26.04.2024

Orzeczenie z dnia 1 marca 2018 r. Sygn. akt: D 65/17

opublikowano: 2020-01-16 przez: Więckowska Milena

Orzeczenie z dnia 1 marca 2018 r.  Sygn. akt: D 65/17
Orzeczenie prawomocne
 
Przewodniczący:     r. pr. Michał Rajski
Członkowie: r. pr. Gerard Dźwigała
r. pr. Robert Karpiński
Protokolant: Renata Wernicka
Karolina Szymala
           
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniach […], […] oraz […] w W. sprawy przeciwko radcy  prawnemu R., […], obwinionemu o to, że:
w W. w dniu […] sporządził i wniósł w imieniu M. – pomimo braku wymagalności roszczenia objętego aktem notarialnym sporządzonym przez notariusza N. rep. […] nr […] z […] r. – wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko S.(1) oraz S.(2) przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w […] K. o sygn. akt […], w celu wyegzekwowania kwoty […] zł […] gr, doprowadzając do wyegzekwowania na rzecz wierzyciela kwoty […] zł […] gr oraz obciążenia S.(1) oraz S.(2) kosztami egzekucyjnymi w kwocie […] zł […] gr, co stanowi naruszenie art. 6, art. 12 ust. 1 i art. 38 ust. 7 Kodeksu etyki radcy prawnego co stanowi czyn sprzeczny z zasadami etyki zawodowej w rozumieniu art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 233 z późn. zm.) oraz wyżej powołanych przepisów Kodeksu etyki radcy prawnego przyjętych uchwałą nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców z dnia 22 listopada 2014 r.
 
 
orzeka:
 
  1. Uznaje radcę prawnego R., […], winnym zarzucanego wnioskiem o ukaranie czynu, który to czyn stanowi przewinienie dyscyplinarne jako czyn sprzeczny z zasadami wyrażonymi w art. 6, art. 12 ust. 1 i art. 38 ust. 7 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego i za czyn ten na podstawie art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1 pkt 1 ustawy o radcach prawnych wymierza karę upomnienia;
  2. Na podstawie art. 706 ust. 2 ustawy o radcach prawnych zasądza od obwinionego radcy prawnego R., […], na rzecz Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. tytułem zwrotu kosztów postępowania dyscyplinarnego kwotę […] złotych ([…] złotych),
 
Uzasadnienie
 
Dnia […] roku do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej: Sąd) wpłynął wniosek Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. (dalej: Rzecznik) o ukaranie radcy prawnego R. wpisanego na listę radców prawnych prowadzoną przez Okręgową Izbę Radców Prawnych w W. pod numerem […] (dalej: Obwiniony), którego obwinił o to że:

W W. w dniu […] r. sporządził w imieniu M. – pomimo braku wymagalności roszczenia objętego aktem notarialnym sporządzonym przez notariusza N. nr […] z dnia […] r. – wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko S.(1) oraz S.(2) przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym dla […] w W. K. o sygn. akt […], w celu wyegzekwowania kwoty […] zł […] gr, doprowadzając do wyegzekwowania na rzecz wierzyciela kwoty […] zł […] gr oraz obciążenia S.(1) oraz S.(2) kosztami egzekucyjnym i w kwocie […] zł […] gr co stanowi naruszenie art. 6, art.12 ust. 1 i art. 38 ust.7 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego co stanowi czyn sprzeczny z zasadami etyki zawodowej w rozumieniu art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz 1059 z późn. zm.)oraz wyżej powołanych przepisów Kodeksu Etyki Radcy Prawnego przyjętych uchwałą nr. 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014r.

Dnia […] roku Obwiniony złożył do Sądu odpowiedź na wniosek o ukaranie wraz z wnioskami dowodowymi w którym obszernie odniósł się do zarzutów wniosku o ukaranie oraz stanu faktycznego i wniósł o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadka N. oraz szereg wniosków z dokumentów które zostały załączone do przedmiotowego pisma.
Na rozprawie dnia […] roku Sąd przeprowadził dowód z zeznań Obwinionego oraz wyjaśnień świadka S.(1).

Dnia […] do Sądu wpłynęło pismo pełnomocnika Pokrzywdzonych zawierające wnioski dowodowe z przesłuchania świadka adwokat P. na okoliczność zakresu prowadzonych w imieniu pokrzywdzonych negocjacji z Obwinionym oraz szereg wniosków z dokumentów które zostały załączone do przedmiotowego pisma.

