Orzeczenie z dnia 7 grudnia 2015 r. Sygn. akt: D 52/2015
Orzeczenie prawomocne

                                                                                                       
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie [...] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu B., [...], obwinionej o to, że:

 

            Uzasadnienie

 
Dnia [...] r. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wniósł do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko radcy prawnemu B. (nr wpisu  [...]), obwinionej o to, że:

 
Na podstawie całokształtu materiału dowodowego, ujawnionego w toku rozprawy głównej, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Obwiniona, radca prawny B. [...] r. zawarła z Pokrzywdzonymi, P. (1) i P. (2), umowę o świadczenie pomocy prawnej, na mocy której zobowiązała się do wniesienia w imieniu Pokrzywdzonych pozwu o zapłatę przeciwko J. S.A. W ramach wykonywania swoich obowiązków zawodowych Obwiniona, pomimo zobowiązania umownego nie dopełniła należytej staranności i nie wytoczyła w imieniu swoich klientów powództwa. Ponadto, informowała Pokrzywdzonych o stanie sprawy przeciwko J. S.A. niezgodnie z rzeczywistością, w tym m. in. podając informacje o wniesieniu pozwu do sądu w dniu [...] r. a także podając fikcyjny termin rozprawy ustalony na dzień [...] r. Po zakończeniu stosunku prawnego istniejącego pomiędzy stronami, tj. po wygaśnięciu pełnomocnictwa a także wypowiedzeniu umowy o pomoc prawną, Obwiniona nie wydała Pokrzywdzonym wszystkich dokumentów i pism, na podstawie których prowadziła sprawę.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: skargi na radcę prawnego z dnia [...] r. (k. [...]), emaila z dnia [...] r. (k. [...]), wiadomość email Obwinionej z dnia [...] r. (k. [...]), wypowiedzenia umowy o świadczenie pomocy prawnej z dnia [...] r. (k. [...]), umowy o świadczenie pomocy prawnej z dnia [...] r. (k. [...]) oraz wyjaśnień złożonych przez Obwinioną podczas rozprawy w dniu [...] r.
W trakcie rozprawy przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. dnia [...] roku Obwiniona przyznała się do zarzucanych jej czynów złożyła wniosek o dobrowolne poddanie się karze nagany za każdy z czynów i wymierzenie kary łącznej nagany. Obecni na rozprawie Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego oraz Pokrzywdzeni nie sprzeciwili się wnioskowi Obwinionej.
 
Oceniając ustalenia stanu faktycznego Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
 
Wniosek Obwinionej o wydanie wyroku skazującego na podstawie art. 387 kodeksu postępowania karnego zasługuje na uwzględnienie.
 
Rozpoznając wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie Obwinionej ustalonej kary, Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. jest zobowiązany do zbadania sprawy pod względem, czy okoliczności niezachowania nienależytej staranności ze strony Obwinionej nie budzą wątpliwości, jak i tego, czy pomimo nieprzeprowadzenia postępowania dowodowego, cele postępowania zostaną osiągnięte, a więc czy wniosek wypełnia przesłanki zawarte w art. 387 § 2 k.p.k.
 
Powyższe stanowisko potwierdza wyrok Sądu Najwyższego – Izba Wojskowa z dnia
27 czerwca 2013 r. sygn. akt WA 13/31 „zgodnie z treścią art. 387 § 2 k.p.k. sąd może uwzględnić wniosek o wydanie wyroku skazującego, gdy okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości i cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości. Uwzględnienie wniosku jest możliwe jedynie wówczas, gdy nie sprzeciwia się temu prokurator a także pokrzywdzony należycie powiadomiony o terminie rozprawy oraz pouczony o możliwości zgłoszenia przez oskarżonego takiego wniosku. Powołany przepis ma wprawdzie upraszczać postępowanie karne, to jednak nie zwalnia to sądu od obowiązku należytej kontroli i oceny zgromadzonego materiału dowodowego służącego ustaleniu niebudzącego wątpliwości stanu faktycznego
i realizacji celów postępowania karnego określonych w art. 2 k.p.k..”
 
