26.04.2024

Orzeczenie z dnia 26 września 2017 r. Sygn. akt: D 9/17

opublikowano: 2018-03-07 przez: Więckowska Milena

Orzeczenie z dnia 26 września 2017 r. Sygn. akt: D 9/17
Orzeczenie prawomocne
 
Przewodniczący: radca prawny Marzena Okła-Anuszewska
Członkowie: radca prawny Paulina Sibilska
radca prawny Andrzej Dudziuk
Protokolant:  Karolina Szymala 
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniu […] i […] w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu P.(1), […], obwinionemu o to, że:
  1. działając na podstawie umowy o współpracę z dnia […] zawartej z O., w ramach której O. zleciła mu reprezentowanie M. w sprawie o zapłatę przeciwko U., po uprawomocnieniu się wyroku Sądu Rejonowego w […] Wydział Cywilny z dnia […], na podstawie którego Sąd zasądził od U. na rzecz M. kwotę […] zł wbrew umowie łączącej M. z O. sporządził w dniu […] i przedłożył drogą mailową w dniu […] M. pełnomocnictwo do odbioru przez siebie wszystkich kwot wynikających z przedmiotowego wyroku Sądu Rejonowego w G., podczas gdy z umowy łączącej M.  z O. z dnia […] r. wynikało, iż kwoty te winny zostać przekazane na konto O., czym wprowadził w błąd M. co do przekazania kwoty pieniężnej w wysokości […] zł, tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych w zw. z art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. Kodeksu Etyki Radcy Prawnego,
  2. działając na podstawie umowy o współpracę z dnia […] zawartej z O., w ramach której O. zleciła mu reprezentowanie Pani M. w sprawie o zapłatę przeciwko U., po uprawomocnieniu się wyroku Sądu Rejonowego w G. […] Wydział Cywilny z dnia […], na podstawie którego Sąd zasądził od U. na rzecz M. kwotę […] zł wbrew umowie łączącej M. z O. sporządził w dniu […] i przedłożył drogą mailową w dniu […] M. pełnomocnictwo do odbioru przez siebie wszystkich kwot wynikających z przedmiotowego wyroku Sądu Rejonowego w G., podczas gdy z umowy łączącej M. z O. z dnia […] wynikało, iż kwoty te winny zostać przekazane na konto O. o., czym doprowadził do pokrzywdzenia O. i przyjęcia nienależnego sobie wynagrodzenia w kwocie […] zł, tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych w zw. z art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do Uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 19 w zw. z art. 36 ust. 1 i 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego,
  3. działając na podstawie umowy o współpracę z dnia […] zawartej z O., w ramach której O. zleciła mu reprezentowanie M. w sprawie o zapłatę przeciwko U., po uprawomocnieniu się wyroku Sądu Rejonowego w G. […] Wydział Cywilny z dnia […], na podstawie którego Sąd zasądził od U. na rzecz M. kwotę […] zł nie poinformował O. sporządzeniu w dniu […] i przedłożeniu drogą mailową w dniu […] M. pełnomocnictwa do odbioru przez siebie wszystkich kwot wynikających z przedmiotowego wyroku Sądu Rejonowego w G., a także o przyjęciu kwoty […] zł, która to kwota winna zostać przekazana przez M. na konto O., tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych w zw. z art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do Uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 19 w zw. z art. 28 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego,
  4. po rozwiązaniu w dniu […] przez O. umowy o współpracę z dnia […] pomimo wystosowania przez O. wezwania do zwrotu akt prowadzonych spraw oraz udzielenia informacji i dokonania rozliczeń z dnia […] oraz z dnia […], nie dokonał zwrotu akt sprawy: L., S., W., R., K., J., P.(2), tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych w zw. z art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do Uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 28 ust. 11 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
orzeka: 
  1. Uznaje radcę prawnego P.(1), […], winnym czynu zarzucanego w pkt. 1 wniosku o ukaranie, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych w zw. z art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do Uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. i za ten czyn na podstawie art. 65 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych wymierza mu karę nagany.
  2. Uznaje radcę prawnego P.(1), […], winnym czynu zarzucanego w pkt. 2 wniosku o ukaranie, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych w zw. z art. 6 i art. 19 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do Uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. i za ten czyn na podstawie art. 65 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych wymierza mu karę zawieszenia prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego na czas […] lat. 
  3. Uznaje radcę prawnego P.(1), […], winnym czynu zarzucanego w pkt. 3 wniosku o ukaranie, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych w zw. z art. 6, art. 19 i art. 28 ust. 5 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do Uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010r. i za ten czyn na podstawie art. 65 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych wymierza mu karę pieniężną w wysokości […] zł. 
  4. Uznaje radcę prawnego P.(1), […], winnym czynu zarzucanego w pkt. 4 wniosku o ukaranie, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych w zw. z art. 6 i art. 28 ust. 11 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do Uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010r. i za ten czyn na podstawie art. 65 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych wymierza mu karę nagany. 
  5. Na podstawie art. 651 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych kary orzeczone w punktach 1 i 4 łączy w ten sposób, że wymierza jako karę łączną karę nagany.
  6. Na podstawie art. 65 ust. 2b ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych orzeka wobec obwinionego radcy prawnego P.(1), […] zakaz wykonywania patronatu na czas […] lat.
  7.  Na podstawie art. 706 ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych zasądza od obwinionego radcy prawnego P.(1) […] na rzecz Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. tytułem zwrotu kosztów postępowania dyscyplinarnego kwotę […] zł.
Uzasadnienie
 
