Odejście od konstytucyjnej zasady apolityczności służby cywilnej zarzuca poselskiemu projektowi nowelizacji ustawy o służbie cywilnej opinia prof. Huberta Izdebskiego, przygotowana na zlecenie Fundacji Batorego. Zdaniem Izdebskiego to także sposób na masową wymianę kadr.

Według opinii projekt, zmieniający jedną trzecią artykułów obecnej ustawy, budzi różnorakie wątpliwości „o charakterze zasadniczym”.
Chodzi m.in. o to, że przyjęcie projektu prowadziłoby do rezygnacji z zasady otwartego i konkurencyjnego naboru na wyższe stanowiska w służbie cywilnej. Wedle projektu obsadzenie stanowisk następowałoby bowiem na zasadzie prostego powołania w rozumieniu Kodeksu pracy, co – według Izdebskiego – oznacza zarazem dowolność rozwiązania stosunku pracy w drodze odwołania.
Jego zdaniem skreślenie obecnych wymogów: co najmniej sześcioletniego stażu pracy, w tym co najmniej trzyletniego stażu pracy na stanowisku kierowniczym w jednostkach sektora finansów publicznych (w przypadku ubiegania się o stanowisko dyrektora generalnego urzędu) oraz co najmniej trzyletniego stażu pracy, w tym co najmniej rocznego na stanowisku kierowniczym lub dwuletniego na stanowisku samodzielnym, w jednostkach sektora finansów publicznych (w przypadku ubiegania się o pozostałe wyższe stanowiska), to sposób na „umożliwienie polityzacji kierowniczego segmentu służby cywilnej”.
„Skutkiem tego jest faktyczne odstąpienie w projekcie od konstytucyjnej zasady neutralności politycznej całego korpusu służby cywilnej” – napisał Izdebski w opinii.
Jak wskazał ekspert, projekt mówi nie tylko o przyszłych zatrudnionych, ale wprost odnosi się do osób obecnie zajmujących wyższe stanowiska w służbie cywilnej. Zauważa on, iż z osobami tymi ma z mocy prawa – po 30 dniach od dnia wejścia ustawy w życie – wygasnąć stosunek pracy, chyba że zaproponuje się im nowe warunki pracy lub płacy na dalszy okres, a warunki te zostaną przyjęte; nie przewiduje się też obowiązku zaproponowania nowych warunków.
„Jest oczywiste, że musi iść o masową wymianę kadr kierowniczych w administracji rządowej na odpowiadające politycznym potrzebom i zamiarom aktualnego rządu i większości parlamentarnej” – ocenił te zapisy Izdebski.
„Rozwiązania przedstawione w projekcie stanowią zaprzeczenie – wprowadzanych u nas dotąd, należy podkreślić, z dużym trudem – konstytucyjnych i międzynarodowych standardów służby cywilnej, a nawet zaprzeczenie samej idei służby cywilnej” – konkluduje opinia.
(PAP)