Na rozprawie dnia […] roku Sąd przeprowadził dowód z przesłuchania świadka S.(2),

Na rozprawie dnia […] roku Sąd przeprowadził dowód z przesłuchania świadka M.(1) Sąd dopuścił dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy na kartach […]-[…], […]-[…], […]-[…], […]-[…], […]-[…], […]-[…], oddalił pozostałe wnioski dowodowe w tym w szczególności w piśmie z […] roku, w piśmie obwinionego z dnia […] roku, , w piśmie procesowym pełnomocnika pokrzywdzonych z dnia […] roku.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia […] r., Nr […], zmienioną decyzją Nr […] z dnia […] roku, sprostowaną postanowieniem Nr […] z dnia […] roku Prezydent W. ustanowił, na […] lat, na rzecz S.(1), S.(2) (dalej: Pokrzywdzone), M.(1), G., C.(1), C.(2) oraz C.(3), prawo użytkowania wieczystego gruntu oznaczonego jako działka nr […] z obrębu […]-[…]-[…], o powierzchni […]m2.

Decyzją z dnia […] r., Nr […], zmienioną decyzją Nr […] z dnia […] roku, sprostowaną postanowieniem Nr […] z dnia […] roku Prezydent W. ustanowił na […] lat, na rzecz S.(1), S.(2), M.(1), G., C.(1), C.(2), C.(3), prawo użytkowania wieczystego gruntu oznaczonego jako działka nr […] z obrębu […]-[…]-[…], o pow. […]m2.

S.(2) oraz S.(1) wystąpiły przeciwko Miastu W. o wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości gruntowej złożonej z działek nr […] z obrębu […]-[…]-[…], o powierzchni […]m2 oraz nr […] z obrębu […]-[…]-[…], o pow. […]m2 położonej w W. przy Alei W. […]

Dnia […] roku przed notariuszem N. w jego Kancelarii Notarialnej w W., przy ulicy G. […] lok. […], S.(2) działająca w imieniu własnym oraz jako pełnomocnik S.(1), G., C.(1) oraz C.(2) działająca w imieniu własnym oraz jako pełnomocnik C.(3) zawarli z S.(3) oraz jego żoną S.(4) umowę przedwstępną sprzedaży /warunkowa/ za Rep. […] na podstawie której zobowiązali się zawrzeć umowę sprzedaży należących do nich udziałów we współwłasności zabudowanej nieruchomości położonej w W., dzielnicy Z., przy Alei W. […], stanowiącej działkę ewidencyjną numer […], z obrębu ewidencyjnego […]-[…]-[…], o obszarze […] m2, dla której Sąd Rejonowy dla W. w W. […] Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę Kw nr […] za cenę […] złote oraz udziały we współwłasności  niezabudowanej działki gruntu o numerze […], o obszarze […]m2 dla której Sąd Rejonowy dla W. w W. [..] Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę Kw nr […] za cenę w kwocie […] złote tj. za łączna kwotę […] złotych, pod warunkiem m.in.:
  1. zawarcia przez S.(1), S.(2), G., C.(1), C.(2), C.(3) oraz M.(1) z Miastem W. umowy ustanowienia prawa użytkowania wieczystego działki gruntu numer […], oraz działki gruntu numer […], w wykonaniu decyzji Nr […] Prezydenta Miasta W. z dnia […] roku, znak […] i decyzji Nr […] Prezydenta Miasta W. z dnia […] roku, znak […]
  2. uzyskania prawomocnej decyzji Prezydenta W. orzekającej przekształcenie prawa użytkowania wieczystego zabudowanej działki gruntu numer […] oraz niezabudowanej działki gruntu numer […] w prawo własności,
  3. ujawnienie S.(1), S.(2), G., C.(1), C.(2), C.(3) oraz M.(1) w dziale […] księgi wieczystej prowadzonej dla działek […] i […] jako współwłaścicieli,
  4. nabycie przez S.(3) oraz jego żonę S.(4) pozostałych udziałów, tj. całych działek gruntu o numerach […] i […].
S.(2) działająca w imieniu własnym oraz jako pełnomocnik S.(1), G., C.(1) oraz C.(2) działająca w imieniu własnym oraz jako pełnomocnik C.(3) oraz S.(3) oraz jego żona S.(4) zobowiązali się zawrzeć umowę przyrzeczoną w terminie […] dni od spełnienia zastrzeżonych warunków, nie później jednak niż do […] roku.