W dniu […] do Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wpłynęła skarga O. (dalej także: „Skarżący” lub „O.”) z wnioskiem o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec radcy prawnego P.(1) (dalej także: „Obwiniony”), który działając na podstawie umowy o współpracę z zawartej ze Skarżącym w dniu […], w ramach której m.in. miał reprezentować M. w sprawie o zapłatę przeciwko U. dopuścił się szeregu naruszeń, tj.
  1. przekroczył swoje uprawnienia poprzez uzyskanie od M. (klientki O.) pełnomocnictwa do odbioru zasądzonych na jej rzecz od U. środków (wbrew postanowieniom Umowy),
  2. pobrał środki należne Skarżącemu od U. w wysokości […] zł tytułem rzekomo należnego mu wynagrodzenia;
  3. mimo żądania ze strony Skarżącego nie zwrócił ww. kwoty,
  4. nie poinformował Skarżącego o przyjęciu w imieniu Powódki ww. kwoty;
  5. mimo żądania ze strony Skarżącego nie zwrócił akt sprawy innych klientów Skarżącego: L., S., W., R., K., J., P.(2)
Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, w którym Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego r. pr. L. (dalej także: „ZRD”) zebrała dowody w postaci dokumentów i przesłuchała w charakterze świadka prezesa zarządu O. P. oraz świadka S. Radca prawny P.(1) mimo kilkukrotnych wezwań, nie stawił się przed ZRD celem złożenia wyjaśnień.
W wyniku przeprowadzonych czynności ZRD postanowieniem z dnia […] postawiła r.pr. P.(1) zarzuty o to, że:
  1. działając na podstawie umowy o współpracę z dnia […] zawartej z O., w ramach której O. zleciła mu reprezentowanie M. w sprawie o zapłatę przeciwko U., po uprawomocnieniu się wyroku Sądu Rejonowego w G. […] Wydział Cywilny z dnia […], na podstawie którego Sąd zasądził od U. na rzecz M. kwotę […] zł, wbrew umowie łączącej M. z O. sporządził w dniu […] i przedłożył drogą mailową w dniu […] M. pełnomocnictwo do odbioru przez siebie wszystkich kwot wynikających z przedmiotowego wyroku, podczas gdy z umowy łączącej M. z O. z dnia […] wynikało, iż kwoty te winny zostać przekazane na konto O., czym wprowadził w błąd M. co do przekazania kwoty pieniężnej w wysokości […]zł, tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 ustawy z 6.07.1982 r. o radcach prawnych (dalej także: RadcPrU) w zw. z art. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego Załącznik do uchwały Nr 8/VIII/2010 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. (dalej także: „KERP”),
  2. działając na podstawie umowy o współpracę z dnia […] zawartej z O., w ramach której O. zleciła mu reprezentowanie M. w sprawie o zapłatę przeciwko U., po uprawomocnieniu się wyroku Sądu Rejonowego w G. […] Wydział Cywilny z dnia […], na podstawie którego Sąd zasądził od U. na rzecz M. kwotę […] zł wbrew umowie łączącej M. z O. sporządził w dniu […] i przedłożył drogą mailową w dniu […] M. pełnomocnictwo do odbioru przez siebie wszystkich kwot wynikających z przedmiotowego wyroku, podczas gdy z umowy łączącej M. z O. z dnia […] wynikało, iż kwoty te winny zostać przekazane na konto O., czym doprowadził do pokrzywdzenia O. i przyjęcia nienależnego sobie wynagrodzenia w kwocie […] zł, tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 RadcPrU w zw. z art. 6 w zw. z art. 19 w zw. z art. 36 ust. 1 i 2 KERP, 
  3. działając na podstawie umowy o współpracę z dnia […] zawartej z O., w ramach której O. zleciła mu reprezentowanie M. w sprawie o zapłatę przeciwko U., po uprawomocnieniu się wyroku Sądu Rejonowego w G. […] Wydział Cywilny z dnia […]., na podstawie którego Sąd zasądził od U. na rzecz M. kwotę […]zł nie poinformował O. o sporządzeniu w dniu […] i przedłożeniu drogą mailową w dniu […] M. pełnomocnictwa do odbioru przez siebie wszystkich kwot wynikających z przedmiotowego wyroku, a także o przyjęciu kwoty […] zł, która to kwota winna zostać przekazana przez M. na konto O., tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 RadcPrU w zw. z art. 6 w zw. z art. 19 w zw. z art. 28 ust. 2 KERP, 
  4. po rozwiązaniu w dniu […] przez O. sp. z o. o. umowy o współpracę z dnia […] pomimo wystosowania przez O. wezwania do zwrotu akt prowadzonych spraw oraz udzielenia informacji i dokonania rozliczeń z dnia […] oraz z dnia […], nie dokonał zwrotu akt sprawy: L., S., W., R., K., J., P.(2), tj. popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 RadcPrU w zw. z art. 6 w zw. z art. 28 ust. 11 KERP i skierowała do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej także: „OSD” lub „Sąd”) wniosek o ukaranie.
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny, po przeprowadzeniu postępowania, w którym m.in. przeprowadził dowody osobowe w postaci zeznań świadków: prezesa zarządu Skarżącego P.(3) ([…]) – k. […]- […] i M. (złożonych w drodze pomocy sądowej przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym w Z. […]) – k. […]-[…], a także przeprowadził dowód z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy prowadzonej przez Skarżącego przeciwko Obwinionemu przed Sądem Rejonowym w S. (sygn. akt […]) o zapłatę […] zł, tj. kwoty nienależnie pobranej i zatrzymanej przez Obwinionego, a której dotyczyła skarga (k. […]- […]).
Obwiniony nie stawił się na posiedzenie wyznaczone przez Okręgowy Sąd Dyscyplinarny
w Z. w dniu […] (k. […]), ani też na rozprawy wyznaczone przez Okręgowy Sąd Dyscyplinarny  w W. w dniach […] i […]. Na pierwszą rozprawę w dniu […] Obwiniony nie stawił się bez jakiegokolwiek usprawiedliwienia, a na rozprawę w dniu […] na godzinę […] nie stawił się anonsując drogą mailową, że jest chory i ma zarezerwowaną wizytę u lekarza na godzinę […]. Zapowiedział też, że po wizycie lekarskiej prześle „dokument potwierdzający niedyspozycję”. Sąd uznając, że przesłana wiadomość mailowa nie spełnia wymogów przepisu art. 683 RadPrU, prowadził postępowanie bez udziału Obwinionego. Obwiniony mimo swoich zapewnień nie przedstawił jakiegokolwiek zaświadczenia lekarskiego, które mogłoby usprawiedliwiać jego nieobecność.
 
