Orzeczenie z dnia 4 czerwca 2018 r. Sygn. akt: D 20/18
Orzeczenie prawomocne.
WSD orzeczeniem WO-186/18 z dnia 5 marca 2019 r. utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie w całości.
 

 
PRZEWODNICZĄCY:  r. pr. Katarzyna Szwed - Kawka
CZŁONKOWIE:    r. pr. Katarzyna Kosicka - Polak
r. pr. Dominik Skoczek
PROTOKOLANT:    Renata Wernicka

           
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniu […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu O., […], obwinionemu o to, że w bliżej nieokreślonym czasie, lecz nie później niż od dnia […] r. do dnia […] r. nie wystawił i tym samym nie wydał klientce pani G.(1) paragonu z kasy fiskalnej tytułem świadczonej na jej rzecz pomocy prawnej,
tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1870 z późn. zm.) w związku z art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r.
 

 
Pismem z dnia […] r. G.(1) (zwana dalej Pokrzywdzoną lub Skarżącą) wniosła skargę na radcę prawnego O. (dalej: Obwiniony) reprezentującego ją w sprawie o rozwód, toczącej się w Sądzie Okręgowym w S. o sygn. akt […]. Pokrzywdzona podniosła, iż na rozprawie, zastępujący jej pełnomocnika substytut – inny radca prawny wniósł o nieuregulowanie przez Sąd kwestii mieszkaniowej – bez jej zgody. Z powyższych względów Sąd nie orzekł o sposobie korzystania z domu, czym naraził ją na dodatkowe trudności związane z nieuregulowaną sytuacją mieszkaniową albowiem były mąż grozi jej eksmisją. Ponadto, wskazała, że pełnomocnik w ogóle nie informował jej o toku sprawy i nie odbierał od niej telefonów. Nie powołał również świadków na okoliczność sytuacji w domu.
 
Ponadto, Pokrzywdzona podniosła, że Obwiniony, przyjmując kwotę […] zł tytułem wynagrodzenia za prowadzenie sprawy, nie wydał jej ani pokwitowania ani rachunku. (vide: pismo k.[…]-[…]).
 
W wyjaśnieniach obwiniony radca prawny O. wskazał, iż reprezentował Pokrzywdzoną w postępowaniu sądowym o rozwód toczącym się przed Sądem Okręgowym w S. pod sygn. akt […] i po wydaniu wyroku, w uzgodnieniu z Mocodawczynią przygotował i wywiódł apelację do Sądu Apelacyjnego w L.. Ponadto podniósł, iż nie składał oświadczenia co do odstąpienia od wniosku o określenie sposobu korzystania z mieszkania. Obwiniony przyznał, że nie reprezentował Skarżącej na każdej rozprawie, z uwagi na kolizję terminów, jednakże zawsze zapewniał obecność na rozprawie substytuta. Pokrzywdzona nigdy nie zwracała się do niego o przesłuchanie świadków. Ponadto dowód z tych świadków nie był konieczny ponieważ jednocześnie toczyło się postępowanie karne przeciwko małżonkowi Skarżącej o czyn z art. 207 § 1 kk. Wg relacji Obwinionego – kontakt ze Skarżącą był bardzo częsty ponieważ co tydzień prosiła o możliwość spotkania i te spotkania się odbywały. (vide wyjaśnienia k. […]-[…])
 
Postanowieniem z dnia […] r. Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego S.(1), zwana dalej Rzecznikiem wszczęła dochodzenie w sprawie nie dochowania należytej staranności przez radcę prawnego w okresie od […] r. do […] r. w związku z prowadzoną przed Sądem Okręgowym w S. sprawą (sygn. akt […]) tj. czynu naruszającego podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego, określone w art. 6 pkt 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010r. oraz art. 2 ustawy z dnia 06 lipca 1982 r. o radcach prawnych w związku z art. 64 ust. 1 pkt 1 i 2 w/w ustawy.
 
