Orzeczenie z dnia 2 marca 2021 r. Sygn. akt: D 201/19
Orzeczenie jest prawomocne
 

PRZEWODNICZĄCY:      r. pr. Igor Bąkowski
CZŁONKOWIE:      r. pr. Krzysztof Jacek Woś
r. pr. Artur Załuski
PROTOKOLANT:              Karolina Szymala

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie w dniach […] r., […] r. i […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu I.D. ([…]) obwinionej o to, że:

 

 

 

 
Pismem z […] r. (k. 67) Sąd Okręgowy w W. IX Wydział Karny Odwoławczy przekazał odpis wyroku w sprawie […] dotyczącego radcy prawnego I.D. (zwanej także dalej „Obwinioną”). Zgodnie z tym wyrokiem, Sąd II instancji co do zasady utrzymał w mocy zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego dla W. z dnia […] r. (sygn. akt […]), którym to wyrokiem Sąd I instancji uznał obwinioną winną zarzucanego jej czynu, tj. tego, że w okresie od końca […] r. do […] r. wywołując przekonanie E.C. i J.C. o posiadaniu wpływów w organach ścigania, a następnie powołując się na takie wpływy, podjęła się pośrednictwa w korzystnym załatwieniu sprawy o sygn. akt […] prowadzonej przez Prokuraturę Okręgową w W. przeciwko E.C. i J.C. oraz innym osobom, podejrzanym o przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., zobowiązując się wobec E.C. i J.C. początkowo do spowodowania uniknięcia przez nich odpowiedzialności karnej, a następnie spowodowania wymierzenia za zarzucane im w tym postępowaniu przestępstwo kar pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania w zamian za obietnicę otrzymania korzyści majątkowej w kwocie 200.000 zł, którą to korzyść następnie przyjęła od E.C. i J.C. w kwocie 188.000 zł – czyli popełnienia czynu z art. 230 § 1 kodeksu karnego.
 
Postanowieniem z dnia […] r. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. postawił obwinionej zarzut dyscyplinarny i radca prawny I.D. została przesłuchana w charakterze obwinionej.
 
Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, […] roku Rzecznik Dyscyplinarny skierował do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego wniosek o ukaranie obwinionej o to, że:
w okresie od końca […] r. do […] r. wywołując przekonanie E.C. i J.C. o posiadaniu wpływów w organach ścigania, a następnie powołując się na takie wpływy, podjęła się pośrednictwa w korzystnym załatwieniu sprawy o sygn. akt […] prowadzonej przez Prokuraturę Okręgową w W. przeciwko E.C. i J.C. oraz innym osobom, podejrzanym o przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., zobowiązując się wobec E.C. i J.C. początkowo do spowodowania uniknięcia przez nich odpowiedzialności karnej, a następnie spowodowania wymierzenia za zarzucane im w tym postępowaniu przestępstwo kar pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania w zamian za obietnicę otrzymania korzyści majątkowej w kwocie 200.000 zł, którą to korzyść następnie przyjęła od E.C. i J.C. w kwocie 188.000 zł,
tj. popełniła czyn z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 230 § 1 kodeksu karnego.
 
Obwiniona stawiła się na rozprawę przed Okręgowym Sądem Dyscyplinarnym i złożyła obszerne wyjaśnienia.
 
Obwiniona w wyjaśnieniach złożonych na rozprawie podnosiła iż w istocie kwoty wpłacone jej przez E.C. i J.C. były kwotami z tytułu wykonanych usług doradztwa prawnego na ich rzecz w zakresie szeregu spraw z zakresu prawa cywilnego oraz że nie zapewniała ich o posiadaniu wpływów w organach ścigania ani nie powoływała się na takie wpływy. Obwiniona wskazywała iż zeznania biegłych i ekspertów wykazywały rozbieżności w ocenie prawdziwości nagrań które oceniały sądy karne w jej sprawie, podnosząc iż nagrania te nie były prawdziwe czy rzetelne (wyjaśnienia obwinionej, k. 518-522).
 
W toku postępowania obwiniona złożyła szereg dokumentów w szczególności w postaci protokołów z rozpraw, opinii biegłych, prywatnych opinii z zakresu fonoskopii - na okoliczność podważenia prawidłowości ustaleń sądu I instancji i sądu II instancji, w tym podnosząc iż w jej ocenie sądy dokonały niewłaściwej oceny materiału dowodowego oraz wywiodły z niego nieprawidłowe ustalenia.
 