W przedmiotowej sprawie zarówno Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. jak
i Pokrzywdzeni obecni na rozprawie nie sprzeciwili się wnioskowi Obwinionej. Jednocześnie Okręgowy Sąd Dyscyplinarny przychylił się do wniosku Obwinionej o dobrowolne poddanie się karze, gdyż na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego doszedł do przekonania, że okoliczności popełnienia przewinienia dyscyplinarnego nie budzą wątpliwości, a cele postępowania zostaną osiągnięte pomimo nie przeprowadzenia rozprawy w całości.
 
Biorąc pod rozwagę przesłankę braku wątpliwości co do okoliczności popełnienia przewinienia, Sąd badał przede wszystkim, czy doszło do wypełnienia wszystkich znamion zarzucanych czynów, a także badał prawidłowość kwalifikacji prawnej, rodzaj i stopień zawinienia, skutek przestępnego działania, rozmiaru wyrządzonej szkody, które mają wpływ na kształt i rozmiar odpowiedzialności dyscyplinarnej Obwinionej (por. Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 4 października 2013 r. III KK 168/13)
 
Sąd ustalił, iż w przedmiotowej sprawie bezspornym jest  niewniesienie przez Obwinioną w imieniu Pokrzywdzonych pozwu o zapłatę przeciwko J. S.A., do właściwego sądu. Potwierdza to przede wszystkim skarga na radcę prawnego wniesiona przez pokrzywdzonych w dniu [...] r. a także email Obwinionej z dnia [...] r. 
 
W tak jawiących się okolicznościach, w zakresie pierwszego zarzutu nie ulega wątpliwości,
iż Obwiniona dopuściła się naruszenia art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 r. Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. Na podstawie wskazanego przepisu radca prawny zobowiązany jest do dochowania należytej staranności przy wykonywaniu czynności zawodowych a także do dokonywania tychże czynności w sposób uczciwy. Radca prawny nie wnosząc w imieniu klientów pozwu, jednocześnie informując ich o skutecznym jego wniesieniu niewątpliwie zachowała się w sposób nieuczciwy i niezgodny z podstawowymi wartościami zawodu radcy prawnego. Dodatkowo Obwiniona zaniechując wniesienia pozwu, nie wywiązała się z zawartej między Obwinioną a Pokrzywdzonymi umowy z dnia [...] r., w ramach której została umocowana do odpowiedniej ochrony ich interesów.
 
Odnosząc się do zarzutu informowania w okresie od dnia [...] do dnia [...] r. klientów P. (1) i P. (2) o przebiegu sprawy o zapłatę przeciwko J. S.A. niezgodnie z rzeczywistością należy uznać, go za w pełni uzasadniony i znajdujący odzwierciedlenie w ustalonym przez Sąd stanie faktycznym. Niewątpliwym jest, iż Obwiniona dokonując czynności w ramach świadczenia usług prawnych poprzez informowanie Pokrzywdzonych o przebiegu sprawy niezgodnie z rzeczywistością, informując o skutecznym wniesieniu pozwu dnia [...] r. a także podając fikcyjny termin wyznaczonej przez Sąd rozprawy dopuściła się przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 28 ust. 5 w zw. z art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, ogłoszonego uchwałą nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Radcy Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r., który stanowi iż „radca prawny obowiązany jest informować klienta o przebiegu sprawy i jej wyniku w sposób ustalony z klientem”.
 
Należy stwierdzić, iż informowanie klientów o przebiegu sprawy niezgodnie z rzeczywistością jest czynem godzącym w podstawowe wartości określone dla wykonywania zawodu radcy prawnego. Zawód ten jest zawodem zaufania publicznego, w związku z czym jego wykonywanie musi wiązać się z dokonywaniem wszelkich czynności zawodowych z należytą starannością i w sposób uczciwy. Natomiast czyn, którego dopuściła się Obwiniona poprzez informowanie Pokrzywdzonych o stanie sprawy niezgodnie z rzeczywistością jest zachowaniem wysoce nieuczciwym i godzącym w reputacje i prestiż, który cechuje zawód radcy prawnego.
 