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu […] Obwiniony zawarł ze Skarżącym umowę o współpracy na podstawie której zobowiązał się do świadczenia usług prawnych na rzecz klientów Skarżącego (dalej także: „Umowa”) - k. […]-[…].
 W dniu […] Skarżący wypowiedział Obwinionemu umowę o współpracę ze skutkiem na dzień […]. (k. […]). 
W ramach wykonywania Umowy zajmował się m.in. sprawami L., S., W., R., K., J., P.(2), a także reprezentował M. w postępowaniu sądowym o zapłatę odszkodowania przeciwko U. Postępowanie to zostało zakończone wydaniem wyroku przez Sąd Rejonowy w G.
[…] Wydział Cywilny w dniu […] ([…]), w którym to sąd zasądził na rzecz powódki M. od pozwanej U. […] zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami zastępstwa procesowego w wysokości […] zł (k. […]). 
W dniu […] pełnomocnik U. zwrócił się drogą mailową z prośbą do Obwinionego o podanie danych do realizacji wyroku SR w G. (sygn. akt […]) z […], a gdyby środki miały być przekazane na jego rachunek, winien przedstawić stosowne pełnomocnictwo (k. […]). 
Po otrzymaniu powyższej wiadomości Obwiniony skierował drogą mailową do M. prośbę o udzielenie mu pełnomocnictwa do odbioru zasądzonych kwot, przesłał także treść pełnomocnictwa (k. […]-[…]). 
M. w odpowiedzi na prośbę Obwinionego udzieliła mu pełnomocnictwa, Obwiniony odebrał zasądzoną kwotę –[…] zł od U. (należność główna wraz z odsetkami i kosztami), po czym przekazał na rachunek M. kwotę […] zł. M. udzielając pełnomocnictwa do odbioru zasądzonych na jej rzecz kwot działała w przekonaniu, że rachunek wskazany przez Obwinionego w treści pełnomocnictwa jest rachunkiem Skarżącego. Jak zeznała, działała w porozumieniu ze swoim pełnomocnikiem, dopiero później zorientowała się, że rachunek ten nie był rachunkiem O., a rachunkiem P.(1), zaś operacja przekazania pieniędzy była związana z jego rozliczeniami ze Skarżącym (zeznania M. – k. [...]-[…] i dokumenty – k. […]- […]). 
Umowa, jaką zawarła M. z O. w dniu […] nr […] o dochodzenie roszczeń, zmieniona aneksem z dnia […] (k. […]- […] i […]-[…]) przewidywała, że środki uzyskane od pozwanego mają być pobrane przez O., zaś gdyby M. otrzymała je bezpośrednio, zobowiązana była niezwłocznie powiadomić o tym O. i dokonać zapłaty przysługującego O. wynagrodzenia - § 5 umowy w brzmieniu nadanym aneksem z […] (k. […]). Ostatecznie postanowienia umowy o dochodzenie roszczeń przewidywały, że O. przysługiwać będzie wynagrodzenie w wysokości 35 % procent kwoty uzyskanej od ubezpieczyciela powiększone o należny VAT (§ 5 umowy). 
Przekazana M. kwota – […]zł miała stanowić realizację umowy jaką zawarła z Omegą. Zgodnie z decyzją o przyznaniu odszkodowania wydaną przez U. po wyroku z […] kwota należna M. wyniosła […] zł (k. […]), obejmując należność główną, odsetki i koszty. Obwiniony dokonał samodzielnie „rozliczenia” tej kwoty (po wpłynięciu środków na jego rachunek),  przyjmując, że po odjęciu kwot należnych O. do wypłaty M. pozostało […] zł (mail Obwinionego – k. […]) i kwotę tę jej przekazał w dniu […] (k. […]). Obwiniony więc pobrał i zatrzymał kwotę […] zł przysługującą O. z tytułu umowy zawartej z M.
Skarżący po powzięciu informacji o działaniu Obwinionego zażądał zwrotu pobranej i zatrzymanej kwoty w drodze pisemnego wezwania w dniu […]. (k. […]). Wezwanie to nie przyniosło skutku. W konsekwencji w  dniu […] Skarżący wystąpił przeciwko Obwinionemu o zapłatę do Sądu Rejonowego w S. […] Wydział Gospodarczy kwoty bezpodstawnie zatrzymanej przez Obwinionego – k. […]- […].