W niniejszej sprawie Rzecznik dwukrotnie umarzała dochodzenie uznając że w sprawie brak jest podstaw do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego: postanowieniem z dnia […] r.  (k. […]-[…]), uchylonym do ponownego rozpoznania przez Okręgowy Sąd Dyscyplinarny postanowieniem z dnia […] r. (k. […]-[…]) a następnie – postanowieniem z dnia […] r. uchylonym ponownie orzeczeniem Sądu z dnia […] r. (k. […]-[…]).
 
W obydwu orzeczeniach OSD uchylających postanowienie Rzecznika do ponownego rozpoznania Sądu zwracał uwagę, iż nie zostały ustalone wszystkie niezbędne okoliczności stanu faktycznego sprawy przez co sprawa nie została merytorycznie rozpoznana i oceniona. Sąd nakazywał zbadać rozbieżności wynikające z wyjaśnień Obwinionego i protokołu rozprawy z dnia […] i […] r., a nadto okoliczności dotyczące świadczenia pomocy prawnej w Urzędzie Miasta Ł., co nie zapewniało Skarżącej dyskrecji i swobody wypowiedzi. Ponadto Sąd nakazał zbadać okoliczności związane z pobraniem przez Obwinionego wynagrodzenia w kwocie […] zł.
           
Ostatecznie, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, Rzecznik wystąpiła z wnioskiem o ukaranie obwinionego O. (nr wpisu […]) o to, że w bliżej nieokreślonym czasie, lecz nie później niż od dnia […] r. do dnia […] r. nie wystawił i tym samym nie wydał klientce G.(1) paragonu z kasy fiskalnej tytułem świadczonej na jej rzecz pomocy prawnej tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 06 lipca 1982r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2017r. poz. 1870 z późn. zm.) w związku z art. 6 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010r. (vide: wniosek o ukaranie k. […]-[…])
 
Na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
 
Radca Prawny O. świadczył usługi prawne w Gminie Ł. na podstawie umowy cywilnoprawnej. Na prośbę Burmistrza Gminy – pani S.(2) udzielił w […] r. porady prawnej w ramach  świadczenia usług na rzecz gminy pani G.(1) zwanej dalej również jako G.(1). Następnie, po spotkaniu z Pokrzywdzoną, podjął się w ramach swojej Kancelarii prowadzenia G.(1) sprawy cywilnej (o rozwód) i sprawy karnej przeciwko jej małżonkowi. W  dniu […] r. pokrzywdzona udzieliła mu pełnomocnictwa do reprezentowania jej w toku postępowania sądowego o rozwód, prowadzonego z powództwa G.(2) w sprawie o sygn. akt […] (vide: pełnomocnictwo k. […])
 
Za prowadzenie sprawy rozwodowej radca prawny O. ustalił wynagrodzenie w wysokości […] zł. Pokrzywdzona wręczyła radcy prawnemu kwotę w gotówce ale nie otrzymała pokwitowania ani paragonu. Spotkania, w sprawie prowadzonego postępowania G.(1) z pełnomocnikiem miały miejsce w Urzędzie Gminy Ł..
 
[…] r. Sąd Okręgowy w S. rozwiązał małżeństwo zawarte przez G.(2) z G.(1) z winy obu stron (k. […]).
 
Sprawa karna zakończyła w  pierwszej instancji się wyrokiem Sądu Rejonowego w G. […] Wydział Karny z dnia […] r., który to wyrok został w całości utrzymany orzeczeniem Sądu Okręgowego w S. z dnia […] r. (vide: orzeczenia k. […]-[…]) Sąd karny uznał za winnego G.(2) o czyn z art. 217 § 1 kk (naruszenia nietykalności cielesnej G.(1) w dniu […] r. i w dniu […] r.)  i uniewinnił za czyn z art. 278§1 kk (przywłaszczenia kwoty […] zł na szkodę G.(1)).
 
