opublikowano: 2015-03-24 przez:

Określenie sposobu zapewnienia oskarżonemu obrońcy z urzędu po wejściu w życie reformy procedury karnej zakłada projekt rozporządzenia, nad którym trwają prace w resorcie sprawiedliwości. Listy obrońców mają objąć zarówno adwokatów, jak i radców prawnych.
 

„Aktualnie w sprawie tego rozporządzenia trwają jeszcze uzgodnienia międzyresortowe i odnoszenie się do zgłaszanych uwag” - powiedział PAP zajmujący się tym projektem sędzia Marcin Kowal z wydziału prawa karnego MS. Dodał, że uzgodnienia te powinny się zakończyć w perspektywie dwóch tygodni.

Część zapisów propozycji skrytykowała Krajowa Rada Radców Prawnych (KRRP), według której w projekcie niepotrzebnie dokonano podziału obrońców ze względu na wykonywany zawód - adwokata lub radcy.

Nowela prawa, które zmieni zasady prowadzenia procesów karnych i wprowadzi zasadę kontradyktoryjności (spór toczy oskarżenie z obroną, a sąd jest tylko arbitrem), wejdzie w życie 1 lipca.

Nowelizacja dopuści też radców prawnych do sprawowania obron w sprawach karnych i karno-skarbowych. Po tej zmianie około 15 tys. adwokatów straci więc monopol na sprawowanie funkcji obrońców w procesach karnych. Potencjalnie funkcję tę będzie mogło sprawować także około kilkunastu tys. radców niezatrudnionych na etacie. KRRP - jak poinformował PAP jej wiceprezes Włodzimierz Chróścik - obecnie dokonuje szacunków, ilu radców byłoby zainteresowanych takimi obronami. Wyniki tych badań mają być znane za kilka tygodni.

Sposób zapewnienia oskarżonemu obrony z urzędu po reformie - zgodnie z ustawą - MS ma określić w rozporządzeniu, które także wejdzie w życie 1 lipca. Według projektu tego rozporządzenia listy obrońców z urzędu będą ustalane przez prezesów sądów w oparciu o wykazy corocznie przedstawiane przez okręgowe rady adwokackie oraz okręgowe izby radców prawnych.

Ponieważ nie wszyscy uprawnieni adwokaci i radcy będą deklarowali chęć udzielania oskarżonym pomocy z urzędu, listy mają dzielić się na część zawierającą obrońców "deklarujących gotowość" udzielania takiej pomocy oraz część zawierającą pozostałych obrońców uprawnionych do obrony w postępowaniu karnym. Obrońca z tej drugiej części ma być wyznaczany "w razie braku możliwości" wyznaczenia obrońcy z części pierwszej.

Adwokaci i radcowie prawni na listach spisani mają być oddzielnie - w porządku alfabetycznym. Obrońcy - jak zakłada MS - wyznaczani mają być do poszczególnych spraw przemiennie spośród adwokatów i radców. Resort zaproponował także w rozporządzeniu, aby oskarżony wnioskując o wyznaczenie obrońcy, mógł wskazać, czy chce adwokata, czy radcę prawnego. „Prezes sądu, sąd lub referendarz sądowy przy wyznaczaniu obrońcy z urzędu nie jest związany wnioskiem oskarżonego" - dodano w projekcie.

Propozycje rozdzielenia w rozporządzeniu adwokatów od radców i przyznania oskarżonemu prawa do proponowania, z której grupy zawodowej chciałby obrońcę, wzbudziło krytykę KRRP. „Równe kompetencje obrończe radców i adwokatów od 1 lipca 2015 r. powodują, że w interesie ustawodawcy są działania zmierzające do uświadamiania obywateli o tożsamym zakresie pomocy prawnej świadczonej przez dwa prawnicze zawody zaufania publicznego" - wskazała Rada w opinii do projektu.

„Niczym nieuzasadnione przyznanie możliwości wyboru wnioskującemu spośród dwóch grup obrońców skutkować będzie utwierdzaniem w społeczeństwie stereotypu dotyczącego możliwości świadczenia pomocy prawnej w ramach postępowania karnego wyłącznie przez adwokatów" - dodała KRRP.
Źródło: www.kancelaria.lex.pl/PAP