W zakresie zarzutu niewydania klientowi P. (1) i P. (2), wszystkich dokumentów i pism w prowadzonej sprawie, na podstawie których Obwiniona radca prawny prowadziła sprawę, po zakończeniu stosunku prawnego, Sąd zważył przede wszystkim na przepis art. 28 ust. 11 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego ogłoszony uchwałą nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Radcy Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. Powyższa norma etyczna jest przede wszystkim wyrazem określonego w art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego nakazu wykonywania czynności z należytą starannością. Brak staranności w rozważanym zakresie może doprowadzić do negatywnych konsekwencji dla klienta radcy prawnego. W przedmiotowej sprawie niewątpliwie negatywne konsekwencje wystąpiły, gdyż Pokrzywdzeni po wygaśnięciu stosunku prawnego łączącego Pokrzywdzonych z Obwinioną nie mogli skutecznie dochodzić swoich roszczeń i działać w celu ochrony swoich interesów.
 
Sąd rozpoznając sprawę dał wiarę wszystkim dokumentom dopuszczonym jako dowód w sprawie, ponieważ nie znalazł podstaw by kwestionować ich wiarygodność. Treść wszystkich złożonych dokumentów koresponduje z wyjaśnieniami Obwinionej.
 
Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu, Sąd wziął przede wszystkim pod uwagę fakt, iż Obwiniona nie dochowała obowiązków wynikających z umowy o świadczenie pomocy prawnej poprzez niewniesienie pozwu, w związku z czym naraziła swoich klientów na poniesienie znaczącej szkody. Dla oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu istotne znaczenie miał również fakt informowania klientów o stanie sprawy niezgodnie z rzeczywistością. Wprowadzenie swoich klientów w błąd mogło rodzić także daleko idące negatywne konsekwencje w zakresie prawidłowej ochrony interesów klientów.
 
Czyn ten został popełniony w zamiarze bezpośrednim tzw. dolus directus wobec czego Obwiniona miała świadomość a także wolę co do popełnienia przedmiotowego przewinienia dyscyplinarnego. Wszelkie wyżej wskazane okoliczności w ocenie Sądu stanowią o stopniu społecznej szkodliwości wyższym niż znikomy.
Biorąc natomiast pod uwagę, iż Pokrzywdzeni nie sprzeciwili się wnioskowi Obwinionej o dobrowolne poddanie się karze a ponadto fakt iż strony sporu się pojednały, należy uznać za okoliczność niewątpliwie łagodzącą stopień społecznej szkodliwości, co znalazło wyraz w orzeczonej przez Sąd karze.
 
Ponadto Sąd doszedł do przekonania, iż Obwiniona rozumie nieprawidłowość swojego postępowania i dąży do usunięcia jego negatywnych skutków zobowiązując się wydania dokumentów należących do Pokrzywdzonych. Taka postawa Obwinionej przekonuje, iż cel prewencji ogólnej jak i szczególnej zostanie, w stosunku do Obwinionej, osiągnięty, w związku z czym w ocenie Sądu zastosowany wymiar kary zapewni realizację jej celów.
 
W związku z jednoczesnym ukaraniem za kilka przewinień dyscyplinarnych, Sąd działając na podstawie art. 65¹ ust. 1 ustawy o radcach prawnych wymierzył Obwinionej łączną karę nagany.
O kosztach postępowania na podstawie art. 70? ust. 2 ustawy o radcach prawnych oraz
§ 1 ust. 1 pkt. 1 uchwały nr 86/IX/2015 Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 20 marca 2015 r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu, zakończenie sprawy na pierwszej rozprawie głównej oraz przyznanie się Obwinionej do winy.
(AG)