Kupujący S.(3) oraz jego żona S.(4) zastrzegli sobie prawo odstąpienia od zawartej umowy przedwstępnej  w terminie do […] roku jeśli do tego czasu sprzedający nie uzyskają prawomocnej decyzji orzekającej przekształcenie prawa użytkowania wieczystego działek […] i […] w prawo własności, lub w przypadku wykonania przez Prezydenta W. prawa pierwokupu w stosunku do działki numer […]. W przypadku odstąpienia przez kupujących od umowy Sprzedający zobowiązali się do zwrotu Kupującym wszelkich poniesionych przez Kupujących kosztów notarialnych transakcji oraz zwrotu wręczonych przy zawarciu umowy przedwstępnej zadatków.

Dnia […] roku została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży /warunkowa/, udokumentowania aktem notarialnym sporządzonym przez M.(2), notariusza w W., Rep. […] nr […], mocą której M.(1) zobowiązała się zawrzeć umowę sprzedaży, mocą której sprzeda małżonkom S.(3) i S.(4) należący do niej udział we współwłasności działek […] oraz […].

Dnia […] roku przed notariuszem N. w jego Kancelarii Notarialnej  w W., przy ulicy G. […] lok. […], S.(2) działająca w imieniu własnym oraz jako pełnomocnik S.(1) oraz R. działający w imieniu i na rzecz M.(1) za Rep. [..] […] zawarli porozumienie oraz oświadczenie o ustanowieniu tytułu egzekucyjnego, mocą którego strony porozumienia zobowiązali się :
  1. w przypadku nie uzyskania prawomocnej decyzji Prezydenta W. orzekającej przekształcenie prawa użytkowania wieczystego zabudowanej działki gruntu numer […] oraz niezabudowanej działki gruntu numer […] w prawo własności, w terminie […] /[…]/ miesięcy od daty złożenia przez wszystkich współużytkowników wieczystych wniosku o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego działki gruntu numer […] oraz działki gruntu numer […], w wykonaniu decyzji Nr […] Prezydenta Miasta W. z dnia […] roku, znak […] i decyzji Nr […] Prezydenta Miasta W. z dnia […] roku, znak […] z powodu postępowania z powództwa S.(2) oraz S.(1) toczącego się przed Sądem Okręgowym w W. , sygn. akt […], S.(2) działająca w imieniu własnym oraz w imieniu i na rzecz S.(1) zobowiązała się do zapłacenia kary umownej w łącznej kwocie […] /[…] złotych […] groszy/ złotych na rzecz M.(1), w terminie […] /[…]/ dni od doręczenia decyzji Prezydenta W. odmawiającej przekształcenia prawa użytkowania wieczystego zabudowanej działki gruntu numer […] oraz niezabudowanej działki gruntu numer […] w prawo własności.
  2. M.(1) oraz jej pełnomocnik radca prawny R. będą współdziałać w wykonaniu umów przedwstępnych sprzedaży /warunkowych/ , Repertorium […] nr […] oraz Repertorium […] nr […], których przedmiotem są działki gruntu numer […] oraz […], w ten sposób, że nie będą swoimi działaniami powodować niemożności dotrzymania terminu wykonania tych umów, jak też przystąpią do zawarcia umowy o ustanowieniu prawa użytkowania w terminie wskazanym przez Prezydenta W., a następnie złożą wniosek o jego przekształcenie w prawo własności w terminie […] dni od zawarcia umowy, o której mowa powyżej, nie uzależniając tych czynności od postępowania toczącego się przed Sądem Okręgowym w W., sygn. akt […]
S.(2) działająca w imieniu własnym oraz jako pełnomocnik S.(1), co do obowiązku zapłaty na rzecz M.(1) ww. kary umownej poddała siebie oraz S.(1) egzekucji wprost z tego aktu notarialnego stosowanie do treści art. 777 § 1 pkt 5 Kodeksu postepowania cywilnego do maksymalnej kwoty […] /[…] złotych […] groszy/złotych.

