Orzeczenie z dnia 25 listopada 2021 r. Sygn. akt: D 51/21
Orzeczenie jest prawomocne
 

PRZEWODNICZĄCY:      r. pr. Tomasz Nawrot
CZŁONKOWIE:                 r. pr. Anita Żołyniak-Piętka
r. pr. Gerard Madejski
PROTOKOLANT:              Ewelina Raczko

 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu na rozprawie […] r. w W. sprawy przeciwko radcy prawnemu A.N. ([…]), obwinionemu o to, że:
nierzetelnie i nieuczciwie wykonywał zawód radcy prawnego jako obrońca Pana D.K. w […] r. sprawie karnej przed Sądem Rejonowym w Ś. sygn. akt […], poprzez niezłożenie w terminie (do dnia […] r.) zażalenia w przedmiocie odroczenia wykonania kary w stosunku do Skarżącego, co skutkowało pozostawieniem zażalenia bez rozpoznania, tj. popełnienia czynu naruszającego podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego, określone w art. 6 i art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, którego tekst jednolity stanowi załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. w związku z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o radcach prawnych.
 

 

 
W dniu […] roku do Rzecznika Dyscyplinarnego OIRP w W. wpłynęła, za pośrednictwem Okręgowej Rady Adwokackiej w W., skarga pana D.K. (dalej także jako „Pokrzywdzony” lub „Skarżący”) na postępowanie radcy prawnego A.N. (dalej także jako „Obwiniony”). Pokrzywdzony w skardze zawiadomił o możliwości popełnienia przewinienia dyscyplinarnego przez Obwinionego, polegającego na nie złożeniu w terminie zażalenia na postanowienie Sądu Rejonowego w Ś. z dnia […] roku, w sprawie o Sygn. akt […], w którym Sąd nie uwzględnił wniosku skazanego D.K. o dalsze odroczenie wykonania kary […] lat pozbawienia wolności, orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w G. W. z dnia […] roku, Sygn. akt […]. Do skargi zostały załączone: kopia zarządzenia Sądu Rejonowego w Ś. z dnia […] roku, Sygn. akt […], o odmowie przyjęcia zażalenia z dnia […] r. złożonego przez obrońcę skazanego – radcę prawnego A.N. na wyżej wskazane postanowienie Sądu Rejonowego w Ś. z dnia […] r. oraz kopia postanowienia Sądu Okręgowego w Z. z dnia […] roku, Sygn. akt […], o utrzymaniu w mocy wyżej wskazanego zarządzenia.
 
Na wezwanie Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego (dalej także jako „ZRD”) Obwiniony złożył w dniu […] roku wyjaśnienia, za pośrednictwem poczty elektronicznej, do których załączył kopie dokumentów: postanowienie Sądu Rejonowego w Ś. z dnia […] roku, Sygn. akt […] o nie uwzględnieniu wniosku skazanego D.K. o dalsze odroczenie wykonania kary; wniosek obrońcy skazanego D.K. z dnia […] roku o wstrzymanie obowiązku stawienia się skazanego w Zakładzie Karnym do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia wniosku Skazanego o odroczenie wykonania kary; wniosek obrońcy skazanego D.K. z dnia […] roku o wniesienie kasacji na korzyść oskarżonego; wniosek obrońcy skazanego D.K. z dnia […] roku o dalsze odroczenie wykonania kary, wraz z wnioskiem o wstrzymanie obowiązku stawienia się skazanego w zakładzie karnym; pismo z dnia […] roku zawierające uzupełnienie wniosku z […] r. o wniesienie kasacji na korzyść oskarżonego; wniosek z dnia […] roku o sporządzenie na piśmie i doręczenie pisemnego uzasadnienia postanowienia z […] roku; zażalenie z dnia […] roku na postanowienie z […] roku; zażalenie na zarządzenie z dnia […] roku.
 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego, postanowieniem z dnia […] roku, wszczął dochodzenie w niniejszej sprawie i po złożeniu przez radcę prawnego A.N. wyjaśnień, w dniu […] roku, wydał postanowienie o umorzeniu dochodzenia. Postanowienie to zostało zaskarżone przez D.K., zażaleniem z dnia […] roku. ZRD uwzględnił zażalenie Pokrzywdzonego i postanowieniem z dnia […] roku uchylił swoje postanowienie o umorzeniu dochodzenia z dnia […] roku, a następnie w dniu […] roku, wydał postanowienie o przedstawieniu zarzutów radcy prawnemu A.N. Obwiniony złożył ustne wyjaśnienia, a następnie po zaznajomieniu się z materiałami postępowania, przedstawił na piśmie swoje stanowisko w sprawie.
 
