Dotychczas w sądach nagrano, w formie e-protokołu, ponad 1 mln rozpraw cywilnych; obecnie miesięcznie utrwalanych jest średnio 45 tys. rozpraw - poinformował w czwartek resort sprawiedliwości. Wdrożenie systemu we wszystkich sądach może nastąpić w 2018 r.

Pierwszych nagrań dokonano jesienią 2011 r. Łącznie w całej Polsce protokołem elektronicznym objęto dotychczas 239 sądów. Rozprawy są utrwalane na 2223 salach sądowych w 11 sądach apelacyjnych, 45 sądach okręgowych i 183 sądach rejonowych.
„Ponad 1,5 tys. sal rozpraw wyposażono w możliwość przeprowadzania wideokonferencji i przeprowadzania tzw. dowodu na odległość. Przeszkolono ponad 13 tys. użytkowników systemu” – przekazało ponadto Ministerstwo Sprawiedliwości.
„Wdrożenie protokołu w sprawach cywilnych i wykroczeniowych przebiega zgodnie z założonym harmonogramem, jest finansowane z środków UE (...) W ramach tego wdrożenia wyposażyliśmy już wszystkie sądy apelacyjne i okręgowe oraz sądy rejonowe z sześciu apelacji: wrocławskiej, białostockiej, warszawskiej, łódzkiej, krakowskiej i gdańskiej” – powiedział PAP pełnomocnik ministra sprawiedliwości ds. informatyzacji sądów prof. Jacek Gołaczyński.
Do wyposażenia pozostały sądy rejonowe pięciu pozostałych apelacji: katowickiej, lubelskiej, szczecińskiej, poznańskiej i rzeszowskiej. „Prawdopodobnie od października lub listopada będziemy mogli rozpocząć wdrożenie w tych kolejnych apelacjach. Termin realizacji jest zakreślony do końca 2018 r.” – poinformował Gołaczyński.
Zastrzegł, że wyjątkami są lokalne sytuacje, „budynek sądowy przeznaczony jest do remontu lub ma być przenoszona siedziba sądu, to tam nie wdrażamy tego protokołu”. "Mamy około 400 sądów w Polsce, cały czas jest jakiś ruch, jeśli chodzi o kwestie remontowe i to też wpływa na harmonogram wprowadzania e-protokołu” – dodał.
Nagrywanie rozpraw cywilnych umożliwiła ustawa, która weszła w życie w lipcu 2010 r. Zasadą stało się sporządzanie podczas rozprawy cywilnej protokołu elektronicznego, czyli zapisu dokonanego za pomocą urządzeń nagrywających. W sposób pisemny jest tylko sporządzany protokół skrócony, w którym jest informacja o miejscu i dacie posiedzenia, nazwiskach sędziów, stron, oznaczeniu sprawy oraz zarządzeniach i orzeczeniach wydanych na posiedzeniu. Wprowadzanie nagrywania spraw cywilnych rozpoczęto od sądów apelacyjnych i okręgowych, ponad rok temu nagrywanie spraw cywilnych zapoczątkowano w pierwszych sądach rejonowych.
Usprawnieniu korzystania z protokołu elektronicznego ma służyć obowiązująca od jesieni zeszłego roku nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego. Zmiana dała m.in. możliwość zamieszczania w pisemnym protokole skróconym z rozprawy także informacji o wynikach postępowania dowodowego oraz innych okolicznościach istotnych dla przebiegu posiedzenia. Dzięki tej nowelizacji zapoznawanie się z nagranym przebiegiem posiedzenia ma zajmować znacznie mniej czasu.
Z kolei w środę Sejm przyjął kolejną z nowelizacji prawa cywilnego, która ma umożliwić dalszą informatyzację postępowań m.in. przez rozszerzenie możliwości składania dowodów nie tylko w formie dokumentów zawierających tekst, ale też dokumentów elektronicznych rozumianych jako zapis obrazu lub dźwięku. Przewidziano też, iż drogą elektroniczną będzie też można wnosić więcej pism procesowych.
„Jeśli chodzi o sprawy karne, to nadal trwają prace nad odpowiednią zmianą ustawy. W przypadku tych spraw nagrania rozpraw mają funkcjonować obok tradycyjnego protokołu pisemnego” – powiedział Gołaczyński. Projekt nowelizacji dotyczący tej kwestii jest obecnie na etapie prac w sejmowej komisji.
Dane dotyczące aktualnego zaawansowania prac nad wprowadzeniem w polskich sądach e-protokołu MS przedstawiło na rozpoczętej w czwartek w Warszawie międzynarodowej konferencji „Elektroniczny protokół szansą na transparentny i szybki proces”. Podczas dwudniowych obrad doświadczenia związane z nagrywaniem rozpraw prezentować będą m.in. przedstawiciele wymiarów sprawiedliwości z: Wielkiej Brytanii, Litwy, Łotwy, Węgier, Austrii, Włoch, Słowenii, Finlandii, Belgii, Czech i Holandii.
(PAP)