Zdarzeniem od którego uzależniona miała być zapłata przez S.(2) oraz S.(1) powyższej kary umownej, było nie uzyskanie prawomocnej decyzji organu pierwszej instancji, Prezydenta W. orzekającej przekształcenie prawa użytkowania wieczystego zabudowanej działki gruntu numer […] oraz niezabudowanej działki gruntu numer […] w prawo własności, w terminie […] /[…]/ miesięcy od daty złożenia przez wszystkich współużytkowników wieczystych wniosku o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności działki gruntu numer […], z winy S.(2) lub S.(1), z powodu toczącego się postępowania, sygn. akt […], z powództwa S.(2) lub S.(1).

M.(1) mogła wystąpić z wnioskiem o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności w terminie do dnia […] roku. 

Decyzja Prezydenta W. z dnia […] r., Nr […], zmieniona decyzją Nr […] z dnia […] roku, sprostowana postanowieniem Nr [...] z dnia […] roku o ustanowieniu na […] lat prawa użytkowania wieczystego gruntu oznaczonego jako działki nr […] o powierzchni […]m2 oraz nr […] z obrębu […]-[…]-[…], o pow. […]m2 została zrealizowana przez zawarcie w dniu […] r umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste w formie aktu notarialnego Rep. […].

Dnia […] r. S.(2) działająca w imieniu własnym oraz jako pełnomocnik S.(1), G., M.(1) działająca przez pełnomocnika R., C.(1) oraz C.(2) działająca w imieniu własnym oraz jako pełnomocnik C.(3) złożyli wniosek o przekształcenie prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości gruntowej położonej w W. przy al. W. […], na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości.

Dnia […] roku Obwiniony działając w imieniu M.(1) wezwał Pokrzywdzone do zapłaty solidarnie kwoty […] zł /[…] złotych […] groszy/ w nieprzekraczalnym terminie […] dni od dnia otrzymania tego wezwania.

Pismem z dnia […] roku S.(2) odpowiedziała Obwinionemu, że wezwanie do zapłaty jest w jej ocenie bezpodstawne jako, że warunkiem zapłaty kary umownej jest doręczenie decyzji Prezydenta W. odmawiającej przekształcenia prawa użytkowania wieczystego działek gruntu nr […] i nr […] w prawo własności z powodu postępowania z powództwa S.(2) i S.(1) toczącego się przed Sądem Okręgowym w W., pod sygn. akt […].

Pismem z dnia […] r. Zarząd Dzielnicy Z. Miasta W. […] powiadomił m.in. Obwinionego, że wniosek z dnia […] r. o przekształcenie prawa wieczystego użytkowania działek […] oraz […] z obrębu […]-[…]-[…] przy al. W. […] w W., w prawo własności, zostanie rozpatrzony  w najbliższym z możliwych terminów, jednak nie później niż do dnia […] roku.

Dnia […] roku Obwiniony wystąpił z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu z dnia […] r, Repertorium […]. W uzasadnieniu wniosku Obwiniony wskazał, że warunkiem od którego uzależniony jest obowiązek zapłaty przez Pokrzywdzone na rzecz M.(1) kwoty […] zł było uzyskanie prawomocnej decyzji Prezydenta W. orzekającej przekształcenie prawa użytkowania wieczystego zabudowanej działki gruntu numer […] oraz niezabudowanej działki gruntu numer […] w prawo własności, w terminie […] /[…]/ miesięcy od daty złożenia przez wszystkich współużytkowników wieczystych wniosku o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności działki gruntu numer […] oraz […]. Wobec faktu, że wniosek o przekształcenie prawa wieczystego użytkowania w prawo własności został złożony w dniu […] r., dnia […] roku minął termin […] miesięcy od daty złożenia wniosków o przekształcenie prawa wieczystego użytkowania w prawo własności, a do dnia złożenia przez Obwinionego wniosku o nadanie klauzuli wykonalności Prezydent W. nie wydał prawomocnej decyzji orzekającej przekształcenie prawa wieczystego użytkowania działek […] i […] w prawo własności.

Decyzją Zarządu Dzielnicy Z. miasta W. z dnia […] roku nr […] wydaną dla nieruchomości gruntowej nr […] z obrębu […]-[…]-[…] przy ul. W. […] w W. oraz decyzją Zarządu Dzielnicy Z. miasta W. z dnia […] roku nr […] wydaną dla nieruchomości gruntowej nr […] z obrębu […]-[…]-[…] przy ul. W. […] w W. prawo wieczystego użytkowania na rzecz S.(1), S.(2), M.(1), G., C.(1), C.(2) oraz C.(3) zostało nieodpłatnie przekształcone w prawo własności na rzecz ww. osób.