Na ostatniej rozprawie w sądzie pierwszej instancji radca prawny S.(3) działając z substytucji r.pr. O.  wniósł o nie regulowanie kwestii mieszkaniowej. (vide: protokół rozprawy z dnia […] r. k. […]-[…], pismo procesowe Pokrzywdzonej z dnia […] r. k. […]-[…], zeznania pokrzywdzonej k. […]-[…])
 
Po złożeniu apelacji (datowanej na dzień […] r. - k. […]) przez Obwinionego, Pokrzywdzona wypowiedziała mu pełnomocnictwo w […] r.. Powodem wypowiedzenia było nie rozstrzygnięcie przez Sąd kwestii związanej z ustaleniem prawa do korzystania z dotychczasowego mieszkania przez byłych małżonków. (vide: zeznania Pokrzywdzonej k. […]-[…])
 
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań G.(1), wyjaśnień Obwinionego (k. […]-[…], […], […]) oraz zgromadzonych w sprawie dowodów w szczególności  kopii pełnomocnictwa do prowadzenia sprawy z dnia […] r. (k. […]), kopii protokołu  rozprawy z dnia […] r. (k. […]-[…]), kopii pisma procesowego z dnia […] r. k. […]), oświadczenia r.pr. S.(3) (k. […]) pisma Burmistrza Gminy Ł. z dnia […] r. (k. […]), zeznań świadka S.(2) (k. […]-[…])
 
Konfrontacja zeznań Obwinionego z Pokrzywdzoną przeprowadzona przez Rzecznika w dniu […] r. (k. […]-[…]) a także w dniu […] r. (k. […]-[…]) nie wniosła nic istotnego do sprawy albowiem każda ze stron podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko. W sprawie spornym było czy pełnomocnik uzgodnił ze swoją klientką rezygnację z żądania sposobu ustalenia korzystania z mieszkania a także czy Pokrzywdzona otrzymała od pełnomocnika paragon fiskalny z tytułu zapłaty wynagrodzenia za prowadzenie sprawy oraz czy miejsce spotkań Pokrzywdzonej z Obwinionym zapewniało poufność i swobodę wypowiedzi.
 
Niewiele wniosły do sprawy zeznania świadka r. pr. S. (k. […]) albowiem nie pamiętał już szczegółów związanych z udzieloną substytucją i udzielonych wskazówek co do reprezentacji Skarżącej.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w W. zważył co następuje:
 
W sprawie zostało wykazane, iż radca prawny O. w bliżej nieokreślonym czasie, lecz nie później niż od dnia […] r. do dnia […] r. nie wystawił i tym samym nie wydał klientce G.(1) paragonu z kasy fiskalnej tytułem świadczonej na jej rzecz pomocy prawnej. Twierdzenia Obwinionego, że wydał paragon z kasy fiskalnej są mało przekonujące albowiem tylko on miał możliwość wykazania tej okoliczności i potwierdzenia swych wyjaśnień poprzez złożenie wydruku/potwierdzenia raportu z kasy fiskalnej. Obowiązek wydawania paragonu spoczywa na każdej osobie (podatniku) prowadzącej ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących (art. 111 ust. 3 a ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz.U. Nr 54, poz. 535 , tj. z dnia 29 lipca 2011 r. Dz.U. Nr 177, poz. 1054).
 
Mając na względzie powyższe okoliczności, na podstawie art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 06 lipca 1982r. o radcach prawnych w związku z art. 6 pkt. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych,  Sąd uznał, że wina Obwinionego nie budzi wątpliwości i za to przewinienie, na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 1 ustawy o radcach prawnych wymierzył karę upomnienia uznając iż jest ona adekwatna do dokonanego czynu.
 
Na marginesie, odnosząc się do okoliczności związanych z reprezentacją Pokrzywdzonej w postępowaniu rozwodowym, oraz ze świadczeniem usług prawnych a przede wszystkim ustaleniem, czy warunki świadczenia tych usług zapewniały Skarżącej dyskrecję i swobodę wypowiedzi, jak wynika z przeprowadzonego przed Rzecznikiem postępowania dowodowego – zgromadzone w sprawie dowody opierające się w głównej mierze na rozbieżnościach w zeznaniach - nie dawały podstaw do postawienia zarzutu radcy prawnemu. Zgodnie z zasadą domniemania niewinności wyrażoną w art. 5 § 2 kpk nie dające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na korzyść oskarżonego.
 
(WK)