28.03.2024

Grabarczyk: moją intencją dochowanie terminu reformy postępowań karnych

opublikowano: 2014-10-13 przez:

Moją intencją jest dochowanie terminu wejścia w życie reformy w postępowaniach karnych, tak aby została ona wdrożona 1 lipca 2015 r. Nie planuję też wstrzymania terminu wejścia w życie nowego regulaminu urzędowania prokuratury - powiedział MS Cezary Grabarczyk.


Nowy regulamin prokuratury ma dostosować jej funkcjonowanie do nowych zadań związanych z wchodzącą w życie od lipca 2015 r. nowelizacją Kodeksu postępowania karnego. Zakłada ona największą od 1989 r. reformą procesu karnego: sędzia ma się stać arbitrem rozsądzającym spór między oskarżycielem a obroną - co nosi nazwę kontradyktoryjności. Ograniczona zostanie inicjatywa dowodowa sądu, a rozszerzona - rola stron.

Zmiana ta musi być skoordynowana ze zmianami w funkcjonowaniu prokuratury. Służyć ma temu właśnie podpisany w pierwszej połowie września przez poprzedniego ministra sprawiedliwości Marka Biernackiego regulamin urzędowania prokuratury, który ma wejść w życie od stycznia 2015 r. Rozporządzenie to spotkało się z krytyką części środowiska prokuratorskiego, a także prokuratora generalnego Andrzeja Seremeta.

Grabarczyk powiedział podczas poniedziałkowej konferencji, że nie planuje wstrzymania terminu wejścia w życie nowego regulaminu urzędowania prokuratury. "Jeżeli będą potrzebne korekty, to nie wykluczam, że zostaną one wprowadzone jeszcze przed terminem wejścia w życie" - zaznaczył.

Tymczasem w końcu września do MS wrócił projekt nowego Prawa o prokuraturze, którego - choć jest gotowy od dwóch lat - nie przyjął rząd. Jak mówił niedawno Grabarczyk, szuka on odpowiedzi, dlaczego dotąd ustawy nie udało się uchwalić.

Po objęciu urzędu Grabarczyk spotkał się z prokuratorem generalnym Andrzejem Seremetem. Podczas tej rozmowy ustalono, że prace nad ewentualnymi zmianami projektu Prawa o prokuraturze mają się toczyć we współpracy z prokuraturą - zarówno generalną, jak i z prokuratorami najniższego szczebla. Rozważane jest, czy w obecnej sytuacji kierować na rząd kolejną już nowelizację obecnej ustawy o prokuraturze (z 1985 r.), czy zmieniać całościowy projekt już istniejący.

"Ustaliliśmy współpracę z prokuratorem generalnym. Będę chciał zaproponować, abyśmy pracowali nie nad nowelizacją obecnie obowiązującej ustawy, ale abyśmy podjęli prace nad autopoprawkami do projektu, który został zwrócony do MS. Czasu jest niewiele; wydaje się, że zasada ekonomiki wskazuje, że powinniśmy działać w ten sposób" - powiedział Grabarczyk.

Dodał, że pojawiły się już pierwsze propozycje nowych zapisów do projektu. "Będziemy je omawiać na posiedzeniu ścisłego kierownictwa resortu we wtorek. Po rozstrzygnięciu, które z tych propozycji staną się przedmiotem dalszych prac, podzielę się tymi ustaleniami z prokuratorem Seremetem. Mam nadzieję, że do takiego spotkania dojdzie jeszcze w tym tygodniu" - zaznaczył minister.

Grabarczyk poinformował, że zaproponował prokuratorowi generalnemu najpierw rozstrzygnięcie kwestii zmian ustawowych, a w drugiej kolejności zmian w rozporządzeniu, jakim jest regulamin urzędowania prokuratury. "W systemie prawnym obowiązuje określona logika i hierarchia aktów normatywnych, trudno zmieniać rozporządzenie bez rozstrzygnięć rangi ustawowej" - powiedział minister.

"Nie wykluczam jednak, że jeszcze przed uchwaleniem ustawy o prokuraturze będzie niezbędna korekta rozporządzenia, ale dziś jeszcze za wcześnie, aby o tym przesądzać" - dodał.

Prokuratura Generalna informowała niedawno, że bardzo dokładnie analizuje skutki wejścia w życie nowego regulaminu, bo "ministerstwo takich analiz nie prowadziło przed podpisaniem tego aktu". W ciągu najbliższych dni wnioski z tych analiz mają trafić do MS.

Nowe Prawo o prokuraturze (nazwa nawiązuje do innych ustaw odnoszących się do wymiaru sprawiedliwości, np. Prawa o ustroju sądów powszechnych czy Prawa o adwokaturze) ma być częścią pakietu zmieniającego funkcjonowanie całego systemu prawno-sądowego, która ma współgrać z wielką rządową nowelizacją procedury karnej - która wchodzi w życie w lipcu przyszłego roku. Nowa procedura przewiduje zmianę całej filozofii prowadzenia procesu: sędzia stałby się arbitrem rozsądzającym spór między prokuratorem a obroną. Dziś zdarza się, że i prokurator, i obrońca są bierni w procesie, bo sąd i tak ma obowiązek ustalania tzw. prawdy materialnej.

Zmiany te wymusiłyby na prokuratorach większe zaangażowanie w proces, co - jak wskazywała Krajowa Rada Prokuratury - mogłoby się odbić niekorzystnie na prowadzonych przez danego prokuratora bieżących śledztwach. Dziś wielu autorów aktów oskarżenia nie przychodzi do sądów, bo koncentrują się na kolejnych trwających śledztwach. Prokurator generalny Andrzej Seremet, odnosząc się do projektu, wskazywał, że zwiększa on obowiązki prokuratora na etapie postępowania sądowego, ale nie zmniejsza jego obciążeń w ramach śledztwa.(PAP)


 

Prawo i praktyka

Przygody Radcy Antoniego

Odwiedź także

Nasze inicjatywy