byłoby otrzymywać informację także drogą mailową lub dzięki call center.

PSL przewiduje, że będzie to kosztować państwo - a konkretnie ministra sprawiedliwości jako organ nadzorujący (minister powoływałby i odwoływał dyrektora centrum) - ok. 22 mln zł rocznie. Mamy świadomość, że nie jest to kwota mała, ale ludzie nie znający prawa i niewiedzący gdzie się zwrócić często prywatnie ponoszą większe koszty - więc patrząc z tej strony, koszt państwa nie jest duży" - oświadczył poseł wnioskodawca.

Kozdroń dziękował za projekt PSL i wyraził nadzieję, że prace nad nim można połączyć z projektem rządowym, który w pewnej części dotyczy tej samej materii. Z tego powodu Kozdroń poprosił posłów o wstrzymanie prac nad tym projektem, by potem podjąć go wspólnie z projektem rządowym.

Część ministerialnego projektu reguluje dostęp do informacji prawnej - przeznaczony dla wszystkich obywateli, niezależnie od kryterium dochodowego. Tego rodzaju punkty organizowanoby w oparciu o samorząd wojewódzki z udziałem organizacji pozarządowych, akademickich poradni prawnych itp. Tam każdy obywatel mógłby się zapoznać ze stanem prawa, dowiedzieć o prawach i obowiązkach, mógłby też zostać skierowany do właściwej instytucji świadczącej pomoc w sprawie takiej, z jaką się zwraca.

Wiceminister podkreślił, że rząd nie widzi potrzeby powoływania Centrum Informacji Prawnej i jednostek regionalnych, postulowanych w poselskim projekcie. "Obawiamy się, że jak popowołujemy jednostki budżetowe, wydziały w każdym województwie - to gros pieniędzy pójdzie właśnie na to" - wyjaśnił.

Ministerialny projekt, który do końca marca ma przyjąć rząd, przewiduje, że w całym kraju powstaną 1524 punkty darmowej pomocy prawnej, co oznacza, że jeden punkt ma służyć 25 tys. mieszkańców. "W dużych miastach są organizacje pozarządowe, największy problem jest na prowincji" - mówił Kozdroń. W projekcie przyjęto, że pomoc ma przysługiwać osobom spełniającym w ostatnim roku kryterium dostępu do świadczeń z pomocy społecznej. W toku uzgodnień projekt poszerzono o uprawnienie do pomocy prawnej dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny, a także poszkodowanych w wyniku klęsk żywiołowych lub nagłych zdarzeń.

Projekt opracowywany w gremiach rządowych zakłada, że pomocy prawnej udzielaliby tylko adwokaci i radcowie prawni, w ramach umów zawieranych przez władze powiatowe z korporacjami adwokatów i radców prawnych. Powiaty zapewniałyby prawnikom lokal i dostęp do bazy aktów prawnych, w zamian za co przez kilka dni w tygodniu prowadzony byłby punkt darmowych porad.

"Mamy nadzieję, że jak te dwa projekty się zbiegną, uda się wypracować dobre rozwiązania jeszcze w tej kadencji" - powiedziała szefowa komisji Stanisława Prządka (SLD). "Jeśli stać nas na więcej, aby ta pomoc dla najuboższych była jeszcze szersza, to tylko można temu przyklasnąć" - powiedział poseł Bury zgadzając się na to, aby prace nad ich projektem połączyć z projektem rządowym. (PAP)