Dnia […] roku Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w W. […] Wydział Cywilny w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt […] wydała postanowienie, którym nadała klauzulę wykonalności na akt notarialny repertorium […] nr […] sporządzony dnia […] roku przez notariusza N. prowadzącego Kancelarię Notarialną w W. przy ulicy G. […] lokal […] na rzecz M.(1) przeciwko S.(2) i S.(1) w zakresie § […] przedmiotowego aktu notarialnego, z zastrzeżeniem, iż odpowiedzialność dłużniczek jest ograniczona do kwoty […] złotych.  Postanowienie to zostało doręczone Obwinionemu […] roku.

Powyższe postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności na akt notarialny zostało postanowieniem referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym dla W. w W. […] Wydział Cywilny sprostowane dnia […] roku doręczonym Obwinionemu dnia […] roku.

Wnioskiem z dnia […] roku Obwiniony wystąpił do Komornika Sądowego przy sądzie Rejonowym dla W. w W. K. o wszczęcie egzekucji przeciwko Pokrzywdzonym i wyegzekwowanie na rzecz M.(1) kwoty […] złotych wraz z kosztami postępowania i kosztami zastępstwa procesowego na podstawie zaopatrzonego w klauzulę wykonalności aktu notarialnego repertorium […] nr […] sporządzonego dnia […] roku przez notariusza N.

Dnia […] roku Komornik Sądowy przy sądzie Rejonowym dla W. w W. K. wszczął egzekucję i sporządził zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, dokonując szeregu zajęć komorniczych w majątku Pokrzywdzonych. Zawiadomienia o wszczęciu egzekucji zostały doręczone S.(2) w dniu […] r. i S.(1) […] r.

Na skutek skargi na orzeczenie referendarza sądowego sporządzonej przez pełnomocnika pokrzywdzonych, dnia […] roku, Sąd Rejonowy dla miasta W. w W. […] Wydział Cywilny w postępowaniu pod sygn. akt […] postanowił dnia […] r. uchylić postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu z dnia […] roku sporządzonemu przez notariusza N. w W. za repertorium […] […] przeciwko Pokrzywdzonym.  W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał że ”o ile upłynął […]miesięczny termin do złożenia przez wszystkich współużytkowników wieczystych wniosku o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, o tyle wierzyciel nie wykazał, aby nieuzyskanie prawomocnej decyzji organu pierwszej instancji nastąpiło z winy dłużników, z powodu toczącego się przed Sądem Okręgowym w W. postępowania, sygn. akt […], z powództwa S.(2) i S.(1).  W związku z tym w ocenie Sądu nie nastąpiło zdarzenia, od którego uzależnione zostało wykonanie obowiązku dłużników, zatem nadanie klauzuli wykonalności przedmiotowemu aktowi notarialnemu jest nieuzasadnione.”

Dnia […] roku komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla W. w W. K. postanowił na podstawie art. 825 pkt 2 kpc wszczęte przeciwko Poszkodowanym postępowanie egzekucyjne umorzyć.

Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:

Zebrany w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że Obwiniony dopuścił się zarzucanego mu wnioskiem o ukaranie czynu. 

Zasady etyki radcy prawnego regulowane przez art. 6 i art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego przyjętych uchwałą nr. 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014r. nakazują każdemu radcy prawnemu wykonywać czynności zawodowe sumiennie rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania.  Art. 38 ust.2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego nakazuje natomiast radcy prawnemu by ten nie ulegał nastawieniu swojego klienta do strony przeciwnej i działał w stosunku do strony przeciwnej taktownie, bez uprzedzeń i nie podejmując działań zmierzających do zaostrzenia konfliktu.

