opublikowano: 2015-03-09 przez:

Prezydent Bronisław Komorowski podpisał w poniedziałek nowelizację ustawy o systemie oświaty zawierającą wytyczne dotyczące zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów. Jest ona wykonaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego.

We wrześniu 2013 r. Trybunał orzekł, że dotychczasowe upoważnienie ustawowe ministra edukacji do wydania rozporządzenia w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania, promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych, jest zbyt ogólne. Uznał, że powinno ono zawierać szczegółowe wytyczne dotyczące treści rozporządzenia. Dał 18 miesięcy na wydanie nowego upoważnienia. Obecne przepisy upoważniające stracą ważność 9 kwietnia 2015 r.

Stąd nowelizacja wprowadza do ustawy dwa nowe obszerne rozdziały. Jeden z nich zawiera propozycję przepisów dotyczących oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, drugi - przeprowadzania egzaminów zewnętrznych, czyli m.in. sprawdzianu dla szóstoklasistów, egzaminu gimnazjalnego i matury.

W regulacjach dotyczących oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów nie wprowadzono zasadniczych zmian w stosunku do obowiązujących, zawartych w rozporządzeniu regulującym tę materię. Zapisano jednoznacznie obowiązek udostępniania uczniowi i jego rodzicom sprawdzonych i ocenionych pisemnych prac ucznia.

Dano też możliwość wprowadzenia w szkole oceny opisowej od klasy I szkoły podstawowej do klasy ostatniej szkoły ponadgimnazjalnej. Do tej pory oceny opisowe stosowane były tylko w klasach I-III szkoły podstawowej. Teraz będą mogły towarzyszyć także ocenom w klasach wyższych wyrażanych cyframi w skali od 1 do 6.

Także, jeśli chodzi o regulacje dotyczące egzaminów zewnętrznych nie wprowadzono zasadniczych zmian wobec obecnie obowiązujących, zapisanych w rozporządzeniu. Oznacza to, że w roku szkolnym 2014/2015 i w latach następnych egzamin gimnazjalny będzie przebiegał na zasadach obowiązujących od roku szkolnego 2011/2012 r., czyli z wyodrębnionymi z testów humanistycznych i matematyczno-przyrodniczych zadaniami z języka polskiego i matematyki.

Sprawdzian dla szóstoklasistów i matura będą przeprowadzone z kolei w formule opisanej rozporządzeniem z 2013 r.; wiosną 2015 r. w takim kształcie będą przeprowadzone po raz pierwszy. I tak, sprawdzian będzie składał się z dwóch części. Pierwsza z nich sprawdzać będzie wiadomości i umiejętności z języka polskiego i z matematyki, w tym wykorzystywanie wiadomości i umiejętności z tych przedmiotów w zadaniach osadzonych w kontekście historycznym lub przyrodniczym. W drugiej części sprawdzana będzie znajomość języka obcego.

Jeśli zaś chodzi o maturę to wiosną 2015 r. abiturienci będą musieli zdać - tak jak dotąd - trzy obowiązkowe pisemne egzaminy maturalne: z języka polskiego, z języka obcego i z matematyki. Nowością będzie dodatkowy, co najmniej jeden obowiązkowy pisemny egzamin z grupy tzw. przedmiotów do wyboru. Dotychczas abiturient mógł poprzestać tylko na języku polskim, obcym i matematyce.

Maturzyści będą musieli - też tak jak dotąd - przystąpić do dwóch egzaminów ustnych: z języka polskiego i języka obcego, przy czym egzamin z języka polskiego będzie miał zmienioną formułę; odejdzie się od przedstawiania przygotowywanych wcześniej przez uczniów prezentacji. Zamiast tego zdający będzie losował zadanie przygotowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną.

W nowelizacji znalazły się też regulacje niezwiązane z wyrokiem Trybunału. Jedna z nich umożliwia zwiększenie liczby uczniów w klasach I-III szkoły podstawowej powyżej 25. Chodzi o sytuacje, gdy w trakcie roku szkolnego zgłosi się kolejny uczeń zamieszkały w rejonie szkoły. Inna regulacja zakazuje samorządom przekazywania prowadzenia szkół spółkom komunalnym.

Nowelizacja umożliwia także utrzymanie ciągłości staży nauczycielek ubiegających się o wyższy stopień awansu zawodowego, które w trakcie stażu zdecydują się na urlop macierzyński w pełnym wymiarze, czyli 12-miesięczny. W nowelizacji wydłużono czas możliwej przerwy w stażu w przypadku korzystania z urlopu macierzyńskiego do roku i sześciu miesięcy.

Wprowadzono również zapisy dotyczące możliwości zatrudniania w szkole nauczycieli do prowadzenia różnych zajęć z uczniami finansowanych ze środków unijnych. Nauczyciele ci zatrudniani byliby nie w oparciu o Kartę Nauczyciela, ale Kodeks pracy.

Nowela zmienia zasady funkcjonowania nadzoru pedagogicznego, m.in. daje prawo wizytatorowi przeprowadzającemu kontrolę w szkole do wejścia bez uprzedzenia na dowolną lekcję.

Ustawa zwiększa też kwoty dotacji celowej w odniesieniu do niektórych uczniów niepełnosprawnych posiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego oraz umożliwia przekazywania pomiędzy szkołami podręczników dostosowanych do potrzeb uczniów niepełnosprawnych. (PAP)