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego skierował w dniu […] roku do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego (dalej także jako „OSD”) wniosek o ukaranie radcy prawnego A.N. obwiniając go o to, że nierzetelnie i nieuczciwie wykonywał zawód radcy prawnego, jako obrońca pana D.K. w […] roku w sprawie karnej przed Sądem Rejonowym w Ś., Sygn. akt […], poprzez niezłożenie w terminie (do dnia […] roku) zażalenia w przedmiocie odroczenia wykonania kary w stosunku do Skarżącego, co skutkowało pozostawieniem zażalenia bez rozpoznania, tj. popełnienie czynu naruszającego podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego, określone w art. 6 i art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny:

Radca prawny A.N. był obrońcą Skarżącego z wyboru, został zaangażowany przez pana D.K. już po prawomocnym skazaniu Skarżącego na karę pozbawienia wolności i po wezwaniu go do stawienia się w zakładzie karnym w dniu […] roku. Zadaniem Obwinionego było „odwleczenie” momentu stawienia się Skarżącego w zakładzie karnym, w szczególności jak najdłuższe odroczenie wykonania kary. Obwiniony złożył wniosek o odroczenie wykonania kary, który został uwzględniony przez Sąd penitencjarny. Złożył także wniosek o wniesienie kasacji na korzyść oskarżonego. Obwiniony liczył ponadto, że Skarżący zostanie objęty amnestią spodziewaną na stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości w okresie odroczenia wykonania kary i w ogóle nie trafi do więzienia. Tak się jednak nie stało. W związku ze zbliżającym się końcem terminu odroczenia wykonania kary w stosunku do Pokrzywdzonego,  r. pr. A.N. złożył do Sądu Rejonowego w Ś. kolejny wniosek o odroczenie wykonania kary. Wniosek ten był rozpatrywany przez Sąd Rejonowy w Ś. na posiedzeniu w dniu […] roku, na którym obecni byli Skarżący oraz Obwiniony. Sąd nie uwzględnił wniosku, ogłosił swoje postanowienie oraz uzasadnił je i pouczył obecnych o sposobie zaskarżenia wydanego postanowienia, wskazując, że 7-mio dniowy termin na złożenie zażalenia biegnie od momentu ogłoszenia. Następnie na Portalu Informacyjnym Sądu została umieszczona treść postanowienia Sądu, zawierająca (błędne) pouczenie o możliwości zaskarżenia postanowienia w terminie 7 dni od doręczenia tego postanowienia z uzasadnieniem. Obwiniony […] roku złożył wniosek o sporządzenie i doręczenie pisemnego uzasadnienia postanowienia Sądu z dnia […] roku. Po siedmiu dniach od otrzymania postanowienia Sądu, wraz z uzasadnieniem (gdzie ponownie znalazło się błędne pouczenie o sposobie zaskarżenia) r. pr. A.N. złożył zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego w Ś., wraz z wnioskiem o przerwę w wykonaniu kary. Zarządzeniem z dnia […] roku Sąd Rejonowy w Ś. odmówił przyjęcia zażalenia. Zarządzenie to zostało przez Obwinionego zaskarżone w terminie. Sąd Okręgowy w Z., postanowieniem z dnia […] roku utrzymał przedmiotowe zażalenie w mocy. Pan D.K. w […] roku, po zatrzymaniu przez policję, trafił do zakładu karnego.
 
Powyższy stan faktyczny Okręgowy Sąd Dyscyplinarny ustalił na podstawie, złożonych w trakcie postępowania przed ZRD oraz podczas rozprawy przed OSD, wyjaśnień Obwinionego oraz zeznań Pokrzywdzonego, a także na podstawie dokumentów załączonych do skargi z dnia […] roku oraz do pisma Obwinionego z dnia […] roku.
 