Po przeprowadzeniu postępowania w dniu […] sąd wydał wyrok uwzględniający powództwo. Z uzasadnienia wyroku wynika, że obowiązek zwrotu żądanej kwoty został wykazany, Obwiniony nie udowodnił, by  zaszły jakiekolwiek podstawy do jej zatrzymania (k. […]- […]).
Jak ustalił OSD, Obwiniony złożył w dniu […] apelację od orzeczenia Sądu Rejonowego, jednakże do czasu wyrokowania, jak i daty sporządzenia uzasadnienia niniejszego orzeczenia, apelacja nie została skutecznie wniesiona ze względu na brak jej opłacenia i składane przez Obwinionego wnioski o zwolnienie z opłaty sądowej od apelacji uzasadniane jego sytuacją osobistą i majątkową (k. […]- […] i […]). Należy zauważyć, że apelacja Obwinionego oparta jest przede wszystkim na zarzucie nieuwzględnienia zarzutu potrącenia wierzytelności, jakie miały mu przysługiwać wobec O. z przysługującą jej wierzytelnością (kwoty otrzymane od U., pomniejszone o wypłatę dokonaną na rzecz M.). 
Ponadto, poza kwestią dotyczącą zatrzymania kwoty […] zł przez Obwinionego, OSD ustalił, że Obwiniony nie dokonał zwrotu akt spraw innych klientów O., tj. L., S., W., R., K., J., P.(2). Wezwania o zwrot akt były kierowane do Obwinionego co najmniej dwukrotnie –[…] (k. […]) i […] (k. […]). Pozostały one bez reakcji Obwinionego, tzn. nie doprowadziły do ich zwrotu, co w ocenie OSD zostało wystarczająco wykazane zeznaniami P.(1) (k. […]). 
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o akta sprawy, tj.  złożone dokumenty, szczegółowo wskazane wyżej. Sąd oparł swoje ustalenia faktyczne również na osobowych źródłach informacji, tj. na zeznaniach świadków: P.(3) i M. Zeznania złożone przez świadków należało uznać za wartościowe, mogące stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Świadek P.(3) zarówno na etapie postępowania przed ZRD, jak również przed OSD wyjaśniał okoliczności całej sprawy, które korespondowały z pozostałym zgromadzonym w aktach sprawy materiałem dowodowym w postaci dokumentów. Przymiot wiarygodności, spójności i logiczności miały także zeznania świadka M., które w połączeniu z dowodami w postaci dokumentów przekazanych przez nią ZRD, włączonymi do materiału dowodowego, dały spójny obraz postępowania Obwinionego w zakresie pozyskania przez niego środków od U., ze szkodą dla Skarżącego. 
Sąd Dyscyplinarny nie oparł się na wyjaśnieniach P.(1), a to z uwagi na niezłożenie przez niego wyjaśnień w niniejszej sprawie pomimo trzykrotnego wezwania przez ZRD. Obwiniony nie stawił się również na wezwania Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego, przesyłając jedynie w dniu, na który była wyznaczona ostatnia rozprawa mailową informację „o rezerwacji wizyty u lekarza”.
Nie mogło pozostać niezauważonym, że owa rezerwacja dotyczyła wizyty na godzinę […], gdy tymczasem rozprawa była wyznaczona na godzinę […], a więc ponad 6 godzin wcześniej. OSD odnotował także, że wiadomość mailowa Obwinionego, która miała stanowić usprawiedliwienie jego niestawiennictwa zawierała informację: „Pragnę również podkreślić, że nie byłem pełnomocnikiem 2 z 3 osób obwiniających mnie o naruszenie etyki, a które to osoby występują w charakterze stron w niniejszym postępowaniu” (k. […]), co wskazuje na fakt, że Obwiniony myli sprawy jakie przeciwko niemu są prowadzone, a jednocześnie nawet nie zadaje sobie najmniejszego trudu, by się z nimi zapoznać i odnieść do zarzutów mu przedstawianych. 
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Zebrany w sprawie materiał dowodowy w ocenie OSD wskazuje, że obwiniony radca prawny P.(1) dopuścił się zarzucanych mu we wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego czynów.  Z uwagi na liczbę zarzutów postawionych Obwinionemu, każdy z nich należy omówić osobno.
 