W trakcie postępowania przed Sądem, Obwiniony swój czyn tłumaczył tym, że świadczył pomoc prawną na rzecz swojej klientki, na jej zlecenie a czynności dokonywał za jej wiedza i zgodą i zobowiązany był do ochrony jej interesu prawnego. W ramach ochrony tego interesu po upływie dwóch miesięcy od złożenia wniosku o przekształcenie prawa wieczystego użytkowania w prawo własności wystąpił o nadanie klauzuli wykonalności, który to upływ czasu, obok odmowy przekształcenia tego prawa, zdaniem Obwinionego, stanowić miał jedyny warunek możliwości wystąpienia o nadanie klauzuli wykonalności na akt notarialny. Zdaniem Obwinionego spełnił on wymagania Kodeksu Postępowania Cywilnego, które ten nakłada na wnioskodawcę w przypadku składania wniosku o nadanie klauzuli wykonalności na akt notarialny, tj. załączył w oryginale akt notarialny, z którego dłużnik poddaje się dobrowolnie egzekucji. Sąd natomiast, nadając klauzulę wykonalności na akt notarialny uznał, że spełnione zostały przesłanki do nadania klauzuli wykonalności na akt. W konsekwencji radca prawny posiadając tytuł egzekucyjny, tj. akt notarialny w którym dłużnik poddaje się egzekucji zaopatrzony w klauzulę wykonalności, winien, kierując się interesem klienta którego reprezentuje, wystąpić z wnioskiem egzekucyjnym. Fakt późniejszego uchylenia klauzuli wykonalności w postępowaniu instancyjnym nie zmienia zaś faktu, że w dniu […] roku, w którym Obwiniony wystąpił z wnioskiem egzekucyjnym, nie popełnił on błędu, a jego postepowanie było zgodne z prawem.

W ocenie Obwinionego, jeśli nawet można by uznać jego czyn za naruszający zasady etyki radcy prawnego to, w trakcie świadczenia pomocy prawnej na rzecz klienta, pokrzywdzonym ewentualnym naruszeniem zasad etyki radcy prawnego może być wyłącznie jego klient, nie zaś przeciwnik jak w sprawie przyjął Rzecznik Dyscyplinarny.

Takie stanowisko jest, zdaniem sądu, nietrafne. Dyspozycja przepisu art. 38 ust.7 w korelacji z normami prawnymi ustanowionymi art. 6  oraz art. 12 ust. 1 Kodeksu etyki radcy prawnego nakładają na radcę prawnego świadczącego pomoc prawną na rzecz swojego klienta, także obowiązki względem innych uczestników postępowania, a w konsekwencji radca prawny świadcząc pomoc prawną na rzecz swojego klienta, swoim postępowaniem może naruszyć dobro prawne innej niż klient osoby, która w takim wypadku, zgodnie z art. 68 ust. 5 Ustawy o Radcach Prawnych definiowana jest jako pokrzywdzony. 

Radca prawny powinien kierować się przede wszystkim dobrem, interesem swojego klienta. W świetle tej dyrektywy, radca prawny winien odważnie sięgać po dostępne narzędzia prawne, co nie oznacza, że dobór tych środków jest dowolny i może nie mieć związku ze stanem faktycznym sprawy. Granice powyższej reguły wyznaczają przepisy kodeksu etyki radcy prawnego np. art. 12, który nakazuje wykonywanie czynności zawodowych z należytą starannością, oraz art. 38 ust. 7 nakazujący wykonywanie tych czynności z zachowaniem taktu i bez uprzedzeń do strony przeciwnej. Powyższe źródła ograniczeń mają na celu chronić zarówno klienta, jak i osoby trzecie.

Obwiniony nie dochowując należytej staranności w ocenie przesłanek wystąpienia o nadanie klauzuli wykonalności naraził na szkodę nie tylko osoby trzecie, ale również swojego klienta.

Wobec powyższych założeń, do rozstrzygnięcia pozostaje kwestia kwalifikacji czynu zarzucanego Obwinionemu wnioskiem o ukaranie tj. sporządzenia w imieniu M.(1), w dniu […] r. w W. – pomimo braku wymagalności roszczenia objętego aktem notarialnym sporządzonym przez notariusza N. rep. […] nr […] z dnia […] r. – wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko S.(1) oraz S.(2) przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym dla W. w W. K. […].

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe nie dostarczyło dowodów że zarzucany wnioskiem o ukaranie czyn popełniony został umyślnie, a co za tym idzie w warunkach art. 5 ust. 2 Kodeksu Postępowania Karnego niedające się usunąć wątpliwości sąd rozstrzyga się na korzyść obwinionego. W ocenie Sądu czyn ten należy traktować jako niesumiennie, nierzetelne oraz niezgodne z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania radcy prawnego, postępowanie, swoisty „błąd w sztuce”, którym pokrzywdzone zostały S.(1) oraz S.(2) przeciwko którym wszczęte zostało postępowanie egzekucyjne na podstawie aktu notarialnego na który nadano klauzulę wykonalności. Klauzula wykonalności został wprawdzie uchylona, ale do tego czasu komornik dokonał szeregu zajęć, oraz obciążył Pokrzywdzone kosztami prowadzonej egzekucji.

