Wszystkie kluby zapowiedziały we wtorek w Sejmie poparcie dla projektu zmian w ustawie, który doprecyzowuje zasady przekazywania 1 proc. podatku dochodowego Organizacjom Pożytku Publicznego. Nowela przewiduje m.in. utworzenie Funduszu Wspierania OPP.

Projekt nowelizacji ustawy o pożytku publicznym i o wolontariacie przygotowała sejmowa podkomisja stała ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi. Projekt przewiduje m.in., że OPP będą miały zakaz przekazywania środków zebranych w ramach 1 proc. innym organizacjom, które same nie mają prawa do ubiegania się o tego rodzaju wsparcie.
Marek Hok (PO) przypomniał, że projekt powstał we współpracy z organizacjami pozarządowymi. Ocenił, że wpłynie pozytywnie na rozwój społeczeństwa obywatelskiego oraz transparentność organizacji pozyskujących środki z 1 proc. podatku.
Jak ocenił Piotr Babiarz (PiS) projekt, który ma na celu wyeliminowanie szeregu nieprawidłowości, wychodzi naprzeciw postulatom różnych organizacji. Zapowiedział, że posłowie PiS, mimo pojawiających się wątpliwości, poprą projekt w głosowaniu.
Propozycje zmian poparł także Piotr Walkowski (PSL), który podkreślił, że projekt porządkuje obowiązujące przepisy. Poseł podziękował szefowi podkomisji stałej ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi Tadeuszowi Tomaszewskiemu (SLD) za tę inicjatywę.
Także Artur Górczyński (SLD) ocenił, że podkomisja pracująca nad tą nowelizacją wypracowała wiele dobrych zmian, które ujednolicają obowiązujące przepisy.
Jak powiedziała Zofia Popiołek (RP), dobrze, że powstał projekt precyzujący prawo w zakresie wolontariatu i pożytku publicznego. Jej zdaniem zaproponowane zmiany przyczyniają się do odbudowy społeczeństwa obywatelskiego.
„To bardzo potrzebne i oczekiwane przez środowisko nowe otwarcie” – tak projekt skomentował wiceminister pracy i polityki społecznej Jarosław Duda. Przypomniał, że w zeszłym roku 1 proc. podatku dla OPP przekazała większość podatników; w sumie było to ponad 506 mln zł.
Ze statusem OPP związane są szczególne obowiązki i uprawnienia – jednym z najważniejszych przywilejów jest ubieganie się o 1 proc. podatku, który – od 2004 r. – podatnicy mogą przekazać wybranej organizacji. Uprawnionymi do otrzymania środków z 1 proc. podatku są tylko te organizacje, które znajdą się w wykazie ministra pracy i polityki społecznej. W tym roku figuruje w nim ponad 8 tys. podmiotów.
Obecnie zdarza się, że organizacje uprawnione do zbierania 1 proc. podatku dochodowego de facto zbierają pieniądze dla innych organizacji, niekiedy pobierając za to opłaty, np. pod pretekstem zbierania składek członkowskich. Posłowie chcą zlikwidować taką możliwość. Chodzi o organizacje, które nigdy statusu OPP nie otrzymały oraz te, które z powodu niedopełniania związanych z tym obowiązków status ten utraciły.
Projekt przewiduje, że organizacje pożytku publicznego będą miały zakaz przekazywania środków zebranych w ramach 1 proc. organizacjom, które same nie mają prawa do ubiegania się o tego rodzaju wsparcie. „Niecelowe jest, aby środkami publicznymi przekazanymi przez podatnika na pewien z góry określony cel dysponowała organizacja, która nie spełnia wymogów informacyjnych dotyczących prowadzonej działalności (nie złożyła w terminie sprawozdań: z działalności oraz finansowego), co pociąga dalej idące wątpliwości co do jej wiarygodności” – podkreślono w uzasadnieniu.
Projekt zakłada ponadto, że niewykorzystane środki z 1 proc. będące w posiadaniu organizacji, która straci status OPP, trafiać będą do Funduszu Wspierania Organizacji Pożytku Publicznego. Organizacja będzie zobowiązana poinformować MPiPS o wysokości tych środków. Do Funduszu będą trafiać także pieniądze pochodzące z 1 proc. przekazane OPP, wobec której stwierdzono, że wydała je niezgodnie z ustawą, czyli nie na prowadzenie działalności pożytku publicznego.
Zgromadzone w Funduszu środki mają być wykorzystywane na wspieranie OPP w trybie otwartego konkursu ofert. Szczegółowe zadania, na które przeznaczane będą pieniądze z Funduszu, ma określić resort pracy i polityki społecznej.
Projekt proponuje również wprowadzenie zakazu tworzenia programów komputerowych umożliwiających wypełnianie zeznań podatkowych w taki sposób, że osoba z niego korzystająca może przekazać 1 proc. jedynie wskazanej OPP, uniemożliwiając swobodny wybór. Obecnie jest to popularny sposób zachęcania do przekazania 1 proc. – organizacja proponuje pobranie z jej strony programu do rozliczania PIT-ów, w którym domyślnie wpisane są jej dane.
Kolejne propozycje zmierzają do zwiększenia transparentności prowadzonych przez OPP działań promocyjnych, zachęcających do przekazywania 1 proc. Organizacje mają być zobowiązane do wyodrębnienia środków uzyskanych i wydanych na promocję z określeniem przychodów i kosztów.
Głosowanie nad projektem noweli ustawy o pożytku publicznym i o wolontariacie ma odbyć się jeszcze w tym tygodniu.
(PAP)