ad. 1 - zarzut wprowadzenia w błąd M. co do przekazania kwoty pieniężnej
W zakresie pierwszego z zarzutów postawionych Obwinionemu należy uznać, że jest on winny czynu zarzucanego mu w pkt. 1 wniosku ZRD o ukaranie. Nie pozostawia najmniejszych wątpliwości, że Obwiniony był traktowany przez M. jako przedstawiciel O. i wykorzystując to przekonanie uzyskał od niej pełnomocnictwo do odbioru przysługujących jej kwot od U., pobrał je, by następnie dokonać „rozliczenia” wskazującego, że należna jej kwota to […] zł, a pozostała część – […] zł należy się O., zaś on ją zatrzymał przy wiedzy O. Świadek M. zeznając wskazała, że jeszcze w trakcie postępowania sądowego przed Sądem Rejonowym w G. Obwiniony informował ją, że pieniądze będą przelane na konto O., „że to jest takie konto pracownicze i dokona podziału tych pieniążków. Nie było mowy o tym, że środki wpłyną na inne konto niż konto O.” (zeznania świadka M. – k. […]). 
W myśl art. 6 KERP radca prawny obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe zgodnie z prawem, uczciwie, rzeczowo i z należytą starannością. Winien także dbać o godność zawodu przy wykonywaniu czynności zawodowych (ust. 2 zd. 1 art. 6 KERP).
Zgodnie z treścią art. 64 ust. 1 pkt 2 RadPrU radca prawny i aplikant radcowski podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za czyny sprzeczne ze ślubowaniem radcowskim lub z zasadami etyki radcy prawnego.
W ocenie OSD opisane zachowanie radcy prawnego sprzeczne jest z wartościami prezentowanymi w KERP, jak i RadcPrU. Należy wskazać, że Obwiniony w sposób nieuczciwy wprowadził w błąd swoją mandantkę co do pełnomocnictwa do odbioru należnych jej środków w wyniku wygranej sprawy sądowej. Nie wskazał bowiem, że rachunek bankowy, który jest w nim wpisany to jego rachunek a nie rachunek O., co do czego była przekonana jego mandantka. Zważywszy, że zgodnie z umową, jaka ją łączyła z O.(§ 5) ciążył na niej obowiązek zapłaty umówionego wynagrodzenia, nie można by uznać, że  udzielając pełnomocnictwa P.(1) do odbioru zasądzonej kwoty wyraziła zgodę, by środki te otrzymał on, nie zaś O. Bez wątpienia Obwiniony nadużył zaufania, jakim obdarzyła go M.,
w perfidny sposób narażając ją na ryzyko zapłaty wynagrodzenia przysługującego O., którego nie otrzymała od pozwanego. Należy także zauważyć, że Obwiniony nie poinformował mandantki o możliwości przelania na jej rachunek pełnej kwoty przyznanej wyrokiem sądu i potwierdzonej decyzją U., czyli kwoty -  […] zł, choć taką możliwość jako radca prawny winien jej wskazać, co też dodatkowo pozostawało w zgodności z umową łączącą M. z O..
Cel, jaki przyświecał Obwinionemu, który dopuścił się takiego działania – uzyskanie bez tytułu prawnego pieniędzy, z jednoczesnym narażeniem swojej mandantki na stratę finansową – należy uznać za szczególnie niegodziwy i w konsekwencji Obwiniony zasłużył na wymierzoną mu karę nagany.
 