Na wniosek Rzecznika Dyscyplinarnego Sąd wystąpił do Krajowego Rejestru Karnego celem ustalenia uprzedniej karalności obwinionej. Na uzyskanej przez tutejszy Sąd karcie karnej z Krajowego Rejestru Karnego wydanej […] r. (k. 548) nie figurują inne wyroki i kary wymierzone obwinionej.
 
Na podstawie dowodów zgromadzonych w toku przewodu sądowego Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił i zważył, co następuje:

Obwiniona świadczyła pomoc prawną na rzecz E.C. i J.C. w związku z toczącym się przeciwko nim postępowaniem karnym dotyczącym popełnienia przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. W okresie od końca […] r. do […] r. obwiniona wywołując przekonanie E.C. i J.C. o posiadaniu wpływów w organach ścigania, a następnie powołując się na takie wpływy, podjęła się pośrednictwa w korzystnym załatwieniu sprawy o sygn. akt […] prowadzonej przez Prokuraturę Okręgową w W. przeciwko E.C. i J.C. oraz innym osobom, podejrzanym o przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., zobowiązując się wobec E.C. i J.C. początkowo do spowodowania uniknięcia przez nich odpowiedzialności karnej, a następnie spowodowania wymierzenia za zarzucane im w tym postępowaniu przestępstwo kar pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania w zamian za obietnicę otrzymania korzyści majątkowej w kwocie 200.000 zł, którą to korzyść następnie przyjęła od E.C. i J.C. w kwocie 188.000 zł.
Dowód: wyrok Sądu Rejonowego dla W. z dnia […] r. (sygn. akt […]) wraz z uzasadnieniem (k. 43-94v) oraz wyrok Sądu Okręgowego w W. IX Wydział Karny z dnia […] r. (sygn. akt […]) (wyrok k. 68) wraz z uzasadnieniem (k. 318-350).
 
Jak podkreśla się w orzecznictwie dyscyplinarnym, w przypadku zarzutu dyscyplinarnego, który jest tożsamy z zarzutem karnym (jak w niniejszej sprawie), organy dyscyplinarne są związane wyrokiem skazującym co do popełnienia przestępstwa (jego znamion) i nie mogą w tym zakresie czynić własnych ustaleń i ocen, a obwiniony nie może w postępowaniu dyscyplinarnym kwestionować faktu popełnienia przestępstwa (tak m.in. Wyższy Sąd Dyscyplinarny w orzeczeniu z dnia […] r., sygn. […]).
 
W związku z powyższym, Sąd był związany wyrokiem Sądu Rejonowego dla W. z dnia […] r. (sygn. akt […]) (k. 43-94v) oraz wyrokiem Sądu Okręgowego w W. IX Wydział Karny z dnia […] r. (sygn. akt […]) (wyrok k. 68, uzasadnienie k. 318-350).
 
Wyjaśnienia złożone przez obwinioną w niniejszym postępowaniu nie mogły co do zasady wpłynąć na związanie Sądu ustaleniami dokonanymi w powyższych wyrokach a Sąd nie mógł w powyższym zakresie poczynić niezależnych ustaleń.
 
Sąd przeanalizował wyjaśnienia i dowody przedłożone przez obwinioną, jednakże po analizie zapadłych prawomocnych wyroków wraz z uzasadnieniami nie znalazł podstaw dla poczynienia innych ustaleń faktycznych.
 
Sąd wziął pod uwagę wielowątkowość sprawy, rzeczową i spokojną postawę obwinionej w toku postępowania oraz przedstawiane przez nią dowody, które jednakże nie mogły zmienić ustaleń wynikających z wyżej wskazanych wyroków karnych.
 
Obwiniona jako radca prawny po wyczerpaniu przysługującej jej ścieżki odwoławczej musi godzić się z i respektować prawomocne wyroki karne jej dotyczące. W ocenie Sądu obwiniona w istocie szanuje wymienione wyroki jednakże próbowała w toku postępowania dyscyplinarnego wykazać szerszy kontekst i wątpliwości pojawiające się w sprawie -  do czego w ocenie Sądu obwiniona miała prawo, szczególnie biorąc pod uwagę daleko idące dolegliwości wynikające dla niej z tych wyroków i grożące w postępowaniu dyscyplinarnym.
 
Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, Sąd uznał obwinioną za winną zarzucanego we wniosku o ukaranie czynu, tj. tego, że w okresie od końca […] r. do […] r. wywołując przekonanie E.C. i J.C. o posiadaniu wpływów w organach ścigania, a następnie powołując się na takie wpływy, podjęła się pośrednictwa w korzystnym załatwieniu sprawy o sygn. akt […] prowadzonej przez Prokuraturę Okręgową w W. przeciwko E.C. i J.C. oraz innym osobom, podejrzanym o przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., zobowiązując się wobec E.C. i J.C. początkowo do spowodowania uniknięcia przez nich odpowiedzialności karnej, a następnie spowodowania wymierzenia za zarzucane im w tym postępowaniu przestępstwo kar pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania w zamian za obietnicę otrzymania korzyści majątkowej w kwocie 200.000 zł, którą to korzyść następnie przyjęła od E.C. i J.C. w kwocie 188.000 zł.
 
Sąd uznał iż działanie to wypełniało dyspozycję popełnienia przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych w związku z art. 230 § 1 kodeksu karnego.
 
Zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych radca prawny podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godnością zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych.
 
Niewątpliwie dopuszczenie się przestępstwa z art. 230 § 1 kodeksu karnego jest postępowaniem dalece sprzecznym z prawem w rozumieniu art. 64 ust. 1 ustawy o radcach prawnych.
 
Art. 230 § 1 kodeksu karnego penalizuje tak zwaną płatną protekcję, wskazując, że „Kto, powołując się na wpływy w instytucji państwowej, samorządowej, organizacji międzynarodowej albo krajowej lub w zagranicznej jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi albo wywołując przekonanie innej osoby lub utwierdzając ją w przekonaniu o istnieniu takich wpływów, podejmuje się pośrednictwa w załatwieniu sprawy w zamian za korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.”
 
Czyn obwinionej jest czynem o bardzo dużym ciężarze gatunkowym i szkodliwości z punktu widzenia samorządu radcowskiego i wartości zawodu radcy prawnego. Czyn obwinionej był związany ze świadczeniem pomocy prawnej i zagroził wymiarowi sprawiedliwości oraz godzić mógł bezpośrednio w zaufanie do obwinionej oraz zawodu radcy prawnego w ogólności.
 
Uznając winę obwinionej w zakresie popełnienia omawianego czynu Sąd, uznał, że adekwatne i konieczne dla osiągnięcia celów będzie orzeczenie wobec obwinionej na podstawie art. 65 ust. 1 pkt. 4 ustawy o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r., Nr 123, poz. 1059 ze zm.) kary zawieszenia prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego na czas pięciu lat.
 
Rodzaj kary w ocenie Sądu jest adekwatny do bardzo poważnego charakteru przewinienia obwinionej godzącego w podstawowe wartości zawodu radcy prawnego, godność zawodu, zaufanie do zawodu radcy prawnego jak i w szczególności dalece godzącego w zaufanie do obwinionej jako radcy prawnego a jej wysokość jest uzasadniona okolicznościami sprawy.
 
Wysokość wymierzonej kary jest uzasadniona stopniem winy i wyważona biorąc pod uwagę charakter naruszenia i wysoce naganną postawę obwinionej.
 
Obok kary zawieszenia prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego, na podstawie art. 65 ust. 2b Sąd obligatoryjnie orzekł zakaz wykonywania przez obwinioną patronatu na czas dziesięciu lat. W ocenie Sądu obwiniona nie powinna sprawować patronatu nad aplikantami, którzy pod opieką patrona muszą przyswoić zasady wykonywania zawodu radcy prawnego w zgodzie z przepisami i Kodeksem Etyki. W ocenie Sądu dopiero tak długi okres powinien pozwolić obwinionej na zrozumienie jej czynów i przyswojenie zasad wykonywania zawodu w sposób pozwalający w przyszłości na prawidłowe sprawowanie patronatu.
 
O kosztach postępowania OSD orzekł na podstawie art. 70⁶ ustawy o radcach prawnych, biorąc pod uwagę czynności podjęte w postępowaniu.
 
GF