Obwiniony, reprezentujący M.(1) w procesie „odzyskania” nieruchomości położonej w W. przy Alei W. […], (dalej. „Nieruchomość”) przekształcenia prawa użytkowania wieczystego oraz jej sprzedaży, w trakcie świadczenia pomocy prawnej negocjował postanowienia i podpisał w imieniu swojej klientki porozumienie mocą którego współwłaścicielki Nieruchomości S.(1) oraz S(2) zobowiązały się do zapłaty kary umownej na rzecz M.(1), w przypadku nie uzyskania prawomocnej decyzji Prezydenta W. orzekającej przekształcenie prawa użytkowania Nieruchomości w terminie […] /[…]/ miesięcy od daty złożenia przez wszystkich współużytkowników wieczystych wniosku o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego, z powodu postępowania z powództwa S.(2) oraz S.(1) w terminie […] /[…]/ dni od doręczenia decyzji Prezydenta W. odmawiającej przekształcenia prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości. Wobec powyższego nie sposób by Obwiniony negocjujący warunki ww. porozumienia, a jednocześnie wykonujący czynności zawodowe sumiennie rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, zasadami etyki zawodowej, dobrymi obyczajami oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania do czego zobowiązują go przywołane we wniosku o ukaranie przepisy kodeksu etyki radcy prawnego przepisy, nie naruszył ich występując o nadanie klauzuli wykonalności na akt notarialny pomimo nie ziszczenia się warunków od których ziszczenia się uzależniona była możliwość wystąpienia o nią.  Nawet uwzględniając fakt, że Obwiniony działałby na wyraźne polecenie klienta który kategorycznie nakazałby mu wszczęcie postępowania egzekucyjnego pomimo braku wymagalności roszczenia objętego aktem notarialnym, co w sprawie niniejszej nie miało miejsca, złożenie przez niego wniosku o wszczęcie egzekucji, pomimo świadomości że została wydana decyzja przekształcająca prawo wieczystego użytkowania w prawo własności, należało by postrzegać jako wykonywanie czynności zawodowych w sposób niesumienny i z nienależytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał Obwinionego winnym popełnienia zarzucanego mu deliktu dyscyplinarnego, przy czym w ocenie Sądu w okolicznościach tej sprawy Obwiniony dopuścił się przewinienia działając w warunkach winy nieumyślnej. W ocenie Sądu istotą winy jest zarzut dotyczący tego, że Obwiniony działał sprzecznie z prawem, chociaż mógł zachować się inaczej. Przekładając to na przedmiotowy stan faktyczny Obwiniony popełniając zarzucane mu wnioskiem o ukaranie przewinienie dyscyplinarne z jednej strony kierował się podstawową zasadą świadczenia pomocy prawnej tj. obowiązkiem ochrony interesu prawnego swojego klienta, jednakże tym samym czynem naruszał inną normę postępowania, nakazującą mu wykonywać czynności zawodowe sumiennie, rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami. W przedmiotowym stanie faktycznym Obwiniony winien był chroniąc interes prawny swojego klienta postępować zgodnie z prawem, dbając by swoim postępowaniem nie naruszyć także dóbr prawem chronionych uczestników postępowania, czemu nie udało mu się zadośćuczynić.

Powyższa sprzeczność stanowi jedną z podstaw łagodnego wymiaru kary orzeczonej w stosunku do Obwinionego. Dokonując wymiaru kary Sąd wziął pod uwagę dotychczasową niekaralność Obwinionego. Działanie Obwinionego było jednocześnie prawidłowe, z drugiej strony niewątpliwie nieprawidłowe i niestosowne, jednak nie godziło w ten sposób w elementarne i najważniejsze zasady wykonywania zawodu. Wymierzona kara jest uzasadniona stopniem winy i charakterem dokonanego naruszenia zasad etyki radcy prawnego.

O kosztach postępowania na podstawie art. 706 ust. 2 ustawy o radcach prawnych oraz § 1 ust. 1 pkt 1 uchwały nr 86/IX/2015 Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 20 marca 2015 r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
 
 
(WK)

Prawo i praktyka

Przygody Radcy Antoniego

Odwiedź także

Nasze inicjatywy