ad. 2 zarzut przyjęcia nienależnego wynagrodzenia
W ocenie Sądu w zakresie drugiego z postawionych zarzutów również należało uznać Obwinionego za winnego zarzucanego mu czynu. Wskazany zarzut dotyczył tego, że Obwiniony wbrew umowie łączącej M. z O. w dniu […] sporządził i przesłał jej drogą mailową treść pełnomocnictwa do odbioru przez niego wszystkich kwot wynikających z wyroku Sądu Rejonowego w G., podczas gdy z umowy łączącej M. z O. wynikało, że kwoty te winny zostać przekazane na konto O., czym doprowadził do pokrzywdzenia O. i przyjęcia nienależnego sobie wynagrodzenia w kwocie […] zł. 
Zdaniem OSD, analiza zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego nie pozostawia najmniejszych wątpliwości co do winy Obwinionego w zakresie niniejszego zarzutu. Radca prawny P.(1) nie dysponował jakimkolwiek upoważnieniem od O. w zakresie pobierania kwot od klientów O. ani od ich przeciwników procesowych. Stąd też nie mógł, nie naruszając zaufania jakim obdarzyła go zarówno O., jak i M., wskazać swojego rachunku jako rachunku do zapłaty należności zasądzonych od U. na rzecz M. 
Jak wynika z umowy O. z M. była ona zobowiązana do zapłaty wynagrodzenia nie pełnomocnikowi procesowemu (P.(1)), a tylko O. – § 5 umowy (k. […]). Obwiniony miał tego pełną świadomość, co też potwierdził mailem do M. z dnia […] dokonując „rozliczeń” otrzymanych kwot (k. […]).
Przepis art. 19 KERP przewiduje obowiązek powstrzymania się radcy prawnego od czynności, które uwłaczałyby godności zawodu lub podważały do niego zaufanie. Z materiału zgromadzonego w aktach sprawy wynika, że Obwiniony działając w zamiarze zaspokojenia się ze środków przysługujących O. na podstawie jej umowy z M., dla pokrycia swoich roszczeń wobec O. (w najmniejszym stopniu niewykazanych), uzyskał od M. pełnomocnictwo do odbioru środków, nie poinformował o tym O. i mimo braku tytułu prawnego zatrzymał na swoim rachunku kwotę […] zł. Następnie, pomimo wezwań ze strony O. ich nie przekazał. Zważywszy zatem, że ponad wszelką wątpliwość O. przysługiwały te środki, co też potwierdził Obwiniony np. w mailu z dnia […], ich pobranie, a następnie brak natychmiastowego przekazania spowodował powstanie po stronie O. szkody w wysokości wskazanej w zarzucie. Bez wątpienia zatem działanie takie odpowiada naruszeniu zakazu wskazanego w art. 19 KERP. 
Nie licuje z godnością zawodu radcy prawnego załatwianie przez radcę prawnego jego spraw finansowych z wykorzystaniem środków przysługujących jego klientowi, a tak też należy potraktować zatrzymanie […] zł wynagrodzenia należnego O. jako kwoty mającej zaspokoić jego roszczenia, niezależnie od tego, czy są one uzasadnione czy też nie. Jednocześnie, ze względu na obowiązki wynikające z art. 36 ust. 1 i 2 KERP – zważywszy, że Obwiniony reprezentował M. w postępowaniu sądowym w związku z umową łączącą ją z O., winien respektować jej postanowienia i dbać o to, by O. otrzymała przysługujące jej wynagrodzenie. Kwestia tego, jak O. rozliczyłaby to wynagrodzenie z Obwinionym podlegać winna odrębnym ustaleniom, zaś samodzielne przyznanie sobie przez Obwinionego wynagrodzenia i jego pobranie jest zachowaniem karygodnym. Dodać trzeba także, że jakiekolwiek potrącanie wymagalnych wierzytelności radcy prawnemu z wierzytelnościami klienta, bez uzyskania jego akceptacji dla takich działań nie może spotkać się z inną oceną  jak naganna. Można też zauważyć, że kwota jaką „zatrzymał” Obwiniony kosztem Skarżącego to kwota znacząca, a przecież Nierozliczenie z klientem nawet drobnych kwot z tytułu świadczonych usług stanowi czyn godzący w zasady etyki radcy prawnego (tak: OSD w orzeczeniu z […], sygn. […]).
Zdaniem OSD, brak jest okoliczności przemawiających na korzyść Obwinionego, znał rachunek bankowy O. i to ten rachunek winien wskazać U., by zapewnić swojemu zleceniodawcy (O.) otrzymanie należnej mu kwoty. Tymczasem Obwiniony, bez żadnych konsultacji z O. jako rachunek, na który należało wpłacić zasądzone środki podał swój numer konta, a następnie uzyskane środki pieniężne zatrzymał, nie informując o powyższym Skarżącego ani nie dokonując Skarżącemu zwrotu należnych pieniędzy.
Naruszenie obowiązku rzetelności i przejrzystości w sprawach finansowych jest poważnym przewinieniem. Stąd też zachowanie Obwinionego ujęte w drugim zarzucie wniosku o ukaranie nie może spotkać się z karą łagodniejszą niż zawieszenie prawa do wykonywania zawodu.
 