Sąd dał wiarę zeznaniom Pokrzywdzonego oraz wyjaśnieniom Obwinionego, w szczególności w zakresie świadomego złożenia zażalenia na postanowienie Sądu z dnia […] roku po terminie. Wyjaśnienia te w kwestiach zasadniczych dla rozstrzygnięcia sprawy są spójne i logiczne oraz znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym.
 
Okręgowy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:

Radcy prawnemu A.N. przedstawiono zarzut naruszenia art. 6 i art. 12 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego (dalej także jako „KERP”).
 
Artykuł 6 KERP stanowi: „Radca prawny mając na uwadze treść roty ślubowania, określonej w ustawie o radcach prawnych, obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami”. Z kolei przepis art. 12 ust. 1 KERP nakazuje: „Radca prawny zobowiązany jest wykonywać czynności zawodowe sumiennie oraz z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania”.
 
W ocenie OSD zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że Obwiniony nie popełnił zarzucanego mu deliktu dyscyplinarnego.
 
Z zeznań Pokrzywdzonego, jak i wyjaśnień Obwinionego wynika tożsamy stan faktyczny, który OSD uznał za udowodniony, zgodnie z którym Obwiniony złożył świadomie po terminie zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego w Ś. z dnia […] roku, aby maksymalnie odwlec moment stawienia się pana D.K. w Zakładzie karnym.
 
W niniejszej sprawie, zdaniem OSD, mamy do czynienia z kolizją norm, a mianowicie normy stanowiącej o obowiązku rzetelnego, sumiennego i starannego, profesjonalnego działania, wynikającej z art. 6 i art. 12 ust. 1 KERP z normą stanowiącą o obowiązku kierowania się zawsze dobrem klienta, wynikającą z art. 8 KERP który brzmi: „Radca prawny, świadcząc klientowi pomoc prawną, postępuje lojalnie i kieruje się dobrem klienta w celu ochrony jego praw”.
 
Obwiniony niewątpliwie nie dochował obowiązku sumiennego, starannego i profesjonalnego działania składając zażalenie na postanowienie Sądu po terminie. Ale zrobił to z rozmysłem, w interesie swojego klienta, aby ten jak najpóźniej trafił do więzienia. Należy wziąć pod uwagę, że przepis art. 151 § 1 zd. pierwsze kodeksu karnego wykonawczego stanowi, że „Sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności na okres do roku”, zaś zgodnie z § 3 tego przepisu „odroczenie może być udzielone kilkakrotnie, jednak łączny okres odroczenia nie może przekroczyć okresów wskazanych w § 1; okres odroczenia biegnie od dnia wydania pierwszego postanowienia w tym przedmiocie”. Zatem nie było w praktyce realnej szansy na dalsze odroczenie wykonania kary, w sytuacji gdy roczny termin odroczenia upływał w dniu […] roku. Nie można było w istocie żadną miarą liczyć na pozytywne rozpatrzenie zażalenia na postanowienie Sądu Rejonowego w Ś. z dnia […] roku. Należy założyć, że gdyby przedmiotowe zażalenie zostało złożone w terminie sprawa zakończyłaby się prawomocnie wcześniej niż to miało miejsce w wyniku działań podjętych przez Obwinionego. Złożenie zażalenia po terminie spowodowało konieczność wydania zarządzenia w przedmiocie odmowy przyjęcia zażalenia przez Sąd Rejonowy w Ś., z możliwością jego zaskarżenia, z której obrońca pana D.K. skorzystał, co najprawdopodobniej wydłużyło, co najmniej o miesiąc, moment w którym Skarżący trafił do zakładu karnego. A zatem Obwiniony przyjmując taktykę, której zasadniczym elementem było złożenie zażalenia po terminie, działał w interesie swojego klienta, zgodnie z art. 8 KERP.
 
Spowodowało to, wskazaną wyżej kolizję norm, którą należy rozstrzygnąć na rzecz normy wynikającej z art. 8 KERP.
 
W konsekwencji nie sposób przypisać Obwinionemu winy w zakresie naruszenia art. 6 i art. 12 ust. 1 KERP.
 
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 70⁶ ust. 2 ustawy o radcach prawnych.
 
Mając powyższe na uwadze, należało orzec jak w sentencji.
 
GF