Wobec Obwinionego była już orzekana kara zawieszenia prawa do wykonywania zawodu na okres […] miesięcy (orzeczenie OSD z […], sygn. […]), jak i trzy inne orzeczenia stwierdzające naruszenia dyscyplinarne ([…], […], […]), które jednak nie przyniosły poprawy jakości wykonywania zawodu przez radcę prawnego P.(1). W konsekwencji, okres na jaki zakaz został orzeczony, mimo że długi, jest właściwy. Istnieje też szansa, że po takim okresie P.(1) nauczy się i zacznie respektować normy etyczne, bez których wykonywanie zawodu radcy prawnego jest pozbawione sensu.
 
Ad. 3 zarzut niepoinformowania Omegi o pełnomocnictwie od M.
 
Kolejny z postawionych zarzutów – trzeci – sprowadzał się do tego, że Obwiniony nie poinformował klienta – O. o tym, że w dniu […] sporządził i przyjął pełnomocnictwo od M. do odbioru przez siebie wszystkich kwot wynikających z wyroku SR w G.. (sygn. akt […]), a także o przyjęciu kwoty […] zł, która to kwota winna zostać przekazana przez M. na konto O.
 
Umowa z […] jaka pierwotnie łączyła Obwinionego z O. nie przewidywała upoważnienia dla Obwinionego do pobierania jakichkolwiek środków od klientów O. czy innych podmiotów. Zgodnie z § 4 ust. 2 umowy pobranie środków miało następować „za udziałem sekretariatu Kancelarii” (k. […]). Także po wypowiedzeniu tejże umowy ze skutkiem na […] O. nie udzieliła upoważnienia Obwinionemu do odbioru przez niego jakichkolwiek środków. Obwiniony zatem, mimo że O. nie powierzyła mu zadania polegającego na przyjęciu środków od U. należnych M., pobrał je, w konsekwencji naruszając obowiązek wynikający z art. 28 ust. 2 KERP, czyli niepodejmowania sprawy bez otrzymania zlecenia od klienta. Należy przy tym wskazać, że „klientem” w rozumieniu tej przepisu w niniejszej sprawie była O., gdyż to ona zawarła umowę z M. a ta ostatnia udzieliła pełnomocnictwa Obwinionemu jako radcy prawnemu wskazanemu przez jej zleceniobiorcę – O. do reprezentowania w postępowaniu sądowym.
 
Dodatkowo, pobranie przez Obwinionego należności zasądzonej na rzecz M. na własny rachunek pozostawało w sprzeczności z umową, jaka łączyła ją z O..= Zgodnie z § 5 tejże umowy M. – jego mandantka i jednocześnie klientka O. w sytuacji gdyby to na jej rachunek U. przelała pieniądze winna przekazać kwotę odpowiadającą wynagrodzeniu wskazanemu w umowie. Działanie Obwinionego jej to uniemożliwiło. Ona sama dopiero po kilkunastu wezwaniach otrzymała od niego kwotę […] zł wynikającą z umowy z O., natomiast pozostałej kwoty wynagrodzenia przysługującego O. już nie.
 
I to działanie Obwinionego objęte zarzutem pkt. 3 wniosku o ukaranie bez wątpienia należy uznać za działanie pozostające w sprzeczności z obowiązkiem działania zgodnie z prawem – art. 6 KERP. Swoim działaniem Obwiniony naruszył dobre imię i wizerunek zawodu radcy prawnego. Wobec takiej postawy Obwinionego, podważającej zaufanie do zawodu radcy prawnego, niezgodnej z art. 19 KERP, Sąd uznał obwinionego radcę prawnego P.(1) winnego zarzucanego mu w pkt. 3 wniosku czynu i wymierzył karę pieniężną w wysokości […] zł. W ocenie Sądu powyższa kara jest adekwatna do dokonanego przez Obwinionego naruszenia.
 
ad. 4 zarzut niedokonania zwrotu akt
Opisany w pkt. 4 wniosku o ukaranie zarzut dotyczył niewydania przez Obwinionego pomimo  dwukrotnego, pisemnego wezwania ([…] i […]) akt spraw: L., S., W., R., K., J., P.(2) pomimo zakończenia stosunku prawnego, tj. dopuszczenia się przewinienia dyscyplinarnego stypizowanego w art. 28 ust. 11 KERP. Zgodnie z tym przepisem radca prawny obowiązany jest wydać klientowi na jego wniosek, po zakończeniu stosunku prawnego, na podstawie którego prowadził sprawę, wszystkie otrzymane od niego dokumenty i pisma otrzymane z sądu lub organu, przed którym prowadził sprawę tego klienta. Radca prawny nie może też uzależniać wydania tych dokumentów od uregulowania przez klienta należności.
Jak wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w tym zeznań świadka P.(1), pomimo wielokrotnego, w tym dwukrotnie pisemnego wezwania do zwrotu akt ww. spraw klientów O., Obwiniony do dnia wydania orzeczenia w niniejszej sprawie nie przekazał Skarżącemu dokumentów, jakie od niego otrzymał.
W ocenie Sądu, obwiniony radca prawny P.(1) winny jest czynu zarzucanego mu w pkt. 4 wniosku o ukaranie. Jeżeli zaniechanie ze strony Obwinionego miałoby mieć związek z jego „rozliczeniami” z O., które były przez niego zgłaszane w postępowaniu cywilnym prowadzonym przed Sądem Rejonowym w S. (sygn. akt […]), to zasługiwałoby ono na jeszcze surowszą karę niż orzeczona. Zważywszy jednak, że Sąd tego nie ustalił ponad wszelką wątpliwość, za adekwatną uznał karę nagany i taką wymierzył.
Sąd wymierzając karę za opisany powyżej czyn, miał na uwadze, aby kara nie była rażąco wygórowana, a jednocześnie dała odczuć Obwinionemu, że jego zachowanie nie może być aprobowane przez samorząd radcowski.
 
Kara łączna, zakaz patronatu i koszty postępowania
O karze łącznej orzeczonej w pkt. 5 orzeczenia, Sąd orzekł na podstawie art. 651 ust. 1 i 2 RadcPrU z uwzględnieniem zasad jej wymiaru określonych w ust. 2 i ust. 3, tj. łącząc kary nagany orzeczone w pkt. 1 i pkt. 4 orzeczenia.
Zgodnie z art. 65 ust. 2b RadcPrU orzekając karę zawieszenia prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego orzeka się dodatkowo zakaz wykonywania patronatu na czas od lat […] do lat […]. OSD uznał, że właściwą karą będzie zakaz wykonywania patronatu na okres dłuższy niż zawieszenie prawa do wykonywania zawodu. Sąd uznał, że orzeczenie środka dodatkowego w postaci zakazu sprawowania patronatu jest szczególnie wskazane, albowiem Obwiniony jako osoba nierespektująca podstawowych zasad etycznych, nie może przygotowywać do wykonywania zawodu innych osób i stanowić dla nich przykładu.
O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 706 ust. 2 zd. pierwsze oraz ust. 3 RadcPrU, biorąc pod uwagę stopień złożoności faktycznej sprawy wyznaczający niezbędny nakład pracy dla jej rozstrzygnięcia, liczbę rozpraw oraz wielość zarzutów, jakie zostały postawione Obwinionemu.
Mając powyższe na uwadze, należało orzec jak w sentencji.
(AD)

Prawo i praktyka

Przygody Radcy Antoniego

Odwiedź także

Nasze inicjatywy